Muzetë historikë janë hapësira plot me ndijime për traditën kulturore kombëtare. Eksponatet na mësojnë të respektojmë jetën e paraardhësve tanë, por edhe të ndërtojmë me dinjitet jetën tonë. Mirëpo për fëmijët vizita e ndonjë muze mund të jetë aktivitet i mërzitshëm. Ato vështirë mbajnë vëmendjen e vet mbi artefaktet e vjetra. Duhet të mbajnë heshtje dhe të jenë të kujdesshëm në çdo një hapë. Natyrisht për çdo një fëmijë kjo është sfida e madhe.
Për këtë shkak prej dekadash në ShBA ekzistojnë muze për fëmijë. Tani kjo është e mundshme edhe për fëmijët bullgare të cilat deri më 25 mars mund të vizitojnë ekspozitën “Arkeologjia nën kuadër” në Muzeun historik kombëtar në Sofje. Ajo realizohet me ndihmën e Fondacionit “Amerikë për Bullgarinë” dhe të Fondit “Studime shkencore” pranë Ministrisë së arsimit, rinisë dhe shkencës. Autorë të saj janë dy pedagogë nga departamenti i “Arkeologjisë” pranë Universitetit të ri bullgar – Vesella Gerçeva dhe Bogdan Atanasov. Në ekspozitë janë paraqitur zbulimet e ekspeditës arkeologjike “Struma 2009-2010”.
“Në kuadrin e ekspozitës nëpërmjet lojës fëmijët mund të provojnë të gjitha hapat të cilat arkeologët bëjnë në procesin e kërkimit shkencor – tregon Vesella Gerçeva. – Për shembull hapa e parë është të bisedojnë me banorët e vendeve që të mësojmë çfarë janë kujtimet e tyre, çfarë legjenda e dinë dhe çfarë informatë kanë për vendet në të cilat banojnë. Fëmijët dëgjojnë intervistat që ne kemi bërë dhe përpiqen të jenë arkeologë të vërtetë. Ata kërkojnë “artefakte” në sallën e muzeut dhe kanë mundësi të gjejnë kopje të sendeve reale. Pa diskutim kjo është loja e tyre më të dashur. Fëmijët mësohen se si të përcaktojnë periudhën e krijimit të artefakteve. Ata mund të krahasojnë objekte të reja dhe të vjetra dhe të mësojnë si arkeologët i datojnë. Në tërësi ekspozita është si një lojë.”
Salla në të cilën çdonjëri mund të kthehet në arkeologë për një ditë është e arritshme gjatë tërë ditës në kuadrin e ekspozitës. Autorët kanë menduar edhe për prindërit, të cilët shoqërojnë fëmijët e tyre. Edhe për këta ka sfide interesante – një lojë arkeologjik.
“Ekspozita ka edhe një mesazh të posaçëm – mesazhi se trashëgimi kulturoro-historik është i kërcënuar. Sot mbi 90 për qind prej monumenteve janë të prekur nga thesarkërkuesit me qëllim eksportin e tyre jashtë kufijve dhe shitjen e tyre koleksionistëve.” – shpjegon Vesella Gerçeva.
Në kuadrin e projektit “Arkeologjia nën kuadër” pjesë të tilla tematike u krujuan në Muzeun e Bllagoevgradit, si edhe në Muzeun kombëtar “Toka dhe njerëzit” në Sofje. “Si fillim unë imagjinoj një muze të vërtet fëmijëror në Sofje – shpjegon qëllimet e ardhshme Vesella Gerçeva. – Në të të gjitha temat të cilat tani po përpunojmë në muzetë e vendit të bashkohen nën një çati. Ky do të jetë një vend për familje, por ndërkohë do të mbështetë specialistët e muzeve të cilët dëshirojnë të punojnë me fëmijë në mënyrë të ndryshëm.”
Përgatiti në shqip: Maria Peeva
Fotografitë janë ofruar nga organizatorët e ekspozitës
Ikja nga vendlindja dhe toka amtare dhe udhëtimi i gjatë përmes të huajës dhe të panjohurës - fati i të gjithë refugjatëve është i ngjashëm ndër vite, dhe arsyet janë gjithmonë të njëjta. Njerëzit dëbohen për shkak të luftës ose besimeve fetare, për shkak..
“Dhe na i fal borxhet tona, sikurse edhe ne i falim borxhlinjtë tanë...” Çdo i krishterë kujton kuptimin e kësaj fraze nga Lutja e Zotit, sepse mësimi i Krishtit për dashurinë dhe faljen është krijuar rreth saj. Ai e di se ai që nuk është..
Pas një sëmundjeje të gjatë, në moshën 78-vjeçare u largua nga ne Shenjtëria e Tij Patriarku Bullgar dhe Mitropoliti i Sofjes Neofit. Pak para mesnatës, më 13 mars, në një deklaratë zyrtare, Sinodi i Shenjtë i Kishës Ortodokse Bullgare njoftoi se..
Në Ditën e të Gjithë Shenjtorëve, kur Kisha jonë Ortodokse përkujton Koncilin e 12 Apostujve dhe kujtimin e të gjithë martirëve dhe rrëfimtarëve të..