Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Prof. Stefan Çapkënov: “Muzika popullore jo vetëm kuron me vibracionet e veta, por pastron shpirtërisht dhe fizikisht njeriun”

Foto: arkiv

Sivjet profesori Stefan Çapkënov kremton 55 vjet nga fillimi i veprimtarisë së tij artistike. Bilanci është mbresëlënës – 43 vjet si drejtor i ansamblit “Stranxha” të qytetit Burgas, për repertorin e të cilit ai krijon shumë këngë korale dhe solo, shumë suite dhe shfaqje skenike muzikore. Duke llogaritur edhe veprat e krijuara për formacione të tjera numri i përbashkët i kompozimeve arrin 800. Shumë prej tyre janë botuar në përmbledhje këngësh me nota. I lindur në qytetin detar Burgas, pas mbarimit të arsimit të lartë në fushën e muzikës, ai ia kushton talentin e vet artit skenik. Është mbajtës i çmimit “Nestinarka” për vitin 2013 – një çmim për kontribut të jashtëzakonshëm për mbrojtjen, zhvillimin dhe përhapjen e folklorit bullgar. Për arritjet e tij artistike ai mori dekoratat “Lira e artë” dhe “Lira e Kristaltë” të Bashkimit të Arteve të Muzikës dhe të Kërcimit. Shumë janë çmimet nga pjesëmarrjet e tij në konkurse ndërkombëtare dhe në festivale jashtë Bullgarisë.

Profesori flet duke falënderuar fatin për këtë se shqisat e tij u hapën për folklorin e malit Stranxha në një moshë shumë të re.

“Jam jashtëzakonisht i lumtur. Pata mundësinë ta popullarizoja artin në tri kontinente – në Evropë, Azi dhe Amerikë. Muzika popullore është shtylla energjetike e Bullgarisë, e cila na lidh me gjithësinë, kurse traditat tona janë imazhi i pasqyruar i historisë. Prej kohësh i jam përkushtuar ruajtjes së traditave tona.”

Folkloristi themeloi ansamblin “Stranxha” në vitin 1965 dhe dhjetëra vite me radhë është udhëheqës i tij artistik dhe kompozitor. E pasur dhe me shumë shtresa është kultura në malin Stranxha dhe kjo provokon interesin shkencor të profesorit Stefan Çapkënov.

“Gjithmonë përpiqem që çdo gjë, të cilën e kam krijuar të ketë edhe aplikim praktik, edhe dimension teorik. “Fenomeni i këndimit popullor bullgar. Problemet e nxjerrjes së tingujve” është vepra e parë shkencore për këndimin popullor. Shpesh pedagogët përdorin metodën e imitimit të tingujve, e cila është mohuar prej shumë kohësh. Kështu në qoftë se pedagogu ka ndonjë të metë, nxënësi automatikisht do ta përvetësojë atë. Në librin tim u jap këshilla praktike pedagogëve për punën e tyre të suksesshme me këngëtarët e rinj.”

Profesori Çapkënov na tregoi dhe për motivet e tij për krijimin e doracakut për studentë, mësues dhe specialistë “Folklori muzikor i malit Stranxha. Veçoritë metroritmike, strukturore dhe të tonalitetit”:

“Të gjithët dimë se muzika është një element i zhvillimit intelektual dhe shpirtëror të njeriut që nga epokat parahistorike. Ajo është shoqëruese e tij e përhershme – duke filluar nga ritmi, kërcim, tingujt e parë në jetën e njeriut primitiv. Muzika ilustron procesin e punës, rritet, kalon përmes sintezës së vallëzimit dhe më në fund dallohet si një art të veçantë. Që në Lashtësi ajo ka tërhequr vëmendjen e mendimtarëve të shquar nga shkolla e Pitagorit.”

Sot profesori Stefan Çapkënov vazhdon të kompozojë. Përveç kësaj punon mbi një libër shkencor, i cili së shpejti do të shfaqet në treg.

“Folklori bullgar është fenomenal. Për shembull – hapat e valleve janë shenja kodi. Nëpërmjet tyre ne perceptojmë vibracionet pozitive të gjithësisë, me ta ngarkohemi me energji pozitive. Muzika popullore, traditat dhe shkrimi janë fondamentet tona. Kënga popullore jo vetëm kuron me vibracionet e veta,  por pastron shpirtërisht dhe fizikisht njeriun. E gjithë kjo është arsyeja për të cilën e shkruaj veprën time të fundit “Jetëgjatësia dhe folklori bullgar”.

Përgatiti në shqip: Jordanka Ivanova



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Foto: Biblioteka Probuda – 1928, në fshatin Kralevo

Konkursi i fotografive i bibliotekës në fshatin Kralevo solli në jetë Pizhon dhe Pendën

Biblioteka në fshatin Kralevo të Tëgovishtes (Bullgaria Verilindore) rikrijon çdo vit zakonet tradicionale bullgare dhe organizon gara si "Mjeshtri i hajvarit" dhe "Nga sënduku i gjyshes". Për të tretin vit radhazi, ajo arriti të bashkojë patriotë nga..

botuar më 25-03-19 7.00.PD

Projekti “Traditat” hap punëtori për dashamirët e qeramikës së Busincit

Në muajt e ardhshëm në kryeqytetin e Sofjes, Burgas (Bullgari Jugore) dhe Ihtiman (Bullgari Jugore) do të mbahen tre cikle punëtorish për qeramikë dhe leksione edukative për shkollën e qeramikëssë Busincit. Në kuadër të projektit “Traditat”,..

botuar më 25-03-11 6.20.PD
Foto: Muzeu Kombëtar Etnografik – Akademia Bullgare e Shkencave

E kuqe dhe e bardhë - amuleti bullgar i pranverës për shëndet është i mbështjellë me legjenda dhe besime

Sipas besimeve popullore, ngjyra e kuqe zotëron fuqinë e diellit dhe i jep vitalitet çdo qenieje të gjallë, ndërsa e bardha simbolizon pastërtinë, pafajësinë dhe gëzimin. Shfaqja e fijeve të përdredhura të bardha dhe të kuqe të njohura si..

botuar më 25-03-01 8.30.PD