Birkaç gün önce Avusturya’nın Kapsch Traffic Solutions Konsorsiyumu Bulgaristan’da otomatik geçiş için tol sisteminin kurulması için kamu ihalesini kazandı. Bulgaristan yollarında ücretli geçiş elektronik sistem, 3 buçuk tondan fazla ağırlıkta taşıt araçları için kat edilen mesafeye göre, otomobiller için zamana göre çalışacak. Tol sistemini kurma süresi 19 aydır ve tol sisteminin yürürlüğe getirilmesinden sonra otomobiller için vinyet stikerlerinin yerine elektronik vinyetler geçecek. Yakınlarda Ulaştırma Bakanı İvaylo Moskovski, ulaşımın istikrarı için genel planın bir parçası olduğu için tol sisteminin kurulmasının önemli olduğunu söyledi. Yeni sistemden beklenen yıllık gelir, 1 milyar leva değerindedir ki bu yol altyapısının iyi bakımını sağlayacak. Ancak ulaşım alanındaki nakliyeciler, yeni sistemin branş üzerinde büyük mali baskı uygulayacağından ve küçük şirketlerin iflaslarına yol açacağından korkuyor.

Milli Ulaştırma Odası Başkanı Koyço Rusev, “Biz tol sistemine karşı değiliz, ancak bu sistem, diğer Avrupa ülkelerinde olduğu gibi akıllı bir şekilde uygulanmalı” şeklinde konuştu. Rusev’in sözlerine göre Avrupa’da yol ağının yaklaşık yüzde 15’inde tol sistemi uygulanıyor. Bunlar çoğunlukla otobanlar ve transit geçişler için büyük yollardır. “İlk başlarda ülkemizdeki tol sisteminin yolların yüzde 50’sini kapsayacağı konuşuluyordu, birkaç gün önce ise sistemin yol ağının yaklaşık yüzde 80’ini kapsayacağı belli oldu, ki bu adaletsizdir” diyen Koyço Rusev şunları da söyledi: “Bu şekilde transit geçiş yapan otomobillerin 70 ile 100 avro arasında adil bir ücret ödemesini sağlayacağımız görüşü, aslında sorunu çözmeyecek bir bahanedir. 24 saat içinde Bulgaristan’dan 800 ile 1000 yük aracı transit geçiş yapıyor. Bu, yılda 300 bin araç ediyor. Eğer her birinden 100 avro değerinde tol ücreti alınırsa yılda 30 milyon avro değerinde gelir sağlanacak. Tol sisteminin bu çapta uygulanmasından yana çıkanlar, beklenen gelirlerin yılda 1 milyar levanın üzerinde olacağını söylüyor. Eğer bu 1 milyardan vinyetten 200 milyon gelir ve transit geçiş yapanlardan 60 milyon çıkarırsak geri kalan yaklaşık 700 milyon levanın, ülkenin bütün tarımına hizmet eden yük trafiğinden toplanacağı sonucuna varılıyor.”

Rusev’e göre bundan Bulgaristan’daki bütün nakliyat şirketleri ve özellikle küçük şirketler etkilenecek. Koyço Rusev, sözlerine devamla şunları söyledi: “Ulaştırma Bakanı’na göre bu şekilde su, hava, demir yolu ve otomobil ulaşımı arasında adil bir bölünme yapılacak. Ancak kendisi, tol sistemi ile ne demek istiyor? Kendisine göre otomobil ulaşımındaki yol ağının kullanımı için harcamaları artırılacak ve böylece yük taşımacıları diğer ulaştırma bölümlerine yönelecek. Ancak sadece bir ulaştırma bölümünün mali açıdan yüklenmesi adil mi? Nakliyeciler çekilecek ve arkasından iflaslar olacağı bellidir”.

Rusev, haksız rekabetin ortadan kaldırılması için yeterince şey yapılmadığını iddia ediyor. “Kayıt dışı ekonominin dışında olan şirketlerin yeni ücretlerin yürürlüğe koyulmasından sonra ne duruma düşeceğini tahmin edebiliyor musunuz” sorusunu soruyor Koyço Rusev ve cevabını da veriyor: “Eğer transit geçiş yapanlardan faydalanmak istersek kaynak toplamak için bir çok diğer varyant ve yollar var. Bence rüsum vergisi çerçevesinde bir çözüm bulunmalı, çünkü yakıt, yol ağının nasıl kullanıldığı hakkında en fazla bilgi veriyor. Ağır yüklü araçlar en çok yakıt, hafif yüklü araçlar ise en az yakıt kullanıyor. Bu yüzden rüsum vergisine ek bir ücret eklenebiliyor.”

Rusev’e göre “Sofya’dan denize kadar ve denizden Sofya’ya kadar yol için ek olarak 200 avro ödenecek, ki her nakliyeci için bu miktar fazladır. Bu konuda ciddi bir görüşme yapılmalı ve ayrıntılı analizden sonra kabul edilir bir fiyata varılmalı.”

Çeviri: Rayna İvanova