7 Ocak tarihinde Vaftizci Yahya’nın günü kutlanır. Hazreti İsa’nın kuzeni olan Vatfizci Yahya, O’ndan önce dünyaya gelmiştir. 30 yaşına geldiğinde Aziz Yahya, insanlara vaaz ederek onları vaftiz etmeye başlamıştır. Ürdün nehri sularında Hazreti İsa’yı vaftiz etmiştir. Bu tören Ortodoks Hristiyanlar’ın çoğu arasında 6 Ocak’ta Bogoyavlenie olarak anılıyor.

Halk takviminde bu günden önce (6 Ocak’ta) Kötü Günler son buluyor. Bütün Noel ve yılbaşı ritüellerinin ardından kaos yerini kozmik ahenge bırakmıştır. Yeni başlangıç gelmiştir. Yordanovden, İvanovden ve Babinden gelenekleri bu yeni başlangıca adanmıştır. Bu yortuların her birinde yıkanma ritüeli yapılır.

Bogoyavlenie (Teofani) gününde papaz hacı soğuk suya attığı anda genç erkekler onu sudan çıkarma yarışına giriyor. İvanovden’de isim günü kutlayanlar için de “yıkanma ritüeli” yapılır, bunun sağlık getireceğine inanılır. Geleneksek şifalı “yıkama” ritüeline gelinler ve yeni nişanlanmış kızlar da katılır.

Geleneğimizde İvanovden sağdıçlık ve kardeşlikle, daha geniş manada ise dostukla ilişkilidir.

Bir zamanlar bu günde her Bulgar ailesinde büyük törenler düzenlenirmiş. Sağdıçlar geçen yıl evlenen çiftlerin üstüne su serperek “yıkama ritüeli” düzenliyormuş. Genç aile ise mutlaka akşam olunca onların evini ziyaret eder, kendilerine (yerli geleneklere göre) çörek, börek, şarap, rakı getirirmiş.

Bu günde ve diğer bayramlarda “kardeş olma” ritüeli de yapılırmış. Kardeş olanlar ise kardeşleri ile beraber kutlama düzenlermiş.

Ülkenin bazı bölgelerinden “Koledari” grupları “çarlarını” çeşmeye götürür ve yıkama ritüeli yaparlar. Bundan sonra ziyafet düzenlenir ve bayram halayı ile “koleduvane” geleneği tamamlanmış olur.

Yaz mevsiminde insanların ve hayvanların sağlıklı olması için İvanovden’de kar ve buz olması gerekiyor.

“Babinden” ise ebeler, yeni doğum yapan anneler, yeni doğan bebekler veya doğum denen o mucize için saygı günüdür, yeni Ortodoks yortuları takvimine göre 8 Ocak’ta kutlanır.

Fotoğraflar: BGNES

Çeviri: Özlem Tefikova