Kaba gayda eşliğinde otantik Rodop şarkısının kaynağını arıyorsanız, İliya Uçikov’un sanatına güvenin. Kendisi, Çepelare şehri “Orfey” Halk Topluıluğunun kurucusu ve yönetmenidir. Yola çıkan ana fikir, Rodop müzik geleneğini korumak ve popülarize etmekten geçiyor. İşte bu amaçla İliya 2007 yılında çocuk, genç ve yetişkinleri bir araya toplayarak otantik haldeki şarkıları, halk kıyafetleri ve insanları tanıtmaya karar veriyor. Önce genç yetenkler için gayda grubu kuruyor. “Orfey” halk topluluğu, Çepelare “Rodopska iskra 1880” isimli okumaevi çatısı altında çalışmalara başlıyor. İliya Uçikov’un müzik çalışmaları yerlileri hemen kazanıyor.

İliya Uçikov, Şiroka lıka köyünde doğuyor. Çocuklğunda Rodop gaydasının büyüsüne kapılıyor ve daha 10 yaşında bu sese hakim olmaya çalışıyor. Yakın akrabası olan ünlü gaydacı Dafo Trendafilov, küçük İliya’nın yeteneğini keşfedince daha hayatta iken “İliya gayda çalmada benin varisim olacak” diyor. Bu ahir üzerine İliya hem müzisyen, hem de sanat yönetmeni, hem de Rodop folklorunun koruyucusu olarak yoluna devam ediyor.“

İliya Uçikov, Orta Rodoplardaki çalışmaları hakkında şunları paylaştı:

”Ben Çepelare’de okumaevine bağlı yerli bir gruba 20 yıl önce eşlik ediyordum. Önce gayda öğretmeni olarak başladım ve çocukların hep beraber hem gayda çalıp hem şarkı söylemesi fikri doğdu. Hemen hemen tüm gaydacılar ve kızlar dans ediyor, yaşlı kadınlar ise sadece şarkı söylüyor. Çocuklar büyük bir hevesle provalara katılıyorlar ve gerek yurtdışı gerek yabancı ülkelerdeki festivallere katılıyorlar. Dev bir repertuvara sahibiz, ki bu repertuvar 1951 yılından bu yana toplanmaktadır. Sahneye her zaman hiç seslendirmediğimiz şarkılarla çıkıyoruz. Yenilerini de arıyoruz, ancak eskilerini de hep ayakta tutuyoruz. Gayda, kaprisli bir enstruman, devamlı bakım istiyor. Bundan 30 yıl önce gayda yapmaya karar verdim. Böylece halk topluluğundaki gaydaların bakımını yapıyor ve ayrıca sipariş üzerine de çalışıyorum. Geçen sene Londra’daki Bulgar toplumu tarafından workshop, yabancı ve Bulgarlar için Rodop şarkısı ve gayda derslerine davet edildik. İki hafta Oksford, Kambridge şehirlerini ziyaret ettik. Vırbinka, Çepelare, Mogilitsa, Smilyan, Pavelsko köylerinde Çepelare’ye yakın olmalarına rağmen folklor çok farklıdır. Gayda benim felsefem, o bir sihirdir, o benim hayatımdır, gayda benim herşeyimdir”

Çeviri: Şevkiye Çakır