Bullgaria radhitet në vendin e 22 mes 142 shteteve në klasifikimin e Forumit Ekonomik Botëror për barazinë midis meshkujve dhe femrave në vendin e punës. Në pozicionet e para janë shtetet skandinave, në ato të fundit – Jemeni, Pakistani, Çadi dhe Siria. Shifrat flasin gjithashtu për mungesën e barazisë në shpërblimin e punës për dy gjinitë. Gratë tek ne marrin të ardhura mesatare vjetore pak mbi 13 000 dollarë, ndërsa në portofolin e burrave ka mbi 19 000 dollarë. Shumica e grave (71%) mbarojnë arsim të lartë, përqindja e burrave në këtë drejtim është 55%. Më gjithë atë në parlamentin bullgar vetëm ¼ e karrigeve të deputetit janë zënë nga gratë.
Sa i përket botës së biznesit edhe atje rezultatet në drejtim të barazisë gjinore janë më tepër se modeste. Prania e grave në organet e larta drejtuese të kompanive është vetëm14%. Për nga ky tregues Bullgaria është afër nivelit mesatar për shtetet evropiane (15%). Këtë e tregojnë të dhënat e studimit sociologjik mes 100 kompanive më të mëdha në vendin tonë, bërë nga Qendra për Zhvillimin Ekonomik. Ai është realizuar në kuadrin e projektit “Barazia në marrjen e vendimeve në ekonomi”, financuar nga programit evropian “Progres”. Anketimi është bërë ndër udhëheqësit e Departamenteve të resurseve njerëzore dhe shefave të kompanive. Sipas 52% prej tyre, gjatë tre vjetëve të fundit është rritur numri i grave në pozicionet drejtuese. 90% miratojnë pjesëmarrjen e femrave në strukturat udhëheqëse të firmave.
Por cilat janë pengesat para grave që ato të ngrihen më lartë në karrierën e tyre profesionale?
“U përpoqëm të mësojmë a është problemi kryesor për ngritjen e grave në pozicione të tilla mungesa e kualifikimit – shpjegon znj. Blenika Xhelepova nga Qendra për Zhvillimin Ekonomik. – Kishim një sërë pyetjesh në anketimin, lidhur me interesin e tyre ndaj mundësive të fitojnë kualifikim, kështu që të mund të bëhen konkurruese në tregun e punës. Morëm shumë përgjigje pozitive, bile në disa prej rasteve gratë janë më aktive se sa burrat në dëshirën për kualifikim suplementare. Por ajo, që më tepër – mbi 70 % prej drejtorëve ekzekutiv dhe shefave të resurseve njerëzore tregojnë si pengesë, është gërshetimi i vështirë i detyrimeve prindërore, të shtëpisë dhe të punës. Mungesa e shumë shërbimeve, shpërblimi i ulët, d.m.th. nuk mund të angazhosh person i cili të kujdeset për fëmijët deri sa ti ndërton karrierën e vet, mungesa e kuptimit sidomos tek brezi më i moshuar që burrat duhet të përfshihen aktivisht në detyrimet familjare dhe shtëpiake, janë pengesa. Shpresat tona janë, që gjithnjë e më shumë të rijnë i pranojnë detyrimet e tyre si të barabarta, domethënë të dy partnerët marrin pjesë të barabartë në detyrimet familjare.”
Cilat janë anët e forta të gjinisë delikate, të cilat mund të luajnë rol pozitiv mbi zhvillimin e kompanisë?
“Një sërë studimesh jashtë Bullgarisë kanë vërtetuar disa gjëra – sensi i grave për marketing është disa herë më i lartë se sa tek burrat dhe përmirëson shitjet e firmave tregtare dhe prodhuese. Në nivelin e menaxhimit, jo në nivelin e këshillave drejtuese dhe mbikëqyrëse, është vënë re një përqindje më e ulët e praktikave korruptive mes grave. Dhe jo në vend të fundit, prania e grave në një mjedis tipik të meshkujve në marrjen e vendimeve gjithmonë ofron një qëndrim tjetër dhe kjo është me rëndësi për politikën e firmave.”
Përgatiti në shqip: Sofia Popova
Instituti për Shkenca Kompjuterike, Inteligjencë Artificiale dhe Teknologji (INSAIT) pranë Universitetit të Sofjes “Shën Kliment Ohridski" vuri në dispozicion për përdorim falas Chat aplikacionin BgGPT me inteligjencë artificiale të gjeneratës së..
Me iniciativën e Kishës Ortodokse Bullgare, më 30 shtator dhe 1 tetor të vitit 1998, në Sofje u mblodh një Tubim Panortodoks për të ndihmuar kapërcimin e përçarjes midis klerikëve tanë. Atëherë, megjithë nxitjet e Patrikut të Stambollit Bartolomeu,..
Shteti ynë bëhet vendi i parë në BE që ka inteligjencë artificiale në një nivel të lartë teknologjik në gjuhën e tij, krijuar nga një organizatë shkencore me financim shtetëror. Inteligjenca artificiale e gjeneratës së re, e krijuar për të punuar në..
Prej më shumë se një jave historia e një familje blegtorësh që rritin raca vendase të deleve ka tërhequr vëmendjen e publikut në Bullgari, por edhe të..
Më shumë se 1000 njerëz janë përfshirë në fazën pilot të projektit “Gjenomi i Bullgarisë”, i cili synon të mbledhë dhe analizojë një mostër përfaqësuese të..
Jeta e miliona njerëzve anembanë botës, që jetojnë në kushte lufte, urie, sëmundjesh dhe dëshpërimi të pamasë, është në rrezik çdo ditë. Emigrantëve nga..