Tsvetan Filev alımı yapılan ve yapılacak olan tütün miktarı ile ilgili durumun tamamen normal olduğu değerlendirmesini yaptı

Tütün alım kampanyası önce Bulgaristan’ın güneyinde, sonra ise kızeydoğusunda olmak üzere ülke genelinde start aldı. Bulgaristan Tütün Üreticileri Ulusal Birliği Başkanı Tsvetan Filev, kampanyanın kuzeydoğuda başlaması münasebeti ile BNR Şumen Radyosuna konuştu.

İş arkadaşımız Ayşe Latif’in sorularını yanıtlayan Filev, kampanya organizasyonu ile ilgili şunları anlattı:

“2023 tütün rekoltesi alım kampanyasının asıl ve en aktif bölümü şimdi başlıyor. Ülkenin güneyinde yer alan bazı belediyelerde kampanya iki hafta kadar önce kısmen başlamış bulunuyor. Bulgaristan’da yetiştirilen birinci ve en yaygın Şark tipi tütün grubu olan Basma cinsinin yüzde 10 ila 11 arasında değişen bölümü artık satıldı. Rakamlarla konuşmak gerekirse basma cinsi tütün miktarının toplam 4 bin ton kadar olması beklenirken 400 ton artık satın alındı”.

Kuzeydoğu Bulgaristan’da 30 Kasım günü itibari ile “Kabak kulak” şark grubu ve iri yapraklı “Barley” grubu olmak üzere bölgede yetiştirilen iki cins tütün grubunun alım kampanyasının start aldığını belirten Filçev, Silistra, Şumen, Razgrad ve Ruse illerinin tüm belediyelerinde ticari operatörlerin komisyonları bulunduğunu ve onlarla önceden sözleşmelerin yapıldığını kaydetti. Kampanya başlamadan önceki 2 hafta içinde tasnifgörevlilerinin üreticilerle birlikte tütün kalitesi ve miktarına ilişkin genel değerlendirme yaptıklarını söyleyen Filev, 2023 rekoltesinden kaba kulak cinsi için 600 kadar ton tütünün, Barley için ise 400 ile 500 ton arasında değişen miktarda tütünün satılması beklendiğini ileri sürdü.

Ülke genelinde şark tütünü alımı yapan 6 firmanın ve Barley alımı yapan 3 firmanın olduğubu belirten Filev, şöyle devam etti:

“Dördüncü cins grubu olan ve kurutma yöntemi daha büyük ölçüde mekanize olduğu için iktisadi yıl boyunca satın alımı yapılan Virginia cins grubu tütünü, daha Eylül ayının sonunda alınmaya başladı ve bu grup için ticaret önümüzdeki 2024 yılının Mart ayının sonuna kadar devam edecek. Bu grup tütünün büyük bir bölümünün artık satın alınmış, hatta ödenmiş durumda olması, tütün üreticileri için sevindiricidir. Bu yıl tütün hammadesinin satın alındığı gün itibari ile işlemeye başlayan yasal vade olan 30 günklük süre beklenmeden ya satın alım işlemini müteakip bir hafta içinde ya da aynı gün işlem belgeleri işlendikten sonra banka yolu ile ödeme yapılır. ”

Tütün alım kampanyasının başlaması için satışa hazır hale getirilen yeterli miktarda hammadde var mı sorusu üzerine Filev şu cevabı verdi:

“Bu durum iklim şartları ve özellikle de bizim sektörün bağlı olduğu havadaki nem oranına göre değişiyor. Malüm olduğu üzere, tütün üreticileri, tütün partilerini piyasada satışa sunacakları şekilde hazırlamaları için havadaki nem oranının optimal olması gerekiyor. Yüzde 30 oranında hazır hale getirilen hammaddenin mevcut olması, ticari operatörler için yeterlidir. Komisyonların artık bölgelere gelmiş olmasının nedeni de budur. Tahminlerimiz, tütün satın alımı açısından en yoğun olan Aralık ayının sonuna kadar zirai 2023 yılı için tüm tütün mahsulünün yüzde 60 ila 70’inin satın alınacağı yönündedir. 

Yine iklim şartlarına bağlı olarak Ocak ayının sonuna kadar satılan tütün oranının yüzde 90’ın üzerine çıkacağı, Şubat ayının başında ise malın yüzde 100, yani tamami ile satılmış olacağını düşünüyoruz. Ondan sonra cins gruplarına göre satışı yapılan tütün miktarı hesabı ve önceki döneme göre nihai ortalama alım fiyatları karşılaştırması yapılabilecek, diyen Bulgaristan Tütün Üreticileri Ulusal Birliği Başkanı, tütün alım kampanyasının gecikmiş olduğu yönünde ileri sürülen görüşlerle ilgili kampanyanın tam zamanında start aldığını ve vakitlice seyrederek son bulacağını düşündüğünü ifade etti. 2023 hasadı satılmış olduğunda ve 2024 yılına ilişkin anlaşmaların parametreleri iyi olduğunda önümüzdeki senenin Şubat ayı başında ve büyük ihtimalle Mart ayının ilk yarısında tütün üreticilerinin bir sonraki üretim dönemini rahatlıkla planlayabileceklerini söyleyen Filev, alımı yapılan ve yapılacak olan tütün miktarı ile ilgili durumu tamamen normal olarak değerlendirdi.

Tütün alım kampanyasının başında farklı cinslerde alım fiyatlarının ne olduğu sorusu üzerine Tsvetan Filev şöyle konuştu:

“Bu konuda görüş belirtmem mümkün değil. Nedeni de şu – satılan tütün oranı yüzde 10 veya 11 olunca tütün üreticilerinden kaçının birinci hasattan sonuncusuna kadar tüm mahsulünü satmış olduklarını, kaçının ise sırf en kötü kaliteli olan ilk hasadını sattıklarını bilemeyiz. Muhtemelen bunun tersini yapan, en iyi tütünününden en iyisini satmış bulunanlar da var. Dolayısıyla şu an böyle bir hesap yapmamız mümkün değil. Tütün üreticisi olarak kaliteli hammadde üretmeyi ve ürünümüzün münasip şekilde değerlendirilip iyi fiyat karşılığı satılmasını hedefliyoruz. Bunun sağlanıp sağlanmayacağının ilk belirtileri ise hammaddenin yüzde 60 ila 70 arasında değişen bölümünün satılmış olacağı Aralık ayının sonuna doğru ortada olacak.

Ama en yaygın şark tütünü cins grubu olan Basma grubu, ki Bulgaristan’daki üretimin yüzde 70’ini oluşturan bir gruptur bu, geçen yıl Kabakulak cins grubu ile birlikte oratalama 8 leva 70 stotinka üzerinden alıcı bulurken, şimdi ortalama alım fiyatının 9 levanın üzerinde olması normal bir durum olur. Bu fiyatın yakalanıp yakalanmayacağını göreceğiz. Geçen yıl Yunanistan’daki meslektaşlarımız olan Basma cins grubu üreticileri 2022 rekoltesinden tütün miktarlarını 4 avro yani 8 leva üzerinden sattı. Bunu fikir edindirmek için söylüyorum. Bu fiyat üreticilere düşük gelse bile, piyasa konjonktürü sonucu oluşan bir fiyattır. Tütün üreticilerine temennim Basma cins grubunda 10 levaya yakın, kaba kulak cins grubunda ise 7 levaya yakın fiyat almaları yönündedir.”

Söyleşi  : Ayşe Lâtif

Çeviri  : Tanya Blagova

Foto: Bulgaristan Tütün Üreticileri Ulusal Birliği, özel arşiv Tsvetan Filev, BTA