Bulgar azizi, bestekar ve müzik kuramcısı olan Yoan Kukuzel, Ortaçağ’da kilise müziğinin en önemli figürlerinden biridir. 1280 doğumludur, annesi Bulgar’dır. Eğitimini Konstantinopolis’te İmparatorluk Ses Sanatı Okulunda aldı. Sesinin olağanüstü güzel olmasından dolayı küçüklüğünden biri kendisine “Melek sesli” diye hitap edilirdi. Yoan Kukuzel Bulgar beste sanatının kurucusu olarak biliniyor.

Bundan 50 yıl önce bizde Aziz Yoan Kukuzel’in hayatını konu eden bir film yapıldı. Yapım ekibinin hayatta olan tek üyesi Bayan Tanya Doganova – Hristova’nın sözlerine göre bu film kilise müziğinin duyulduğu ilk Bulgar sinema yapıtıdır. Dönemin usulüne göre film sanat kurulunun onayına sunuldu, fakat sosyalist Bulgaristan’da “fikir temizliğinden” sorumlu olanlar, filmi durdurdu. Daha yapım aşamasında Kukuzel tarafından bestelenen ancak birkaç dakikalık müziğin kullanılmasına izin verildi ve dini eserlerinin kiliselerin dışında dinletilmesinin “dini propaganda olduğu” gerekçesi öne sürüldü. Ancak koro şefi olan Bayan Hristova, on kadar muhteşem eserin kayda alınmnasını sağlayarak bunları film boyunca dinletti. “Melek Sesli” filmi bu yüzden yasaklandı.

Yapıldıktan hemen sonra 40 ülkeye satılan film, daha sonra yurt dışı kültür merkezlerimizin neredeyse hepsinde izletildi. Ülkemizde, 50 yıllık aradan sonra prömiyeri yapılacak Yoan Kukuzel filmi, 2 Aralık’ta saat 18’de City Mark Art Center’de gösterilecek.

Bayan Hristova prömiyeri “geç kalmış olmakla birlikte gerçek bir buluşma” olarak değerlendiriyor. Film gösterimi ile birlikte Yoan Kukuzel eserlerinin dinletileceği bir konser yapılacak. Krasimira Tsotsomanova’nın şefliğinde Sofya “Aziz Kliment Ohridski” Üniversitesi nezdindeki Kadim Müzik topluluğu ve Venetsiya Karamanova’nın şefliğinde “Orfe Çocukları” korosu sahne alacaklar.

Çekildikten 50 yıl sonra ülkemizde ilk kez beyaz perdeye çıkacak “Melek Sesli” filminin büyük ilgi çekeceği kesindir” diyor Bayan Hristova.

Fotoğraflar: özel arşiv

Çeviri:Tanya Blagova