Akademia Kombëtare Sportive mbushi 75 vjet. Jubileu u shënua me disa veprimtari, ndër të cilat edhe një Kongres Ndërkombëtar Shkencor dhe një koncert. Ky përvjetor është një arsye të kthehemi prapa në historinë e themelimit të kësaj shkolle. Të shumta janë faktet të njohura dhe të panjohura për këtë shkollë të lartë sportive. Më shumë hollësi sjell rektori profesor Penço Geshev:

“Në vitin 1942 me Dekret të Mbretit u themelua Shkolla e Lartë Shtetërore për Edukim Trupor. Në vitin 1947 me Ligjin për Arsimin e Lartë emri u ndryshua dhe u bë Shkolla e Lartë e Kulturës Fizike. Në vitin 1953 u u vendos që ky është Instituti i Lartë i Kulturës Fizike me emrin e Gjergj Dimitrovit. Në vitin 1995 u bë Akademia Kombëtare Sportive, ndërsa në vitin 1999 mori emrin e tanishëm Akademia Kombëtare Sportive “Vasill Levski”. Në fillim shkolla kishte katër katedra dhe 92 studentë – 77 vajza dhe 15 djem.”

Në se do t’i bëjmë një analize asaj periudhe krijimi i një institucioni i ri arsimor ishte një hap largpamës dhe i guximshëm nga ana e pushtetarëve. Ai tregon se ata ishin burrë shtetas të vërtetë, sepse megjithëqë vendi ishte në prag të luftës, ata menduan për të ardhmen e brezave. Vendimi për themelimin e shkollës së lartë sportive u bë fakt pas debateve të ashpra tremujore në Kuvendin Popullor. Rol kryesor për përkrahjen e kësaj ideje luajti Mbreti Boris III.

Shkolla e Lartë Sportive u inaugurua më 15 nëntor të vitit 1942 në aulën e Universitetit të Sofjes, dhe vite me radhë nuk dispononte godinë dhe bazë të vet materiale. Trajnimet e studentëve zhvilloheshin në sajë të bashkëpunimit të akademisë me organizatat sportive tek ne, të cilat siguruan sallat dhe stadiumet e tyre sportive për përgatitjen e studentëve dhe për garat e tyre. Në vitin 1948 pas një takimi të studentëve me kryeministrin Gjergj Dimitorv, Shkolla e Lartë e Kulturës Fizike mori leje të shfrytëzojë godinën e Kolegjit Katolik të Vajzave “Shën Mëria” në Sofje. Në vitin 1995 përfundoi ndërtimi i rektoratit të akademisë.

Përveç së kaluarës çdo institucion ka të tanishmen dhe të ardhmen e vet. Lidhur me këtë profesori Geshev thekson:

“Aktualisht tek ne mësojnë 3500 studentë dhe kemi 250 profesorë. Kishte kohë, kur interesi i të huajve të mësojnë në akademinë tonë ishte i madh. Sidomos te specialiteti kineziterapia. Tani tek ne mësojnë 250 të huaj kryesisht nga Greqia, Qiproja dhe Turqia. Vitet e fundit shihet një interes të theksuar ndaj doktoratave tona, sidomos nga ana e Turqisë. Që prej një viti shfaqin interes të mësojnë në akademinë tonë edhe nga Kazakistani. Kemi 150 doktorantë. Qëllimi ynë është të përgatitim specialistë të mirë.”

Një dëshmi për arsimin e mirë që siguron Akademia janë dhjetëra sportistët mbajtës të medaljeve, të cilët e përhapin lavdinë e vendit anë e mbanë botës.

Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova