Son iki günde Bulgaristan, “Arraiolos” grubunun yıllık toplantısına evsahipliği yaptı. Uluslararası istişare formatı olarak bundan 10 yılı aşkın bir süre önce Portekiz’de kurulan grup, bütün Avrupa’yı ilgilendiren önemli konularda kendi ülkelerini Avrupa Konseyi’nde temsil etmeyen cumhurbaşkanlarına görüşünü belirtme imkanının sağlanması amacını güdüyor. “Arraiolos” grubu üyesi 12 devlet başkanından onu, yıllık toplantıda Sofya’da bir araya geldiler. Bulgaristan, uzun zamandır aynı zamanda bu kadar çok önemli konuğu ağırlamamıştı ve bu açıdan toplantı, ülkemizin geçmişteki dış politika başarılarını hatırlattı. Öte yandan ülkemizin gruba katıldıktan sadece üç yıl sonra yıllık toplantıya evsahipliği yapması, Bulgaristan’ın önemini ortaya koyuyor.

Plovdiv’te toplantının açılışında konuşan Rosen Plevneliev, Avrupa Birliği’nin günümüzde aynı zamanda onbir farklı kriz yaşadığını öne sürdü ve bu krizleri sayarken göç, terör, Yunanistan ve Avro Bölgesindeki zorluklar, Brexit, Ukrayna problemleri, AB ve Rusya arasındaki ilişkiler, ekonomi ve borç krizi, işsizlik, milliyetçilik ve polülizm, Schengen alanındaki krizve Avrupa değerlerine karşı çıkılması ve istikrarlı çözümlerin bulunması için dayanışma ve birliğin yokluğunda ifade bulan manevi krize işaret etti. Bulgaristan Cumhurbaşkanına göre hal böyle olunca AB içinde kararların uzun vadeli olarak ve koordinasyon içinde alınması ve birliğin kuruluşlarına tekrar güven duyulmasını sağlanmasına acil ihtiyaç var.

Almanya /Joachim Gauck/, İtalya /Serdgio Mattarella/, Letonya /Raymonds Vayonis/, Malta /Marie-Louise Coleiro Preca/, Polonya /Andrzej Duda/, Portekiz /Marcelo Rebelo De Sousa/, Slovenya /Borut Pahor/, Macaristan /Janos Ader/ ve Finlanda /Sauli Niinisto/ olmak üzere foruma katılan on devletin cumhurbaşkanları, Rosen Plevneliev’in görüşünü paylaştılar ve krizlerin üstesinden gelinmesi için ortak yaklaşımdan yana çıktılar. Devlet başkanları, Avrupa vatandaşlarının güvenliğinin günümüzde mutlak öncelik olduğu konusunda da hemfikir oldu ve güvenliğin AB’nin dış sınırlarındaki kontrolün artırılmasını, yasa dışı yoldan yapılan sınır geçişlerine son verilmesini ve AB ile Türkiye arasında yapılan anlaşmanın korunmasını gerektirdiği fikri etrafında birleştiler.

Balkanlar’ın AB’ye entegrasyon sürecinin teşvik edilmesi gerekliliği de toplantının gündeminde önemli yer tuttu. Almanya Cumhurbaşkanı Joachim Gauck, genişlemenin verdiği “yorgunluğunun” geçici bir olay olduğunun altını çizerek Batı Balkanlar’da yer alan devletlerin Almanya’nın dış politikasında öncelikli hedef olduğunu ve Avrupa Birliğinin üye adayı olan bütün devletler için kalkınma motoru olmaya devam ettiğini belirtti. Batı Balkanlar’ın Avrupa perspektifine diğer toplantı katılımcıları tarafından da kesin destek verildi. Son 20 yıldır Güneydoğu Avrupa İşbirliği Sürecinde birinci derece faktörü olarak bölgenin tam entegrasyonundan yana çıkan Bulgaristan, son dönemde bu amaca böylesine kesin destek görmemişti.

“Arraiolos” toplantısının esas konuları, bugün Bratislava’da başlayan AB zirvesinin gündemi ile örtüşüyor ve Sofya’da geçen tartışmalar, aslında önceden tutumların koordinasyonu olarak da ele alınabilir. Bu konuların bazıları, Bulgaristan, Macaristan ve Sırbistan başbakanlarının Burgas’ta “Arraiolos” toplantısından hemen önce yaptıkları üçlü görüşmelerin de gündeminde yer aldı. Yapılan tartışmaların Bratislava’da nasıl bir yön alacaklarını ise önümüzdeki saatler içinde öğreneceğiz.