“Anketten elde ettiğimiz ana sonuç, Bulgaristan vatandaşının emeklilik için gelirlerinden paralar ayırdığını gösteriyor. Emeklilik yaşına geldikten sonra maaşların düşük olmasından dolayı gelirlerin azalacağı kaygısıyla vatandaşlar bankalarda mevduat hesapları açıyor. Ayrıca tamir, kendi işini açma, ev almak için gerekli ilk taksit parası toplama gibi amaçlarla da vatandaşlar tasarruf ediyor.

Bankada mevduat hesapları olan insanlar istedikleri zaman ellerinin altında para olup, ya çekmek ya da para yatırmak fırsatından yararlanmak istiyor. Anket sorularını cevaplayanların %70’i bankada paralarını Bulgar levası olarak tuttuklarını söyledi. Vatandaşların banka hesaplarının dörtte biri avro hesabı olarak açılmış”.

Tasarruf hedeflerine ulaşmak için hesabı olan kişiler genelde bir yıllık depozitoları seçiyor. 2019 Nisan sonu itibarıyla ülkede hanelerin ve ticari olmayan şirketlerin bankalardaki mevduatı 53 milyar leva oldu. Bu da GSYH’nın %45.6’sına tekabül ediyor. Geçen yılın aynı ayına kıyasla bu oran %9 arttı.1000 levaya kadar (511.29 avro) depozitoların sayısı azalırken, 20 000 leva (10 225avro) ile 200 000 leva (102 258 avro) arasındaki mevduat hesaplarında %12 ile %16 arasında artış kaydedildi. 200 000 leva üzerinde bankada tasarruf mevduatı sayısında ise %20 olan çok ciddi artış gözlendi.Bulgar banka sistemi 196 000 leva (100 213 avro) mevduata kadar olan paraya devlet güvencesi veriyor.

Desislava Nikolova vatandaşların mali bilgisinin arttırılması gerektiği fikrini paylaştı:

 “Alternatif yatırımlar ve banka dışında mevduatlar söz konusu olunca tüketicilerde güvensizlik gözleniyor. Soruları cevaplayanların %10’u banka mevduatı dışında mali tasarruf yöntemi bilmedikleri için onu seçtiklerini itiraf ediyor. Mali bilgi ve alternatif yöntemlere güvensizlik bankalarda mevduatların kabarmasına yol açıyor. Yatırım aracıları örnek olarak verebilirim. Tüzel kişiler yatırım borsasına tek başına katılamadıkları için, yatırım aracıları sayesinde borsada oynayabilir. Birçok sahte yatırım aracı da var. İnsanlarda güven pek oluşmadı. Şu an Bulgar Menkul Kıymetler Borsası'nda “Sahte yatırım aracılarını nasıl tanıyalım” konulu kampanya devam ediyor”.

Desislava Nikolova bankada yüklü mevduatı olan vatandaşın profilini şöyle çizdi:

 “Genelde 41- 45 yaş arası evli ve üniversite mezunu erkekler çoğunlukta. Gelirleri 1000 – 3000 leva arasında olan bu kişiler, banka hesaplarında yüksek faiz aranmadığını dikkati çekiyor. Son yıllarda tüketiciler sadece faizlerle ilgili değil, bankaların istikrarı ve güvenliğini de merak ediyor. 2014 yılında iflas eden KTB bankası olayından sonra, artık vatandaşlar yüksek faiz aranmıyor”.

Foto:expo.moitepari.bg

Çeviri: Sevda Dükkancı