Delço Delçev, “Transformatori” Derneği’nden bir mimar. Bundan 5 yıl önce Sofya İnşaat ve Mimarlık Üniversitesi’nden meslektaşlarıyla birlikte “Şehir tasarımı laboratuvarı” kuruyor. Söz konusu laboratuvarın en çok ziyaret edilen bölümü, FABLAB dünya ağının bir parçası olup ülkenin ilk “Smartfablab”dır. Mimar Delçev’e göre, bu, “akıllı üretim” için bir laboratuvardır ve farklı şekilde ve yapıda olan malzemelerle denemeler ve deneyler için uçsuz bucaksız imkanlar sağlamaktadır.

“Kısa zaman önce “Akıllı dijital atölyesi” üyeleri, hava kirliliğini ölçen cihazlar yaptılar ve herkes bu cihazları balkonlardaki teraslarına yerleştirdi. Ki bu da, atölyemizin faydalı olduğuna dair örneklerden sadece bir tanesidir. Bu tür teknolojilere ilgi çok hızlı bir şekilde artıyor ve işte bundan dolayı da atölyemizin genişlemesine gidildi, öyle ki , daha fazla insan bundan yararlanabilsin diye. Birçok üniversitelinin buraya gelip diploma ödevlerini de burada hazırladıkları da bir gerçek. Bize farklı fikirlere sahip kişiler başvuruyor. Tabii ki, burada yapılan modellerin bir sonraki kaderi hakkında bizim her zaman bilgimiz yoktur. Mesela burada hazırlanan en “delice” fikirlerden bir tanesi, insanın kamburlaştığına dair sinyaller gönderen bir kadın eşarpından ibarettir. Böylece atölyemizde daha birçok faydalı ve delice fikirler gerçek olabiliyor.”

Gençler yeni imkanlardan haberdar olunca, onlar bu fikirlere büyük bir ilgi ile yaklaşıyor ve yeniliğe açık kişilerdir:

“Gençlere güvenimiz tamdır. İşte bundan dolayı da onları teşvik etmeye çalışıyoruz. Bu amaçla üniversite öğrencilerine atölyemize gelip prototipler yaratmak amacıyla burs sağlıyoruz –diyorve sözüne devam ediyor mimar Delçev. “ Bir kampanya başlatıyoruz, amacımız okullarda da böyle “ustalık becerilerinin uygulanabileceği” yerler kurmaktır. El işleri ders odalarında 20 yıldan bu yana hiç yeni ve olumlu birşey meydana gelmemiştir. Tek sözle bizler, tüm öğrencilere aynı görevin verildiği eski el işleri derslerinin yenisinin uygulanması taraftarıyız. Şimdi zamanlar farklı, işte bundan dolayı yeni yöntemler ve sanat alanları sunan yeni birşeyler hazırlamak istiyoruz. Böyle yerlerde ayrı kişinin yaratıcılığının teşvik edilmesi mümkündür, hatta şarttır. Bizler, çocukların kendi ilgi alanına göre külüpleri seçmelerini istiyoruz. Bazıları terzilik yapabilir, diğerleri yemek hazırlayabilir, üçüncü bir bölümü ise mobilya yapabilirler. Böylece gençler girişimcilik alanında ilk adımlarını atmış olacaktır. Tek sözle, o zaman celbedici olabiliyor. Sık sık “Akıllı atölye” ekipmanıyla farklı sergilere katılıyoruz. Burada bizi birçok çocuk ziyaret ediyor. Kendilerinden 3D yazıcı ile küçük bir modeli hazırlamalarını istiyoruz. Makinelerin sahip olduğu birçok avantajına rağmen bizler her zaman el işlerini teşvik ediyoruz, çünkü herkesin içinde bir usta gizleniyor. Çocukları yakından izliyorum ve kendi elleriyle yaptıkları nesnelerden daha fazla ilgilendikleri, dikkatimi çekiyor. Bu tür uğraşıların ve el işlerinin destklenmesi ve eğitim alanının buna ciddi bir şekilde dikkat etmesine dair son derece önemli bir işarettir. Sanat çalışmalarının eğitim temellerinde yer alması zamanı geldi çattı, gelecekte hiç bir yararı olmayacak dersleri ezberlemenin faydası yok”

Fotoğraflar: smartfablab.org

Çeviri: Şevkiye Çakır