Çalışma ve Sosyal Politikalar Bakanı Yardımcısı Lazar Lazarov, uygulanan istihdam politikasının etkisi ile ilgili bir konferansta “Bulgaristan’ın çalışma çağında olan ancak iş piyasasında aktif olmayan 200 binin üstünde kişi ile iş piyasasında büyük bir rezervi mevcut. Bulgaristan hükümetinin önceliği bu büyük grubu aktif hale getirmek ve engelli vatandaşlar arasında daha fazla istihdam sağlamak olacaktır” diye konuştu.

Piyasa Ekonomisi Enstitüsü’nden Adrian Nikolov, şunları paylaştı:“Ne okuyan, ne de çalışan aktif olmayan Bulgarlar ekonomimizin yöneldiği gruptur. Çünkü artık işsiz olarak kayıtlı kişilerin oranı bütün ülke geneli için ortalama yüzde 5’in altında. Sofya gibi büyük illerde ise bu oran sadece yüzde 2- yüzde 2.5”.

Adrian Nikolov sözlerine söyle devam ediyor:“Gençlerin beklentilerini değerlendirecek ulusal çapta yapılan bir araştırma yok ve o nedenle bizler yerel istihdam ajansları ve işverenlere başvurduk. İstihdam ajansları ve işverenlere göre, gençlerin büyük bir kısmı ilk işlerine yetkinlik, beceri seviyelerine göre gerçekçi olmayan maaş beklentileri ile yaklaşıyorlar. Tabi ki bu, gençleri iş piyasasından uzak tutan faktörlerden sadece birisi. Ayrıca iş piyasasının gençlerin beceri ve yetenekleri için yetersiz kaldığını da belirtmek lazım. Üniversite okuyan veya profesyonel eğitim gören, ancak daha sonra mesleklerine uygun bir iş yeri bulamayan kişiler de var. Bazıları ise yurt dışında çalışıyor, ardından Bulgaristan’a dönüyor ve buradaki geçimlerini yurt dışında kazandıkları para ile sağlıyorlar. İstatistiklerimizin büyük sorunlarından birisi de buradadır, çünkü bu çok zor bir şekilde fenomen olarak kavranabiliyor. İş piyasası ve eğitim sisteminin tamamen dışında kalan insanlar genel olarak azınlık gruplarından, kadınlar arasından ve uzak bölgelerde yaşayan kişiler oluyor” diyor Adrian Nikolov.

Kadroların kalifiyesi veya yeniden kalifiye olmasına ve gençlerin iş piyasasına katılımının artırılmasına gelince, Adrian Nikolov şunları belirtiyor: “İyi sonuçlar elde eden birkaç program var. Bazı illerde “Roman aracılar” olarak bilinen uzmanlar var. Bunlar genç Roman vatandaşlarını aktif hale getirerek iş piyasasına kazandırıyorlar. Ancak şimdilik bu programların kapsamı çok dar ve bu programlar kapsamında istihdam edilen kişilerin sayısı da çok az. Bu yönde başka bir sorun da sübvansiyonlu eğitim eksikliğidir, çünkü bazı programlar insanların yeniden kalifiye olması ile ilgili temel becerilerin biriktirilmesine değil sübvansiyonlu istihdama yöneliktir. Geleneksel olarak iş piyasasının dışında kalan büyük bir grup engelli vatandaşlar oluyor, çünkü işyerlerinin çoğu onlara uygun değil. Bu insanların iş piyasasına daha aktif katılımı yönünde de düşünülmeli” diyor Adrian Nikolov.

İstihdam politikalarına en fazla tabi tutulan yaş grubu 25-29 yaş arasıdır. Piyasa Ekonomisi Enstitüsü’ne göre, iş piyasasının dışında kalan 30-34 yaş arası grubundaki kişilerin profili de 25-29 yaş arasındakilere çok benzer ve o nedenle de ulusal ve Avrupa çapında yakın gelecekte istihdam politikaları diyaloğu bu yaş grubunun da istihdam politikasına dahil edilmesi yönünde ilerlemelidir.

Piyasa Ekonomisi Enstitüsü uzmanı Adrian Nikolov, “İş piyasasını güçlü bir şekilde etkileyen bir diğer faktör de demografik sorundur. Bunun son dönemlerde şirketlerin kadroları daha fazla tutuyor olmalarından veya da emekli yaşında ya da emekli yaşına yakın kişileri işe alıyor olmaları gerçeğinden anlamak mümkün. Yakın gelecekte demografik eğilimlerin yönü değişmezse, kadro bulma sorunu derinleşecektir. Bu durumda iki yaklaşım mevcut – ya emeklilik yaşı ciddi bir şekilde yükseltilecek, ya da üretimin daha yüksek mekanikleşmesi. Ancak ikinci yaklaşım sadece bazı endüstrilerde mümkün.”

Çeviri: Özlem Tefikova