Noel arifesinde onaylanan ve hemen dondurulan emeklilik reformu, diğer yeniliklerin yanında sigortalı vatandaşlara zorunlu ikinci emeklilik konusunda mevcut özel fonlar ve devlet devi NOİ arasında seçim yapma imkanını da getiriyordu. Oysa bu değişikliklerden önce ikinci emeklilik ödenekleri sadece özel fonlara yatırılıyordu. Özel sigorta fonları değişiklikler sonucu onların devlet kaynakları ile desteklenen Sigorta Kurumu ile rekabet etnek durumunda olmayıp iflas edeceğini açıkladılar. Reform daha başlamadan önce durdu, tartışmalı bütün konulara Mart ayının sonuna kadar çözüm getirileceği açıklandı.

Anlaşılan iktidardakiler emeklilik fonlarının çalıştığı şartları değiştirmek konusunda kararlıdır. Meclis’teki Bütçe ve Finans Komisyonu Başkanı Menda Stoyanova, değişiklik gerekliliğini ispatlamak konusunda iddialı görünüyor. Daha büyük şeffaflığın ve sigortalı vatandaşların menfaatlerinin korunması amacı ile Prlamento, Finansal Denetim Komisyonu’ndan özel sigorta fonlarına ilişkin bütün verileri istedi.

Uzmanlara göre Menda Stoyanova, özel sigorta fonlarının faaliyetinin gün ışığına çıkarılmasını istemekte aslında haksız değildir. Üstelik 3 milyon vatandaş ve onların özel fonlara yaptıkları ödeneklerden biriken 3,5 milyar avro söz konusudur. Komisyon Başkanı Stoyanova, son 12 yılda ikinci emeklilik parasının getirisinin olumsuz olduğu, yani paranın aslında azalmış olduğu konusunda kesin konuştu.

Bu arada Ek Emeklilik Sigorta Şirketleri Birliği Başkanı Nikola Aabaciev, 2002-2013 döneminde fonların ortalama getirisinin yüzde 5-6 seviyesinde seyrettiğini öne sürdü. Buna rağmen emeklilik şirketlerinin harç ve kesintilerden kazandıkları paranın kendi kaynakları yönetmekten kazandıkları paranın çok üzerinde olduğu da bir gerçektir. Geçen yılın ilk yarısında fonların harç ve kesinti kazancı 30 milyon avro olurken kendi kaynaklarını yönetmekten kazancı ancak 2 milyon 300 bin avroda kalıyor. Özel sigorta fonlarının faaliyeti ile ilgili ek kuşkuların duyulmasına fonların kamuda neredeyse hiç anılmadığı, medyada reklamının çıkmadığı hususu da yol açıyor. Başbakan Borisov’un emeklilik reformu gerekliliğini gerekçelendirirken fonların faal hale gelmeleri ve aralarındaki rekabetin yoğunlaşması gerektiğini öne sürdü.

Çeviri: Tanya Blagova