Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Zakoni popullor “Surva” – kandidat për listën e UNESKO-s të trashëgimisë jomateriale kulturore

Foto: BGNES

Nga data 1 deri më 3 shkurt të këtij viti në Pernik do të zhvillohet Festivali ndërkombëtar i lojërave me maska “Surva”. Kjo është shfaqja më e madhe në Bullgari dhe në Ballkan e lojërave popullore tradicionale me maska.

Aktiviteti e ka fillimin e vet që në vitin 1966, kurse gjatë 1985-ës u bë aktivitet ndërkombëtar. 10 vjet më vonë Perniku u bë anëtar i Federatës së qyteteve evropiane të karnavaleve. Tradicionalisht në festival marrin pjesë rreth 6000 veta në mbi 90 grupe maskarade – nga të gjitha rajonet etnografike të Bullgarisë, si dhe nga Evropa, Azia dhe Afrika. Pjesëmarrësit shkojnë në Pernik për shkak të garës, emocionit dhe argëtimeve, si dhe për shkak të bindjes se rikrijojnë tradita shumë të vjetra. Në edicionin e sivjetshëm të 22-të të festivalit do të marrin pjesë rreth 6100 veta nga 94 grupe maskarade. Dhjetë janë grupet e huaja – nga Sllovenia, Serbia, Maqedonia, Mali i Zi, Greqia, Shqipëria, Spanja, Palestina, Indonezia dhe ishulli Aruba.

Pjesëmarrësit bullgarë do të paraqitin variantet e ruajtura të zakoneve të lashta të beqarëve, ose thënë më saktë – traditën e gjallë edhe sot e kësaj dite të të ashtuquajturave “survakarë” dhe “kukerë”. “Surva” është festa më e madhe dimërore në rrethin e Pernikut. Gjatë kësaj feste burrat me maska të frikshme luajnë afër zjarreve rituale, shkojnë shtëpi më shtëpi dhe dëbojnë fuqitë e këqija, duke shqiptuar urime për bereqet dhe shëndet. Sa për traditën e kukerëve, ajo është pjesë e zakoneve të lidhura me pritjen e pranverës. Loja e kukerëve shkakton interes të madh. Maskat dhe kostumet e tyre origjinale, zilet e shumta dëbojnë fuqitë e këqija larg në pyje, kurse fjalët dhe urimet e posaçme të kukerëve i shtojnë zakonit edhe më shumë fuqi. Dy zakonet janë lidhur me kalimin drejt vitit të ri dhe me ringjalljen e pritur të natyrës.

Zakonet e vjetra zbatohen me entuziazëm të madh edhe sot, kurse në lojërat rituale jo rrallë merr pjesë seksi i dobët. “Surva” në rrethin e Pernikut trashëgohet brez pas brezi. Pikërisht kjo traditë dhe tiparet unikale të kësaj feste janë shkaku që zakoni popullor të ofrohet për përfshirjen e tij në listën kombëtare të “thesareve të gjalla të njeriut” gjatë vitit 2012. Siç shënon Rosica Janakieva – kryetare e bashkisë së Pernkut dhe kryetare e komitetit organizativ të festivalit, kandidatura është miratuar dhe tani hapi tjetër është kandidimi i “Survës” për listën e UNESKO-s të trashëgimisë kulturore. Sivjet Komiteti ndërqeveritar i organizatës botërore do të shqyrtojë dhe kandidaturën e “Survës” për regjistrimin e saj në listën prestigjioze.

Sa për festivalin, përveç defileve të grupeve maskarade, miqtë e Pernikut mund të shohin dhe gjëra të tjera kureshtare – për shembull të ashtuquajturën “udhëkryq i maskaradës” – një vend në qendër të qytetit, ku do të shënohen distancat deri në të gjitha vendet në botë, ku organizohen festivale dhe karnavale ndërkombëtare. Do të degustohen gjella specifike për këto festa dhe regjionin. Ata që dëshirojnë mund të blejnë maska origjinale, të krijuara nga mjeshtërit vendas dhe nxënësit e tyre.

Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva
Fotografi: BGNES

По публикацията работи: Diana Hristakieva


Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Universiteti i Lisbonës

Në Universitetin e Lisbonës studiohen bullgarishtja dhe pesë gjuhë të tjera sllave

Institucioni më i madh i arsimit të lartë në Portugali ka 252 000 studentë, 20 000 prej të cilëve janë nga kombësi të tjera. Në këtë konglomerat të veçantë kulturash, një vend të veçantë për më shumë se 30 vjet ka edhe kultura bullgare. Lektorati i..

botuar më 24-10-25 7.30.PD
Radosllava Nedjallkova me çmimin e madh Bullgarja e Vitit - Shën Zllata Mëglenska për vitin 2023

Radosllava Nedjalkova nga "Nashenci": Ansamblet folklorike janë zemrat e komuniteteve bullgare në mbarë botën

“Njeriu e kupton se çfarë është atdheu kur e humb atë. Nëse je në shtëpi, ndez radion, dëgjon muzikën popullore, flet bullgarisht, shkon në teatër edhe atje flitet bullgarisht. Vetëm kur humbet gjithë këtë mund tia kuptosh mungesën” – thotë Radosllava..

botuar më 24-10-23 7.35.PD

Bullgaria dhe Kosova do të bashkëpunojnë në kinematografi

Një marrëveshje për bashkëprodhime në kinematografi u nënshkrua në Prishtinë ndërmjet ministrit bullgar të kulturës Najden Todorov dhe homologut të tij kosovar Hajrulla Çeku, njoftoi KosovaPress konkretisht për BTA. Në ceremoni u vu në dukje, se ky..

botuar më 24-10-22 9.21.PD