Zlatitsa şehrinin merkez caddesi, yaz kış pazar günleri olmak üzere tüccarların “işgaline” uğruyor. Buraya uzak ve yakın diyarlardan sebze ve meyve tüccarları, çiçek satıcıları, bahçivanlar ve tarım için her türlü araç ve gereçler satanlar akın ediyor. Pazar pazarı küçük şehrin hayatında önemli yere sahiptir. Ki burada Zlatitsa belediye başkanına, okuldaki öğretmene, doktora, çobana rastlayabilirsin, çünkü herkesin cebine göre birşeyler vardır. Tek sözle, ne büyük alış veriş merkezleri AVM’ler, ne kapıdan kapıya satışlar, ne İnternet üzerinden alış-verişler, tek sözle hiç biri Pazar pazarının gürültülü, renkli görüntüsünün yerini alabilir. Zlatitsa pazarı, eski dostlarla hasret giderme, arkadaşlarla görüşme, satıcılarla şakalaşma ve uzun sohbetlerin yürütüldüğü bir yerdir. Anlayacağınız gibi Pazar pazarı Zlatitsa için bir bayram şölenine dönüşüyor. Genç aileler çocuklarıyla birlikte hem pazarı dolaşıyor, hem de oyuncak, tatlıcılar ve dondurmacıların yanına sık sık uğruyorlar. Tabii ki, Zlatitsa pazarından en çok hanımlar memnun, çünkü malı yerinde tespit ediyor ve seçebiliyor, artı sebze ve meyveler hakkında bilgileri bizzat üreticilerden alıyor. Pazara gelen insanların yüzünde memnuniyet ifadesi var. Bugünlerde herkes turşu hazırlamak için biber, domates, lahana, havuç arıyor ve büyük bir ciddiyetle sebzeleri seçiyor.

Mesela Lüben köyünden Vesela Bakova’nın ailesi kendi bahçesinde yetiştirdiği sebze ve meyveleri pazara getirip satıyor. Fakat pazarda yer bulabilmek için gece saat üçte pazarın yolunu tutuyorlar. Buna rağmen uzun yol onların yüzündeki tebesüme engel olmamış.

“Her Pazar Zlatitsa pazarına geliyoruz. Bizler sebze ve meyve üreticisiyiz ve daimi müşterilerimiz var. İnsanların güvenini kazanmayı başardık. Yıl boyunca burada pazardayız. Hep kaliteli ürünler üretmeye gayret gösteriyolruz. Ben öğretmenim ve emekliliğime bir yıl kaldı. Buna rağmen hem evdeki bahçede, hem de kırda tarlada çalışmayı seviyorum. İnsan çalışmayı seviyorsa, işini ciddiye alıyorsa, o zaman ayakta kalma gücünü bulabilir ve o zaman da tarımdan kazanabilir. Burada pazarda farklı insanlara rastlıyoruz, tanışıyoruz. Bizler yeni dostlar ediniyoruz. Fakat pek misafirler için zamanımız yok. Çünkü tarlada işler bizi bekliyor.”

Radka İliyeva, Zlatitsa’ya daha Cumartesi gününde geliyor, çünkü fidanlığı Sliven’de bulunuyor ve pazarda meyve fidanları satıyor:

“Burada rastladığımız insanlardan çok memnunuz. En sık yöneltilen sorular arasında fidanın dikimi nasıl olur ve fidanları bizler mi üretiyoruz, diye. Ben de onlara fidanın hangi bölgeye ve iklime uygun olduğunu, hangi mevsimde dikildiğine dair önerilerde bulunuyorum. 40’tan fazla fidan türü satıyoruz. Aralarında kaysı, şeftali, kiraz, armut ve elma en büyük rağbet görüyor.Fidanları eşimle birlikte yetiştiriyoruz. Bu konuda devamlı araştırmalar yapıyor ve başka fidan üreticileriyle bilgi değiş tokuşunda bulunuyoruz. Bu işte devamlılık ve sıkı sıkı çalışmak gerek. Zorluklar genelde insanların yoksulluğundan kaynaklanıyor. Herşeyi kendi imkanlarımızla başarıyor ve banka kredisi aramıyoruz, artı sübvansiyon da almıyoruz. “

Stefan, at yularları ve ev hayvanları için tasmalar, dövme bakır eşyaları ve tarım aletleri yapıyor. 30 yıldır bu pazara geliyor, fakat hayvan sayısının zaman geçtikçe azaldığından dolayı onun mesleği de zor günler yaşıyor.

“İnsanlar beni tanıyor ve ürünlerimi satın alıyorlar. Ürünün kaliteli ise insanların güvenini çabucak kazanıyorsun. Bu mesleği babamdan öğrendim. Her hafta bu pazara gelme imkanı olmayan başka ustaların ürünlerini de satıyorum. Bu işte bana ailem, kardeşim, babam yardım ediyor, eşimise satışlarda yardımcı oluyor. Eski müşterilerimle görüşüyorum, fakat birçoğu atını, koyunlarını hayvanlarını sattığı için bu tür gereçlere ihtiyaç duymuyor. Birkaç yıl öncesi yeterince iş vardı. Şimdi ise başka bir mesleğe atılmayı düşünüyorum.“

Çeviri: Şevkiye Çakır