Adoleshentët bullgarë janë në vendet e para për nga pirja e duhanit, përdorimi i alkoolit dhe kanabisit dhe janë në vend të dytë për nga fillimi i hershëm i jetës seksuale. Këto të dhëna shqetësuese i shpalli para pak kohe Organizata Botërore e Shëndetësisë në raportin “Në fokus: shëndeti dhe mirëqenia e adoleshentëve”. Studimi përfshin 45 shtete dhe zhvillohet një herë në 4 vjet ndër fëmijët e moshës nga 11 deri në 15 vjeç.
“Kjo tendencë po vazhdon të thellohet, ndërsa niveli i përdorimit të alkoolit është rritur dy herë në krahasim me të dhënat e studimit të mëparshëm – vë në dukje doc. dr. Mihaill Okolijski, përfaqësues i Organizatës Botërore të Shëndetësisë. – Një prej fakteve më shqetësuese është se vajzat që pinë cigare janë më shumë nga djemtë, një tendencë që nuk vëzhgohet në asnjë shtet tjetër dhe kërcënonfunksionin e tyre riprodhues dhe përkatësish pamjen demografike te ne.”
Cilat fakte të tjera shkaktojnë shqetësim? 28.9% e nxënësve pinë alkool rregullisht, që është një rritje e konsiderueshme në krahasim me 2014-ën, kur kjo përqindje ka qenë 16.4. Për nga përdorimi i kanabisit Bullgaria është në vend të parë – 19% për vajzat dhe 16% për djemtë. Përvojë seksuale kanë 37% prej djemve të moshës 15 vjeç dhe 25% prej vajzave të po kësaj moshe.
“Të rinjtë në Bullgari provojnë, ose fillojnë të përdorin lëndë psikotrope, alkool dhe cigare në një moshë gjithnjë e më të hershme. 9% e fëmijëve 11 vjeçarë pinë duhan, 26% e të rinjve dhe 38% e të rejave – komenton dr. Radosveta Stamenkova nga Asociacioni për Planifikimin Familjar. – Shqetësuese janë edhe të dhënat e anketës se nxënësit bullgarë janë në vend të fundit për nga ndjenja e përkrahjes nga prindërit e tyre.”
Sipas specialistëve problemet mund të zgjidhen në saje të prevencës aktive dhe sigurimit të një informacioni të kuptueshëm shëndetësor. Njerëzit e rinj duhet të jenë informuar dhe të mund të bisedojnë për temat, për të cilat kanë interes. Doc. Okolijski e shpjegon problemin e kulturës së ulët shëndetësore kështu:
“Prindërit nuk kanë pasur edukim shëndetësor në shkollë dhe një pjesë e madhe prej tyre nuk janë të qartë se sa të rrezikuar janë fëmijët nga përdorimi i hershëm i alkoolit dhe cigareve. Edukimi shëndetësor duhet të fillojë sa më herët dhe të sqarohen rreziqet.”
Sipas Lidija Vasilevës – udhëheqëse e studimit në Bullgari, një problem serioz është shëndeti psikik i fëmijëve. Shpeshherë adoleshentët bullgarë ankohen nga nervozizmi dhe dhimbja e kokës. Konsumimi i përditshëm i produkteve të ëmbla dhe pijeve freskuese gjithashtu i vendos të rinjtë bullgarë në klasifikimet negative. Vetëm 20% e fëmijëve janë mjaft aktivë fizikisht.
Në publikim janë përdorur materiale të BNR-së – Radio Vidin
Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva
Në renditjen Impact Rankings 2024 të Times Higher Education (THE), botuar më 12 qershor 2024, Universiteti i Sofjes "Shën Kliment Ohridski" u rendit në vendin 401-600 në mesin e 1963 universiteteve në botë. Alma Mater merr pjesë në renditje për të..
Lodhja nga zgjedhjet, pjesëmarrja jashtëzakonisht e ulët e votuesve (pak mbi 30%), të rinjtë në qendrat e votimit dhe një shpresë e brishtë, thuajse e paperceptueshme për stabilitet dhe normalitet politik. Kështu mund t'i përshkruajmë zgjedhjet e kaluara..
Interesimi për zgjedhjet për Parlamentin bullgar dhe Parlamentin Evropian në Maqedoninë e Veriut është i njëjtë si në zgjedhjet e mëparshme - numri i votuesve pritet të jetë i njëjtë, rreth 130. Por bullgarët e Maqedonisë së Veriut u ngopën me votimin e..
Mitropoliti i Vidinit Daniill është patriku i ri bullgar. Ai u zgjodh me 69 vota kundër 66 për Mitropolitin e Vracës Grigorij. Kishte edhe tre fletë..
Më 30 qershor është mbledhur Këshilli Zgjedhor Patriarkal i Kishës, ku duhet të zgjidhet përfaqësuesi i Kishës Ortodokse Bullgare dhe Mitropoliti i..
Ekzaminimet multidisiplinare falas të kryera nga ekipet mjekësore bullgare dhe shqiptare në Kukës tërhoqën mbi 300 persona në dy ditët e fundit të..