1996 yılında kurulmasından 20 yıl sonra Güneydoğu Avrupa İşbirliği Süreci, Sofya’da yılık toplantısını yaptı. Bulgaristan’ın girişimi üzerine yirmi yıl önce Arnavutluk, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Yunanistan, Makedonya, Romanya, Sırbistan ve Türkiye arasında İyikomşuluk İlişkileri, İstikrar, Güvenlik ve İşbirliği Deklarasyonu’nun imzalanmasıyla oluşturulan Güneydoğu Avrupa İşbirliği Süreci o gün bu gündür hep gelişmektedir. Girişim, üçüncü on yılına daha beş üye ülke ile girmektedir. Bunlar da Hırvatistan, Moldova, Karadağ, Slovenya ve Kosova. Güneydoğu Avrupa’da İşbirliği Girişimi 2006 yılında, İstikrar Paktı ise 2008 yılında çalışmalarına son verdi. Bu yılki Sofya toplantısında, Güneydoğu Avrupa İşbirliği Süreci’nin Parlamenter Asamblesi’nin Daimi Sekreterliği’nin daimi bir merkezinin kurulmasından da bahsedildi, ki bu Sürec’in geliştiğini gösteriyor.

Girişimin başarısı, bölgede sorunlar konusundaki çalışmalarından kaynaklanmaktadır. Bulgaristan’ın başkanlığı altında geçen son bir yılda girişimin başlıca önceliklerinden biri, çok ağır mülteci sorunu ile ilgilenmek idi. Bu bağlamda Sofya’nın önerisi üzerine Şubat ayında katılımcı ülkeler, bölgedeki mülteci akınları ile ilgili meydan okumaları sorumluluk ve dayanışma içinde karşılama için ortak bir deklarasyon imzaladı. Bulgaristan Başkanlığı’nın diğer bir önceliği de, enerji ve altyapı bağımlılığı idi. Böylece son aylarda Bulgaristan ve Yunanistan’ın doğalgaz sistemlerinin bağlanması için proje son aşamasına girdi. Bir gün önce ise Bulgaristan’ın Romanya ile sistemler arası bağlantısına bağlı ek bir doğalgaz boru hattının inşa edilmesi için bir sözleşme imzalandı. AB’nin üyesi olarak Bulgaristan’a verilen destek, Güneydoğu Avrupa İşbirliği Süreci’nin bazı sorunlarının çözümlenmesini de iyi bir şekilde etkiliyor. Bu da Bulgaristan’ın dönem başkanlığını artırdı. Yakında Avrupa Sınır ve Sahil Koruma Dairesi, Bulgaristan’ın Türkiye ile sınırındaki mülteci baskısı için yardım etmesi için çekildi. Bu, Güneydoğu Avrupa’da bulunan diğer ülkeler için de yararlı olacak.

Bulgaristan’ın Güneydoğu Avrupa İşbirliği Süreci başkanlığı, Kasım 2015’ten Mayıs 2016’e kadar devam eden Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin başkanlığı ile kısmen örtüştü. Ülkemizin bu iki dönem başkanlığı ile ilgilenmesi, 2018 yılı için öngörülen AB Konseyi’nin dönem başkanlığı için ülkemize tecrübe kazandırdı. O zaman bölgesel sorunların düzenlenmesi denemesi, bütün AB’nin tecrübesi için yararlı olabilir.

Çeviri: Rayna İvanova