Halk Meclisi’nin Seçim Kanununa yeni değişikliklerin getirilmesi için seçim tatilini kesmesinden sonraki üçüncü günde olan bugün söz konusu değişiklikler, Hukuk Meclis Komisyonunda görüşülmeye devam ediyor. Bundan birkaç ay önce iktidardakiler arasında ağır tavizlerin yapılması pahasına onaylanan Seçim Kanununun yeniden düzenlenmesi ile onların iktidarda kalmaları amacınının güdüldüğü malüm. Şimdiki iktidarın “dinamik istikrara” mahküm olduğu artık herkesçe bilinse de oylama kurallarının neden seçim kampanyasının ortasında değiştirildiği ve bütün bunların sonu artık gelmeyecek mi soruları beliriyor.

GERB, Reformcu Blok ve Vatansever Cephesi arasında önceden yapılan anlaşma gereği seçim kurallarına yurt dışı seçim sandığı sayısının sınırlandırılması, oy verme mecburiyeti ve oy pusulalarına “kimseyi desteklemiyorum” kutucuğunun getirilmesi ile ilgili “asgari” değişiklikler getirilmeliydi. Ancak sözde asgari olan bu değişiklikler için Hukuk Komisyonuna Seçim Kanununun düzenlenmesine ilişkin tam 12 yasa tasarısı sunuldu. Komisyonda yapılan ilk okumadan yabancı devletlerde en çok 35 seçim sandığının kurulması şartını AB ülkeleri için kaldırılarak diğer tüm ülkeler için geçerli olması sonucu çıktı. “Destek vermiyorum” şeklindeki oyların nispi sistemde ve çoğunluk sisteminde yapılan seçimlerde farklı şekilde sonuçlara yansıtılması kabul edildi. Bu oylar, cumhurbaşkanı ve belediye başkanları için çoğunluk sisteminde yapılan seçimlerde geçerli oy toplamına eklenecek, fakat genel seçim ve belediye meclis üyeleri seçiminde hesaba katılmayacak. Oy verme mecburiyetinin kaldırılmasına ilişkin tartışmalar en zor oldu, sosyalistler ve DPS buna karşı çıktılar.

Hukuk Komisyonunda yapılan ilk okuma bugün başarı ile tamamlanırsa eğer Meclis’in oturum salonundaki ilk okuma, yarın yapılacak. Bunu müteakip ikinci okuma olacak ve Seçim Kanunu değişiklikleri yürürlüğe girmek üzere Resmi Gazete’de yayımlanacak. Fakat daha bu safhalara geçmeden bazı ek sıkıntıların yaşanacağı belli. Protesto oylarının sayılması ve AB ülkelerinde sandık sayısı ile ilgili kısıtlamanın kaldırılması üzerine, Merkez Seçim Komisyonu oylamaya kalan iki hafta içinde sonuç yansıtma teknolojisini değiştirmek mecburiyetinde olacak. Komisyon ayrıca bu saatten sonra seçim komisyonu üyeleri arasında yeni eğitimler ve vatandaşlar için bilgilendirme kapmanyası yapmak zorunda olacak. Seçim sonuçlarının girilmesi ile ilgili yazılımda da kaçınılmaz olarak değişiklikler olacak. Komisyon üyeleri maliyetin artması pahasına olsa da bütün bunların kalan süre içinde yapılabileceğini açıkladı.

Seçim sandıklarının sayısı ile ilgili kısıtlamanın kaldırılması Dışişleri Bakanlığı’nın işini zorlaştırıyor, hele de oy vermek isteyen vatandaşların sayısının çok büyük olduğu İngiltere’de.

Bu arada kampanya, seçim kuralları ile ilgili hararetli tartışmalardan pek etkilenmeden rutin bir şekilde devam ediyor, kamu oyu araştırma ajansları da tahminlerini açıklıyorlar. “Alfa Research” ajansından sonra “Sova Haris” ajansı da GERB’in cumhurbaşkanı adayı Tsetska Tsaçeva ve BSP tarafından aday gösterilen Rumen Radev arasında ikinci turun olacağı tahmininde bulundu. Birinci turda Tsaçeva’nın yüzde 34 oranında, Radev’in ise yüzde 28,6 oranında destek alması bekleniyor. Ulusalcıların cumhurbaşkanı adayı Krasimir Karakaçanov’un oyların yüzde 12,5’u ile üçüncü olması, ardından yüzde 6,6 ile İvaylo Kalfin’in ve yüzde 5,1 ile Trayço Traykov’un yer almaları bekleniyor. Hatta “Sova Haris” ajansına göre ikinci tur çok gergin olacak ve sonuçta Tsaçeva, oyların yüzde 38,7’sini, Radev ise oyların yüzde 37,8’ini alacak.

Bu yıl cumhurbaşkanlığı seçimleri showman Slavi Trifonov’un girişimi üzerine siyaset sisteminin değiştirilmesine ilişkin düzenlenen ulusal referandumla eş zamanlı yapılacak. Deneklerin yüzde 67’si referandumda da oy vereceğini belirtirken diğer yüzde 13,5’i katılmayacaklarını söylüyorlar. Katılım oranının yüzde 50’nin üzerinde olması kuvvetle muhtemel olduğu için halk oylamasından alınan sonuçların da zorunlu olması ihtimali yüksek görünüyor.

Çeviri: Tanya Blagova