Airbnb, Booking.com, Expedia, Facebook sosyal ağı gibi kısa vadeli oda, daire kiralama imkanları sunan dünyanın en büyük online seyahat ve rezervasyon şirketleri Bulgaristan’daki faaliyetlerinden vaz geçecek mi? Bu sitemler tam şimdilerde ülkede kendi ağını oluşturdu, ev sahipleriyle anlaşmalar yaptı ve rezervasyon sözleşmeleri ve şartlarını tanıtmışken, devlet kendi düzenlemelerini ve herkesin hoşuna gitmeyecek kendi şartlarını tesis etmeye karar verdi.

İki milletvekilinin Parlamentoda sunduğu teklif, bu online rezervasyon devlerinin işine müdahale edecek düzenlemeler içeriyor. NFSB vekili, Meclis Başkanı Yardımcısı Valeri Simeonov ve Meclis Bütçe Komisyonu Başkanı Menda Stoyanova, peşin olarak fiyaskoyla sonuçlanacağı bilinen bir işe koyuldu. Simeonov ve Stoyanova’nın teklifleri, söz konusu online paylaşım şirketlerinde kaydı bulunan ve Bulgaristan’da oda konaklama veya apartoteller sunan 10 000 ev sahibinin faaliyetlerinin tamamen yasal baza oturtmaktır. Bu 10 000 ev sahibi günlük kiralarla konaklamaya açtıkları evlerinden yılda toplam 1.7 milyon euro gelir elde ediyor.

“Paylaşım üzerine kurulan topluluk” ilkesiyle sadece online çalışan bu dev platformlara Bulgaristan’da büyük ilgi var. Ev ve oda kiralama hizmetlerinin üçte biri Sofya’da odaklı. Başkentte otel bazında kiraya verilen konaklama yerlerinin ortalama doluluk oranı %56 olup, bir daire ev sahibine ayda en az 465 euro kazanç getiriyor. Şimdiye kadar konaklama yerleri ve “misafir evleri” sunanlar özel kişiler ve şirketlerdi. Bu ev sahipleri ne devlete karşı bir maddi sorumluluk ve düzenleme, ne de faaliyetlerinden dolayı verigiye tabi değildi. Turizm Yasasına sunulan ek teklifler 2020 devlet bütçesi onayına istinaden, kısa süreli konaklama yerleri sunan bu sektor de yasal baza oturtulacak.

İlk olarak bu yerlerin Turizm Bakanlığı tarafından yıldız ile kategori sınıflandırılması düşünüldü ve otellerin olduğu gibi, ulusal sicile kayıtları öngörüldü.Toplumdan ve turizm çevrelerinden baskı ardından bu fikirden vaz geçildi. Şimdi sadece bu konaklama evlerinin resmi kaydı ve buna bağlı vergi, idari ödemeler ve diğer şartları yerine getirme zorunluluğu kaldı.

Turizm sektörü devletin bu online platform faaliyletlerine müdahale kararına temkinli davrandı. Bazı değerlendirmelere göre, bu iş alanının denetlenmesi onun sonuna ve yok edilmesine yol açacak. Diğer bir kesim ise devlet ve belediye yönetimiyle yaşanacak problemlerin, ev sahiplerinin işini zorlaştıracağını uyardı. Bulgar Turizm Acenteler Birliği Başkanı Daniela Stoeva “Kazanç elde eden herkes vergisini ödemeli. Ancak herşeyi düzenleme rolünü karşı dikkatli olmak lazım. Bizim piyasada her şey çok sıkı denetimden geçiyor” diye ilave etti.

Airbnb Flat Manager konaklama şirketinda çalışan Boris Pavlov, bu düzenlemenin online ucuz konaklama fırsatlarından yararlanan turistleri de çok etkileyeceğini söyledi. “Sofya’ya gelen turistlerin çoğu düşük bütçeli kişiler. Airbnb gibi konaklama paylaşım çalışmaları kapatılırsa bu insanlar gelmeyecek, ucuz tarifeli uçak seferleri azalacak ve bütün turizm bundan zarar görecek” dedi.

Devletin bu sektörü düzenleme ve yasal şartlara oturtma niyetleri ne olursa olsun, dünya online rezervasyon siteleri Bulgaristan’dan vaz geçmeyecek. Büyk olmasa da, ülkemiz yılda kendi nüfusundan fazla sayı olan 9 milyon  yabancı turisti karşılıyor. Turizm, Bulgaristan ekonomisinde GSYH’nın %13’ünü sağlıyor.

Çeviri: Sevda Dükkancı