Aylardır siyaset adamlarımız ve gözlemciler, sonbaharda Bulgaristan’ın şimdilik sırf havadan ve denizden olmak üzere kısmen olsa bile nihayet Schengen alanına katılacağı yönünde tahminlerde bulunuyorlardı. Bulgar yetkilileri, bu yönde ilk adımın 8 ve 9 Ekim günleri Avrupa Birliği Adalet ve İçişleri Konseyi toplantısında atılmasını bekliyordu, fakat Schengen alanının genişletilmesi gündemde maalesef yer almadı. Lüksemburg tarafından yapılan AB dönem başkanlığı temsilcileri Bulgar medyası önünde gündemin oluşturulduğu sırada Hollanda’nın, Almanya’nın ve bazı diğer devletlerin elçilerinin de bu konunun gündeme getirilmesine karşı çıktıklarını açıkladılar. Bu arada yıllardır Bulgaristan ve Romanya’nın Schengen alanına katılmalarına karşı çıkan Hollanda gerekçe olarak teknik hazırlık düzeyinin yetersiz olduğu ve her iki ülkede adalet reformunun uygulanmadığı, yolsuzluk ve örgütlü suç olaylarının yaygın olmaya devam ettiğini öne sürüyor.

Avrupa Birliği içişleri bakanları Brüksel’de sığınmacılar sorunu ve de birliğin dış sınırlarının daha sıkı şekilde korunması ve etkin olarak yönetilmesi üzerinde dururken Bulgaristan İçişleri Bakanı Rumyana Bıçvarova konuşmasında haklı olarak bu iki konuyu Schengen alanı ile ilişkilendirdi. “Bulgaristan’ın Schengen’e katılması artık bütün Avrupa Birliği’nin güvenliği ile ilgili bir mesele olmaktadır” dedi Bakan Bıçvarova ve Schengen’in bazı vize ve bilgi sistemlerine tam erişim imkanının bulunmasının Bulgaristan’ın göç baskısı ile daha da başarılı bir şekilde başetmesi ve mal ve insan kaçakçılığına karşı koymak olanaklarını sınırlandırdığını öne sürdü.

Sonuçta Bulgaristan’ın böylesine arzuladığı Schengen katılımı bir türlü mümkün olamıyor. Sofya Bulgaristan vatandaşlarına sınır kapılarında pasaport ve kimlik kartı göstermeden Yaşlı Kıta’da serbest dolaşım imkanının tanınmasını beklemeye devam ediyor.

Bir türlü sona ermeyen katılım sürecinde yaşanan son gelişmeler Avrupalı yetkililer tarafından Sofya’ya yapılan iki ziyaretten ibarettir. Hollanda Dışişleri Bakanı Bert Kunders Bulgar mevkidaşı Daniel Mitov ile yaptığı görüşmenin ardından gazetecilerin önüne elleri ceplerinde olarak çıktı. Bakan Mitov “Görülmemiş derecede büyük göç baskısı altındaki Bulgaristan, sorumluluklarını yerine getirerek aslında Schengen üyesi bir devlet olarak hareket ediyor” dedi, buna karşılık Kunders “Bulgaristan’ın Schengen üyeliği ile ilgili teknik şartları karşılaması büyük önem taşıyor” demekle yetindi.

Diğer ziyaret de Avrupa Konseyi Başkanı Donald Tusk’un Sofya ziyareti oldu. Tusk da Başbakan Borisov’la yaptığı görüşmenin ardından aynı nakaratı tekrarladı: Bulgaristan Schengen’e katılmak için teknik anlamda hazırdır, fakat yargı reforu, yolsuzluk ve suç olayları ile mücadelede sağlanan sonuçlar yetersizdir. Bu sefer Başbakan Borisov sert bir çıkış yaparak “Bulgaristan AB üyesi devletlerin yarısından çok daha iyi bir Schengen sınırı olduğunu ispatladı” dedi ve ülkemizin Schengen katılımı konusunu tekrar ve tekrar gündeme getirmek mecburiyetinde kalmaktan dolayı artık gücendiğini de ekledi.

Önümüzdeki döneme ilişkin beklentilere gelince Avrupa Birliği Konseyi başkanlığını önümüzdeki yılın Ocak ayında Hollanda’nın devralacağı göz önüne alındığında Krallığın Bulgaristan’ın Schengen alanına kabul edilmesine müsaade edeceğini düşünmek naiflik olur.

Bu bağlamda bugünlerde Sofya’ya gelen Makedonya Cumhurbaşkanı George İvanov’un kullandığı sözler çok anlamlı oldu. Ne NATO’nun ne de Avrupa Birliği’nin üyesi olan Makedonya’nın cumhurbaşkanı, göçmen krizinin Avrupa’ya Balkanlar’ın Yaşlı Kıta’yı Yakın Doğu’ya bağlayan kilit bir damar olduğunu hatırlattığını öne sürerken bu krizin ve bu koridorun Schengen alanının işleyişine ilişkin bir sınava dönüştüğünü, Avrupa Birliği’nin de bu sınavda başarısız kaldığını belirtti.

Çeviri: Tanya Blagova