24 Mayıs günü Bulgaristan eğitim, kültür ve İslav yazımbayramı arifesinde atalarımızın diline dönüyoruz. Bulgarlar için, dil önemli sembolik ve iletişimsel araçların taşıyıcısı olan ulusal kimliğin ifadesidir. Sofya Üniversitesi Slav Filolojisi Fakültesinde, Bulgar Dili Bölümü ve Bulgar Dili Enstitüsü tarafından yürütülen çağdaş Bulgar yazı diline yönelik kamuoyu araştırma sonuçları bunugöstermektedir.

Çalışmayı yürüten ekibin üyesi olan Profesör Krasimira Aleksova, her Bulgar için, yazı dilinin normlarına uyulmasına dair kişisel ve topluluk motivasyonu önemli olduğunun altını çizdi. Ve “Modern Bulgar yazı dili ve gramer normlarının bazılarını etkileyen eğilimler ile ilgilenen herkes ile iletişim kurmak bizim için önemliydi.” diye ekledi.

Araştırmacılar, Bulgarların gayrı resmi iletişimdeki Kiril alfabesini Latince harfveya diğer sembollerin değiştirilmesini onaylayıp onaylamadıklarınıtakip etti. Okulun yazı kurallarına uymada en önemli faktörlerden biri olup olmadığı gözetlendi.

Prof. Aleksova, her dilin geliştiğini, ancak normların nispeten bir istikrar içinde olduğunu söylüyor. Bir yazı dilinin bir başka norm durumuna geçişini takip etmek önemlidir:

“Araştırmacılarımız Bulgar dilini ulusal kimliğimizin en önemli faktörü olarak tanımlamaktadır. Hatta bayrak, arma, milli marş, kültürel ve dini mensubiyet gibi sembollerden öncedir.Bizi birleştiren, bütünleştiren ve aynı zamanda bizi diğer insanlar ve halklardanayırandır. Ankete katılanların üçte ikisi Bulgar dilinin temizliği, zenginliği ve dokunulmazlığı fikrinin savunucusudur.”

Çalışma aynı zamanda Bulgarların,gençlerin okuma yazması için okula en büyük bir görev yüklediğini gösteriyor. Bu nedenle, okulu yazı dili normlarının uygulanmasında ve benimsenmesinde en önemlilerinden biri olarak görür. Profesör devam ediyor:

“Görüşümüze göre, Bulgarlarınokulun özellikle önemli yeri ve öğretmenin dil normlarını uygulamadaki önemini iyi algılamaktadır.Ayrıca, katılımcıların üçte ikisinin konuşma dilinin yazı dilinin normları izlemesi gerektiği görüşünde. Bu böyle çünkü yazı dili, dilin varlığının resmişeklidir. Yazı dili normları okulda yoğun bir şekilde öğretilir, ancak dilbilimciler yeniliklerin sözlü iletişime girdiğini ve şüphesiz onları da dikkate almamız gerektiğini ileri sürüyor.Çağdaş Bulgar dili bölümünden meslektaşlarımız, sözlü iletişim yönünde yazılı değişiklikler yapmanın gerekli olup olmadığına ilişkin olarak dilimizin güncel durumunu çok dikkatli takip ediyor.”

Prof. Aleksova, etimolojik bir yazım türüne, yani bir kelimenin bir zamanlar nasıl yazıldığına uymakta olan İngilizce veya Fransızca’nın aksine, Bulgarca yazım morfolojiktir ve bu nedenle öğrencilerin doğru yazmaöğrenmeleri biraz daha kolay olduğunu izah etti.

Türkçesi: Müjgan Baharova