Bulgaristan demokratik tarihinde yedinci kez cumhurbaşkanını seçiyor. Seçim doğrudan Bulgaristan vatandaşları tarafından her beş yılda bir yapılmakta ve cumhurbaşkanı bir defaya mahsus yeniden seçilebilir.

Bugün cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turu gerçekleşiyor. Seçmenler, Girişim Komiteleri tarafından gösterilen iki cumhurbaşkanı ve cumhurbaşkanı yardımcısı adayı ikilisi arasında seçim yapacak. Aday ikiliden biri Rumen Radev ile İliyana Yotova, diğer ikili ise Anastas Gercikov ile Nevyana Miteva.

Cumhurbaşkanının yetkileri nelerdir?

Bulgaristan Cumhuriyeti Anayasasına göre Cumhurbaşkanı, halkı birleştiren ve uluslararası ilişkilerde onu temsil edendir. Cumhurbaşkanının halka ve Millet Meclisine hitap etme hakkı vardır. Aynı zamanda milletvekillerinin seçilmesinin ardından hükümet kurulmasında aracılık etme hakkına sahiptir.

Cumhurbaşkanının önemli yetkileri arasında milletvekilleri için seçim takvimi belirlemesi, Anayasa’da değişiklikler yapılması için Büyük Millet Meclisi'nin toplanması ve Avrupa Parlamentosu Milletvekilleri için seçim takvimi belirlemesi var. Cumhurbaşkanı, Bakanlar Kurulunun teklifi üzerine Bulgaristan'ın diplomatik misyon başkanlarını ve uluslararası kuruluşlardaki daimi temsilcilerini atama yetkisine sahiptir. Cumhurbaşkanının üst düzey hükümet yetkililerini atama ve görevden alma yetkisi bulunmaktadır.

Cumhurbaşkanı, Bulgaristan Silahlı Kuvvetleri Başkomutanı olarak, Silahlı Kuvvetlerin üst düzey komuta kadrosunu atama, görevden alma ve üst düzey subayları daha yüksek rütbelere terfi ettirme yetkisine sahiptir. Cumhurbaşkanı, Milli Güvenlik Danışma Konseyi’ne Başkanlık eder ve savaş, sıkıyönetim yada olağanüstü hal, tam veya kısmi seferberlik ilan etme yetkisine sahiptir.

Cumhurbaşkanlığı kurumunun, yasama, yürütme ve yargı olmak üzere üç erkten hiçbirine ait olmamasına rağmen, siyasi yönü belirleyecek güce sahip. Son 30 yılda cumhurbaşkanının yasama sürecini nasıl etkileyebileceğine defalarca şahit olduk. Özellikle olağan hükümet olmaması durumunda, devlet yönetimi cumhurbaşkanının eline geçer ve ülkedeki siyasi sahnenin en yetkili figürü olur.

Cumhurbaşkanının, devlet adına uluslararası sözleşmeler yapma ve ayrıca hükümetin teklifi üzerine sınırlarda, idari-bölgesel merkezlerde yapılacak değişiklikleri onaylama yetkisi bulunmaktadır.

Cumhurbaşkanı, anayasaya göre önde gelen Bulgaristan vatandaşlarını veya yabancıları nişan ve madalya ile ödüllendirir.

Cumhurbaşkanının devlet görevlerini yerine getirmesinde, doğrudan cumhurbaşkanı ile birlikte seçilen cumhurbaşkanı yardımcısı yardım eder. Cumhurbaşkanı yardımcısının sığınma hakkı verme, af çıkarma, Bulgaristan vatandaşlığı verme, vatandaşlıktan çıkarma veya vermeme yetkileri bulunmaktadır. Ancak cumhurbaşkanı yardımcısı, cumhurbaşkanının yokluğunda yerine geçme hakkına sahip değildir. Aynı zamanda cumhurbaşkanının görevinin erken sona ermesi durumunda, yeni cumhurbaşkanı seçimi yapılana kadar, cumhurbaşkanı görevini üstlenir.

Editör: Darina Grigorova

Çeviri: Bedriye Haliz