Mënyrat e përballimit të efekteve negative të krizës

botuar më 10-02-23 8.49.PD

Në fillim të vitit 2009 punëdhënësit dhe sindikatat shprehën shqetësimin se papunësia në Bullgari do të jetë efekti më i rëndë negativ i krizës ekonomike. Sipas të dhënave të Agjencisë së Punësimit gjatë dhjetorit të vitit të kaluar ajo ka tejkaluar 9%. Në zyrat e punës gjatë vitit 2009 janë regjistruar 300 mijë veta – me 50 mijë më shumë se sa gjatë vitit 2008. Papunësia në Bullgari ende është nën nivelin mesatar në BE. Por nga Agjencia e Punësimit presin që gjatë vitit 2010 ajo të rritet me 3%. Mirëpo prognozat e Dhomës Ekonomike Bullgare janë të tjera. Sipas saj në fund të vitit 2010 papunësia mund të arrijë 19-20% ose një e pesta e popullsisë së aftë për punë. Pritet që kjo përqindje të jetë shumë më e madhe në disa rajone të Bullgarisë Verilindore dhe Veriperëndimore. Nga Dhoma Ekonomike Bullgare theksojnë se statistika zyrtare nuk merr parasysh njerëzit që nuk punojnë, por nuk regjistrohen në zyrat e punës. Disa prej tyre janë shkurtuar nga sektori ilegal dhe nuk kanë të drejtën e kompensimeve, të tjerë nuk kanë kualifikim ose për ndonjë shkak nuk dëshirojnë të punojnë. Për sa i përket strukturës së papunësisë sipas moshës, regjistrohet një rritje e papunësisë ndër të rinjtë deri në 29 vjeç. Kjo shpjegohet me faktin se në kohën e krizës punëdhënësit lirojnë nga puna më parë punonjësit me më pak stazh, përvojë dhe aftësi profesionale. Përveç kësaj të rinjtë kanë pritje më të mëdha për rrogën, ndërsa njerëzit në moshë mbi 40-45 vjeç janë gati për kompromise vetëm për të ruajtur vendin e punës.

Sipas analizatorëve të tregut të punës tek ne është rritur numri i të papunëve me arsim të mesëm teknik dhe me arsim të lartë. Por megjithë krizën, rritet kërkimi i punonjësve në fushën e shërbimeve, i shitësve dhe i njerëzve në biznesin e restoranteve. Vërehet dhe një mungesë e vazhdueshme e kuadrove me kualifikim të lartë, më tepër në fushën e teknologjive të informacionit dhe në disa specialitete mjekësore.

Kriza dhe papunësia i bënë shumë tërheqëse kurset e rikualifikimit, që nuk gëzonin një popullaritet të madh para 5-6 vjetëve. Ministria e Punës dhe Politikës Sociale ofron kurse të tilla që financohen nga programet e ndryshme, më tepër nga programi operativ “Zhvillimi i resurseve njerëzore”. Mundësi për rikualifikim profesional japin dhe qendra private për trajnim. Në to ofrohen kurse për profesione të ndryshme – për punë në restorante, kozmetikë, ndërtim, ekonomi etj. Pjesëmarrësit marrin certifikatë për profesionin përkatës.

“Ka një interes shumë të madh ndaj kontabilitetit, administrimit të biznesit, ndërtimit të parqeve – këto janë profesione që kërkohen dhe nga punëdhënësit – thotë Valentina Georgieva, drejtore e njërës nga qendrat e mëdha të kryeqytetit për rikualifikim profesional. – Kemi një program, i cili nuk financohet nga Ministria e Punës. Njerëzit që vijnë tek ne paguajnë vetë rikualifikimin e tyre ose e paguan punëdhënësi i tyre. Ofrojmë dhe programe të shkurtra që përfundojnë në cakun e dy-tre muajve. Interesi ndaj programeve tona është i madh. Vijnë të rinj, por ka dhe njerëz mbi 45 vjeç. Më shumë janë njerëzit në moshën aktive – midis 27 e 36 vjeç. Shumë nëna që janë në leje, na kërkojnë dhe interesohen për mundësitë e rikualifikimit profesional. Ato interesohen më tepër për kurset e gjuhëve të huaja dhe të kompjuterit. Disa kanë idenë të nisin një biznes të vet privat.”

Diplomat janë kombëtare, por janë të vlefshme dhe në Evropë. Shumë nga qendrat u bashkëveprojnë kursistëve për të gjetur punë – si në vend, ashtu edhe sipas kontratave për bashkëpunim ndërkombëtar.

Përgatiti në shqip: Ekaterina Tarpomanova

По публикацията работи: Diana Hristakieva

Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Ndaje

Mënyrat e përballimit të efekteve negative të krizës

Më shumë nga rubrika

Paga mesatare vjetore bruto për vitin 2023 në Bullgari është 24 485 leva (12 519 euro)

Bullgaria është ndër të parat në BE përsa i përket regjistrimeve të makinave të reja

Lëvizje në ekonominë bullgare, por në mënyrë të pabarabartë në fusha të ndryshme