Sektori bankar përsëri sjell lajme tronditëse. Ndryshe nga e kaluara jo e largët, kur njerëzit mësonin për falimentime, ndihma urgjente të shtetit dhe kredi të pashlyera, sot tabloja është më tepër se roze. Por edhe kjo situatë në ngjyrën roze nuk është më pak tronditëse. Sepse niveli i fitimit vjetor prej 20% dhe  norma e interesit kryesor prej 0% nuk janë gjëra me të cilat bullgarët janë mësuar.

Bankat janë plotë e përplot me para -  personale dhe të depozituara. Mjetet personale të bankave janë rritur brenda një viti me më se 450 mln euro, ndërsa paratë e depozituara në bankë u shtuan me 2 mlrd euro dhe tejkaluan shifrën 21 mlrd euro në depozita bankare. Të gjitha këto shifra do të ishin të gëzueshme  në qoftë se nuk fshihnin në fakt një realitet shqetësues. Paratë  në bankat dhe paratë e bankave po rriten, ndërsa kreditë – jo. Do më thënë dobi të madhe për ekonominë reale prej këtyre  shumave të mëdha nuk ka.  Dhe  kjo është njëra prej arsyeve të shtrojmë vetes pyetjen nga vijnë këto  fitime kolosale të bankave dhe kursimet madhështore të popullsisë, pasi ekonomia në vend rritet me shifrën modeste prej 3%. Nuk ka investime, nuk ka konsum, apo ato nuk janë në përmasa të tilla që do të çojnë në fitime dhe kursime të tilla. Përkundrazi – investimet vijnë kryesisht nga Brukseli, ndërsa konsumi është tkurrur për shkak të mos dëshirës nga ana e bullgarëve të harxhojnë paratë e fituara me vështirësi. Ky disbilanc  midis  shumave të mëdha të parave dhe  aktiviteti modest i veprimtarive e ka shtyrë Bankën qendrore të ulë normën e interesit  bazë deri në 0%. Kjo do të thotë zhvleftësim të  parave, do më thënë të kredive për biznesin dhe familjet. Në fund të fundit ky fakt duhet të jetë stimul për ringjalljen ekonomike. Për shkak të pranisë së Këshillit monetar në Bullgari, efekti pozitiv nga ulja e  normës së interesit bazë do të jetë i kufizuar, por kjo është e vetmja gjë e arsyeshme, që sipas ligjit, mund të bëjë Banka Popullore Bullgare.

20% rritje të fitimeve  bankare dhe 0% normë e  interesit të Bankës  qendrore – diapazoni është tepër i gjerë dhe nuk ka si njëra anë  të mos ndikojë mbi tjetrën. Cilat do të jenë efektet pozitive ose negative së shpejti do të mësojmë. Tani për tani është e qartë, se bankat bullgare gjatë këtij viti do të kontrollohen për të gjitha aktivet e tyre dhe do të duhet të kalojnë stres teste. Qëllimi është të zbulohen “mollët e kalbura”, sipas fjalëve të një ambasadori perëndimor në Sofje, të spastrohen portofolat kreditore të bankave dhe ato të konsolidohen dhe të bëhen rezistente ndaj goditjeve eventuale të tregut, goditje të cilat vetëm para një viti çuan në falimentin e bankës  bullgare të katër për nga madhësia në treg.  Të dhënat e fundit për fitimet e bankave dhe për  pakësimin e kredive të këqija dhe të pa shërbyera japin optimizëm dhe garanci të mira për stabilitetin e sistemit bankar në Bullgari.

Përgatiti në shqip: Sofia Popova