Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Nderojmë Shën Anna – mbrojtëse e amësisë

Foto: arkiv

Më 9 dhjetor, të krishterët ortodoksë kremtojnë Ngjizjen e Shën Annës – nënë e Virgjëreshës, pasardhëse e familjes Aaron. Siç shënohet në jetëshkrimin e prindërve të shenjtë Joakim dhe Anna, ata nuk kishin fëmijë për shumë vite, me gjithë jetën e tyre të drejtë dhe modeste. Në shumë kultura të lashta kjo konsiderohej një dënim nga lart dhe një shenjë e mëkateve të grumbulluara.  Anna dhe Joakimi vazhdimisht i luteshin Zotit që t’u jepte një fëmijë. Një ditë, një Engjëll i Zotit iu shfaq Annës dhe e njoftoi se ajo do të lindte një vajzë, Maria, për shpëtimin e botës. Duke dëgjuar këto fjalë, ajo premtoi se do t’ia kushtonte vajzën Zotit. Ajo e bëri këtë, së bashku me të shoqin, duke sjellë në tempull vajzën e tyre 3-vjeçare.

Festa popullore në të njëjtën datë mban emra të ndryshëm si Shën Anna e dimrit, ashtu edhe Ngjizja e Annës, Dita e Annës. Dhe shenjtorja konsiderohet mbrojtëse e grave shtatzëna, e mëmësisë dhe fëmijëve, e martesës dhe e familjes, mbrojtëse e virgjëreshave dhe të vejave.

Sipas besimeve popullore, që nga kjo ditë fillojnë dhimbjet e lindjes së nënës së Zotit. Prandaj, nuset e reja dhe shtatzëna nuk duhet të punojnë për të lindur më lehtë. Në kalendarin tonë tradicional, festa shoqërohet edhe me shtimin e ditës, pasi në stilin e vjetër festohej në ditën më të shkurtër të vitit (22 dhjetorin), pas së cilës dita fillon të zmadhohet. Kjo ditë është veçanërisht i respektuar në Bullgarinë Perëndimore dhe në disa rajone të Bullgarisë Jugore. Vajzat parashikojnë nëse do të martohen vitin e ardhshëm duke “mbjellë” kokrra gruri në një enë të re. Në se deri më 1 janarin, Ditën e Shën Vasilit, gruri mbin, ky është një ogur i mirë se vasha shpejt do të martohet.

Populli ynë besonte se në ditën e Shën Anna të Dimtrit, magjistarët mund ta zbrisnin hënën nga qielli dhe ta mjelin për të shtuar qumështin e bagëtisë së tyre, ose me magji të vjedhin aftësinë e pulave për të bërë vezë. Kjo është arsyeja pse ata mbyllnin shpendët dhe mbronin lopët duke lyer sisët e tyre me hudhër.

Në këto veprime rituale pagane vendin e vet kishin edhe burrat - ata nuk duhej të dilnin jashtë fshatit, sepse ekzistonte rreziku që shtojzovallet të hijeshoheshin. Në shumë vende, grumbujt e bajgave u vunë flakën për të shmangur të keqen. Gratë jepnin grurë dhe misër të zier për shëndetin.

Ushqimi tradicional në këtë ditë është pa mish, sepse festa bie në periudhën e Kreshmëve të Krishtlindjeve. Të gjithë me emrat Anna, Anka etj. e mirëpresin edhe festën e emrit.

Tani ju ofrojmë këngën “Moj, Ançe”:

“Moj Ançe, gocë e bardhë, borëbardhe...

Ngrihu, Ançe, hape portën.

Dy fjalë të ëmbla të të them,

dy fjalë të ëmbla dashurie.

Eja, Ançe të fejohemi,

të fejohemi, të martohemi...”

Këndon Kajço Kamenov – një nga këngëtarët më të famshëm folklorik nga e kaluara e afërt.

Përgatitinë shqip: SvetllanaDimitrova

Foto: arkiv, Pixabay




Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Festivali “Surva” me kukerët do të vizitojë Sofjen më 5 janar

Kopshti i Borisit në zemër të Sofjes do të bëhet sërish skena e festivalit tradicional të Pernikut "Surva". Tingulli i Survës na pastron dhe na ringjall! Për të tretin vit radhazi, banorët e Sofjes dhe të ftuarit e kryeqytetit do të mund të..

botuar më 25-01-04 6.00.PD

Në zakonin "Pо́le, pо́le" ndërthuren besimi i krishterë dhe traditat pagane të bullgarëve besarabianë

Duke u zhvendosur në Besarabi më shumë se dy shekuj më parë, bullgarët morën me vete një pjesë të ritualeve tona të pasura. Në atdheun e tyre të ri, disa zakone u modifikuan nën ndikimin e traditave vendase, të tjera u zhdukën, ndërsa disa të tjera u..

botuar më 25-01-01 7.00.PD

Fatin e Vitit të Ri e gjejmë te buka, arrat apo... një enë me unaza

Dita e parë e janarit është e mbushur me shumë emocione, pritje dhe gëzime të shoqëruara me shpresën për një vit të bekuar në të cilin çdo pjesëtar i familjes do të jetë i shëndetshëm dhe do të arrijë ëndrrat e tij. Në kalendarin bullgar të festave, 1..

botuar më 24-12-31 6.50.MD