'Bütçe 2018' Parlamento'da ilk okumada kabul edildi. Yeni sağlık bakanı seçildi  ve onaylandı. İktidarda olan GERB partisi hekim çevrelerinden değil, görevi finans  uzmanı Kiril Ananiev'e önerdi. Sağlık bakanlığı koltuğuna doktor mu, finans uzmanı mı  geçmeli diye tartışma çok eskidir. Madem ki ekonomi uzmanına teklif edilmesi,  hükümetin doktorlara, tıp uzmanlarına güvenini tamamen kaybettiği anlamına da gelebilir. hekim çevrelerinin üst düzey idare  görevlileri bundan rahatsız.

Bulgar Bilimler akademisinden  Doçent Zdravka Toneva son üç yılda milli çapta yapılan araştırmadan çıkan esas sonucu şöyle özetliyor: 'Bulgaristan'da sağlık koruma sistemi çöküyor'. Değişik alanlarda çalışan doktor, sosyologlar, analizcilerin katıldığı projenin konusu 'Sağlık, yaşam kalitesi , eşitsizlik'. Elde edilen veriler tıp uzmanlarını çok işarettir. Ülkemizin nüfusunun dörtte birinin  tıbbi yardıma, hatta paramedikal (feldşer) gibi  kişiye  ulaşımı  yok. Köylerdeki halkın büyük bir  çoğunluğu doktora gitmiyor, hatta ilaçlarını dahi almıyor. Sorun şu - bir çok yerde eczane yok, şehir ise emekliler için ulaşılmaz  hale gelmiştir. Bulgaristan'da sağlık hizmetlerinin analizi, sistemin çökmesinin esas sebebinin  belli başlı sağlık kurumlarının  kar elde eden ticari kurumlara, şirketlere dönüştürülmesidir. Burada bir paradoks  var, günümüzde bir çok hastane borçlarını artırıyor,  orada çalışan doktorlar aylarca maaşsız  çalışıyor.

 Sağlık bakımı açısından yaşam kalitesini araştıran BAN anketi  2014 yılında başladı. Ankete ülkenin değişik yerlerinde yaşayan 2340 kişi katıldı. Toplanan verilerden devletin insanların sağlık bakımı harcamalarını vergi mükellefleri olan bu insanlar üzerine yüklediği sonuca varılıyor. Doçent Zdravka Toneva:

Günümüzde başarısız  sağlık reformu tartışması yürütülüyor. Bu sağlık reformu doktorların ve hastaneleri  ticari şirketlere dönüşmesiyle başladı ve kar için çalışmaya dönüştü. Bunun sonucunda  küçük yerleşim yerlerindeki insanlar, kasabalarda, köylerde yaşayan insanlarımız en zor duruma düştüler. Nasıl olur da halkın %24'ü sağlık bakımından yoksun. Bulgarların sağlık hizmetleri için verdiği cebinden paralar  gerçekten çok. En fazla hastane hizmetleri  ve tıbbi malzemeler için para verilir. Hastane sonrası, rehabilitasyon ve bakım için verilen paralar ad hiç az değil. Bu ise halk arasında sosyal eşitsizliği daha da derinleştirir. Hassas gruplarda hastalık durumunda tedavi harcamaları maaşın  veya  emekli maaşının %50' -%90'ının oluşturur. Verilerin analizine göre bu feci ölçüde büyük bir oran. Raporda bir başka grup insanlardan da söz ediliyor. Burada tedavi için harcamalar gelirleri kat kat aşıyor, bu insanlar kredi almak zorunda kalıyor, hastane masraflarını ödemek için. En kötüsü ne mi? Siyasetçilerin umurunda değil bu veriler, bu veriler ile  ilgilenmiyor .

Doçent Toneva ile çoktan beri bu sorunları  takip ediyor, araştırıyor, analize diyoruz. Sözünü ettiğimiz proje sayesinde sağlık sistemin  durumu hakkında pratik bilgiler topladık, diyor  doçent Bojidar Yovkov  ve şöyle devam ediyor:

Sağlık sisteminin bu şekilde piyasalaşması insanlar için yıkıcı. sağlık koruma sistemi toplumun en önemli ve en sorunlu sektördür. Burada çok büyük ekonomik çıkarlar var. Sağlık bir mala dönüştü. Kazanç  en önemli,  her şeyin üstünde ve bundan dolayı işler çıkmazda. Araştırmada mesela kamu ve özel hastanelerde hastalar için yapılan harcamalarda çok büyük orantısızlık tespit ettik. Giriş ücretleri,  malzeme harcamaları çok büyük. Başkent  ve köyleri kıyasladığımızda farklıklar çok büyük. Değişik yaş grupları arasında ad öyle. En hassas yaşlılar, emekli maaşına bel bağlayan yaşlılar en zor durumda. En sık onlar sağlık sorunlarını çözmek için borçlanıyor. Bir sözle durum çok kötü, sorunlar ise günden güne derinleşiyor.

Türkçesi: Müjgan Baharova