Yeni hükümetin bu Halk Meclisi çerçevesinde mi, yoksa erken seçim neticesinde mi kurulacağı henüz bilinmezken şimdiki Meclis’in ertelemeye gelmez işlerine yeni Seçim Kanunu değişiklikleri de eklendi. Kanun değişiklikleri bundan çok kısa süre önce, cumhurbaşkanlığı seçimlerine ve ulusal referanduma bir hafta kala sunulmuştu. Ancak şimdi 2,5 milyon vatandaşın milletvekillerinin çoğunluk esasına dayalı iki turlu seçimlerin neticesinde belirlenmesi yönünde verdikleri oy üzerine kökten bir seçim sistemi değişikliği söz konusu. Vatandaşların böylesine kesin olan oyunu önemsememek demokrasiye son derece aykırı düşmekle birlikte bu oyu hiçe sayacak her siyasi güç için tehlikeli olur. Bunun farkında olan partiler, tüm çekincelerine rağmen değişikliğe doğru yön alıyorlar.

Ombudsman Maya Manolova ve çoğunluk esasına dayalı seçim sistemi yanlıları tarafından Meclis’e sunulan değişiklik taslağında yurtta 231, yurt dışında ise 9 olmak üzere toplam 240 tek üyeli seçim bölgesinin kurulması öngörülüyor. Her vekil, ancak bir bölgeden aday olabilecek. Geçerli oyların yarısından fazlasını alan aday, seçimleri kazanmış olur. Birinci turda kimse seçilmezse eğer, ikinci tur yapılır.

Yeni bölgelendirme bazı ciddi soru işaretlerini getiriyor. Bir yandan bazı yerlerin ıssızlaşmasından dolayı bölgelerin büyütülmesi gerekecek ve bu temsil sorununu doğuracak. Genel seçimlerde de kızgın tartışmalara yol açan uzun süreli ikamet ilkesinin getirilmesi ve tek üyeli seçim bölgelerinde oy kullanma hakkına sadece yurt dışında geçici adres kaydı bulunmayan vatandaşların sahip olması öngörülüyor.

Resmi olmayan kaynaklara göre şimdiye kadar iktidar olan GERB partisi, referandumda çoğu vatandaşlar tarafından ifade edilen iradeyi desteklemeyi kararlaştırdı. BSP hariç Parlamento’da temsil edilen tüm partilerle yaptığı görüşmelerde GERB, onların çoğunluk esasına dayalı seçimden yana oy kullanmayacaklarına dair teminat aldı.

Bu durumda GERB’in oyları çoğunluk sisteminin getirilmesi için yetersiz kalacak, fakat BSP de aynı yolu izlerse değişiklik kaçınılmaz hale gelecek.Sosyalistlerin ne tür tavır izleyeceklerini şimdilik söylemek mümkün değil, fakat sosyalist çevrelerinde toplam 240 milletvekilinden yarısının çoğunluk esasına, diğer yarısının ise nispi temsil esasına dayalı seçimde seçileceği karma seçim sisteminden yana çıkılıyor.

Uzmanlara göre çoğunluk esasına dayalı seçim sistemi, GERB ve BSP olmak üzere en büyük partilere yarayacak ve daha küçük partilerin şanslarını azaltacak. Mevcut şartlarda böyle bir sistemin oy ticareti ve oyların manipule edilmesi problemini kaldırmayıp daha da ağır hale getireceği yönünde yapılan uyarılar şimdilik ikinci planda kalıyor. Ombudsman Maya Manolova’nın siyasetçiler bunca kere hata ettikten sonra halkın da referandumda hata etmesinin feci olmayacağı yönünde öne sürdüğü gerekçeler, anlaşılan önde siyasi güçler tarafından da paylaşılıyor. Siyasette ortalık belirsiz olurken alelacele hazırlanan bu köklü seçim sistemi değişikliğinin ne yönde seyredeceği yakında görülecek.

Çeviri: Tanya Blagova