Në Ditën e Ivanit /Ivanovden/ nderojmë kujtimin e Shën Joan Pagëzorit - profeti i fundit i Dhiatës së Vjetër dhe pagëzuesi i Jezusit. Qindra mijëra janë bashkatdhetarët tanë që sot festojnë ditën e emrit. “Ivan është titull, jo emër”, thotë populli ynë për një prej emrave më të dashur në vendin tonë, që do të thotë “Hiri i Zotit”. Pothuajse në çdo familje ka një Ivan ose Ivanka, të cilët janë të detyruar të qerasin.
Besohet se në Ditën e Ivanit (7 janar), si dhe në Ditën e Jordanit (Dita e Bekimit të Ujit, ose Dita e Theofanisë dhe Epifania) (6 janar), uji ka fuqi të jashtëzakonshme. Prandaj, këtë ditë kryhet një banjë rituale, e cila sipas besimeve popullore do të na sjellë shëndet gjatë gjithë vitit. Në Ditën e Ivanit përfshihen edhe femrat – nuset dhe vajzat e fejuara së fundmi. Në disa fshatra bullgare, festa njihet edhe si "Ujërat Femërore" /Zehnski Vodoci/ dhe në çdo shtëpi ruhet ujë i derdhur gjatë këtyre dy ditëve.
Në traditën tonë, Dita e Ivanit është një festë kushtuar kumbarisë dhe vëllazërisë, dhe në një kuptim më të gjerë modern - miqësisë. Në imagjinatën popullore, kur Zoti ndau botën, i ra Shën Joanit "të pagëzojë dheun dhe ujin, nuset e reja dhe fëmijët e vegjël". Dikur në këtë ditë në çdo shtëpi bullgare bëheshin festime të mëdha. Kumbarët i lanin të martuarit gjatë vitit të kaluar, duke i spërkatur ata me ujë. Ndërsa familja e re vizitonte domosdoshmërisht shtëpinë e kumbarëve të tyre, duke sjellë bukë, byrek, verë, raki. Në këtë ditë, si dhe gjatë disa festave të tjera, kryhej rituali i vëllazërimit. Dhe ata që kishin hyrë tashmë në një marrëdhënie të tillë, festonin me vëllezërit dhe motrat e tyre. Në fshatin Karaisen të rrethit të Palikenit, Dita e Ivanit festohet me ritualin autentik "Ivanovi vllaçugi" (“Tërheqjet e Ivanit”), i cili u është transmetuar brezave që nga kohërat e lashta.
Mund lexoni më shumë rreth traditave të lidhura me Ditën e Ivanit në botimet e Radio Bullgarisë:
Përpiloi: Joan Kolev
Përgatiti në shqip dhe publikoi: Vesella Mançeva
Ekspozita "Paftat - një univers shenjash" e Muzeut Historik Rajonal në Ruse po viziton Burgasin. Në ekspozitën, e cila hapet në Muzeun Etnografik mund të shihen më shumë se tridhjetë shembuj të artit të argjendarisë. Paftat janë pjesë e veshjeve..
Nuk ka statistika që përmbledhin numrin e saktë të grupeve bullgare të vallëzimit jashtë vendit. Por një gjë është e sigurt - këto grupe të krijuara vetë, të shpërndara në të gjitha kontinentet, janë një urë lidhëse e gjallë midis Bullgarisë dhe pjesës..
Herët në mëngjes djemtë dhe vajzat mblidhen nëpër livadhe që të luajnë me diellin. “Besohet se atëherë dielli luan sepse është solstici më i gjatë i vitit” – kjo është gjëja më e rëndësishme që duhet ditur për Ditën e Enjos, sipas tetëvjeçarit Ivo..