Vişegrad dörtlüsü Prag toplantısında Yunanistan üzerinden gelen mülteci akınının durdurulması için Bulgaristan ve Makedonya’da hızla “yedek hudut sisteminin” kurulması yönündeki radikal isteminden geri adım attı. Forumun sonuç belgesinde dörtlü, diplomatik bir uslüpla Avrupa’da yeni ayırım çizgilerinin oluşması tehlikesi olduğunu itiraf ederken AB’nin güçlü olmasını istediğini öne sürdü. Taviz, büyük ihtimalle Almanya’nın baskısı sonucu verildi. Slovakya Başbakanı Robert Fico’ya göre Prag toplantısı öncesinde Almanya diplomatik kanallarla Vişegrad grubu, Bulgaristan ve Makedonya’nın AB’nin dış sınırlarının korunması konusunu görüşmeye nasıl cesaret ettiklerini sert dille gündeme getirmiştir.

Yunanistan üzerinden gelen yoğun göç akınına karşı yedek korunma sistemi fikri, AB’nin göçe karşı yönelik ortak önlemleri sonuçsuz kalırsa eğer yine de değerlendirilecek.

Beklendiği üzere Prag’ta Başbakan Boyko Borisov, Bulgaristan’ın Yunanistan’la olan sınırında çit kurulmasına karşı olduğunu teyit etti ve bundan bir gün önce Angela Merkel ile yapılan görüşmede savunulan görüşü tekrar öne sürdü – göç baskısının durdurulması sırf AB tarafından uygulanacak ortak önlemlerle mümkündür. Başbakan Borisov’a göre Bulgaristan ile Yunanistan ve Makedonya ile Yunanistan arasındaki sınırlarda kontrolün kısmen artırılması, probleme çözüm sağlamayacak, göç güzergahlarını değiştirecek sadece. Bu yüzden Sofya, kısa ve orta vadeli planda göç akınının kontrol altına alınması için AB’nin dış sınırlarında yani Bulgaristan ve Yunanistan’ın Türkiye ile olan kara hudutlarında etkin kontrolün uygulanmasının birinci derecede önem taşıdığını savunuyor.

Dışişleri Bakanı Daniel Mitov, NATO’nun Yunanistan ile Türkiye arasındaki deniz sınırındaki operasyonu sonuç verirse eğer, Sofya’nın kara sınırlarında da ittifak operasyonunun düzenlenmesinde ısrar edeceğini açıkladı. Vişegrad grubu devletleri de NATO’nun taahhüt üstlenmesinden yanadırlar. Askeri ve siyasi paktın göç problemi ile ilgili taahhüdünün artırılması bir yandan bazı devletlerin problemin çözülmesine ulusal orduların da dahil edilmesi eğilimi ile uyumlu olacak, fakat öte yandan NATO’nun bölgedeki mevcudiyetinin artırılması anlamına gelecek ve Rusya’nın buna tepkisi sert olacak.

Prag’ta Bulgar heyeti, ayrıca göçmenlerin sınır kapılarından sadece yasal geçiş yapabilmeleri için sadece Türkiye ile olan sınırlar değil, AB’nin bütün dış sınırlarının kapatılması gerektiğinde ısrar etti. Böyle olursa tam kayıt işlemlerinin yapılması ve yasal ile illegal göçmenlerin açıkça ayrılması ve mültecilerin ekonomik göçmenlerden ayrı tutulmasına imkan sağlanacak. Sofya çoktandır askeri çatışmalardan dolayı değil, sosyal ve ekonomik nedenlerden dolayı göç kaynağı olan devletlerden göç baskısının durdurulması için böyle bir yaklaşımın uygulanmasında ısrar ediyor. Bu bağlamda Prag’ta Vişegrad dörtlüsü, Bulgaristan ve Makedonya ile birlikte ulusal sınır ve istihbarat daireleri arasında daha sıkı işbirliğinin yürütülmesinden yana çıktı.

Prag’ta Vişegrad dörtlüsü AB’nin ortak politikası uğruna bazı radikal görüşlerinden taviz verdi ve 18 ile 19 Şubat tarihlerinde Brüksel’de yapılacak AB’nin göç zirvesinde bildireceği görüşünü oluşturdu. Bundan önce 17 Şubat’ta Avusturya’da Almanya ve Fransa dahil 11 devletin katılacağı ve Türkiye’nin de temsil edileceği başka bir toplantı yapılacak. Tüm düzeylerde yürütülen diyaloğun yoğunluğu, göç krizi ve onunla ilgili olan problemlerin aciliyetinin bilincinde olunduğunu gösterirken bu krizin giderilmesi için böylesine uzun zamandır konuşulan ortak politikanın henüz oluşturulmadığını da ortaya koyuyor.

Çeviri: Tanya Blagova