Kırım yarımadası, Rusya ve Ukrayna arasındaki çatışma bölgelerinin hemen yakınında. Bulgaristan Radyosu Kırım Cumhuriyetinde "Paisiy Hilendarski" Bölgesel Bulgar Ulusal-Kültürel örgütü Başkanı İvan Abajer’ aradı. Oradaki Bulgarların günümüzde nasıl yaşadıklarını ve Ukrayna'da olup bitenlere bakışını sorduk.
İvan Abajer'e göre, 2014 resmi nüfus sayımına göre Kırım'da yaklaşık 2 bin 500 Bulgar aile yaşıyor ve bunların bir kısmı karışık aileler. Yarımadada değişik yerlerde, parçalanmış bir şekilde yaşıyorlar. Bulgarcanın hane düzeyinde korunması da çok zor. Gençler gerçekten ilgileniyor ve öğreniyor ve online medyaya erişim sayesinde bunu başarıyorlar. Bizim “Paisiy Hilendarski” örgütünün düzenlediği etkinlikler de bu yönde yardım ediyor. "Biz çok değiliz ama buradaki tüm Bulgarlar kökenlerini biliyorlar, Bulgar kültürünü, geleneklerini seviyorlar. Kuruluşumuz 25 yılı aşkın bir süredir varlığını sürdürmektedir.” diye ekliyor İvan Abajer.
Fakat Bulgar iş sektörü yarımadada faaliyet göstermiyor. İvan Abajer, temsil ettiği örgüt tarafından tekliflerde bulunulduğunu, Bulgaristan'dan Yalta'daki Uluslararası Ekonomik Forum'a heyetler geldiğini ancak bir sonuca varılmadığını izah ediyor.
Bir başka büyük sorun, Bulgaristan'ın çoğu ülke gibi Kırım'ı Rusya Federasyonu'nun bir parçası olarak tanımadığı için Kırım Bulgarlarına vize verilmemesi ve onların Bulgaristan’ı ziyaret etme imkanlarının olmamasıdır. Böylece Kırım Bulgarları Bulgaristan'ı ve Avrupa ülkelerini seyahat edemiyorlar ve izolasyondadır. İvan Abajer şu paradoksa parmak basıyor:
"Ben BM (Birleşmiş Milletler), AGİT (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği) örgütlerinin birçok uluslararası etkinliklerine katılıyorum. Ve Cenevre, Viyana, Varşova veya başka bir yerde bu uluslararası örgütlerin toplantısına geldiğim zaman, delege olduğum ve bu uluslararası kuruluşlara katılma hakkım olduğu için bana ayrı bir belge, ayrı bir vize veriliyor. Ve ne tuhaf ki, sınırı geçtiğimde gümrük memurları benim bu ülkeye giriş iznimle ne yapacağını bilmiyorlar. Kendimi küçük düşürülmüş hissediyorum, bu adaletsizliktir. Batılı ülkelerin, insan hakları, serbest dolaşım prensipleri bu mu?
Abajer, Ukrayna'daki olayları zor bir konu olarak tanımlıyor, çünkü Kırım'daki Bulgarlar bunu 2014'te yaşadı.
Abajer, "Aileniz, akrabalarınız, komşularınız fiziksel tehdidi altındayken neler yaşadığını biliyoruz. Aynı şey Mayıs 2014'te Odessa'da oldu.” dedi.
2014'ten sonra Kırım'daki Bulgarların ulusal kültürel özerklik statüsü aldığını söyledi. "Bu bize kültür, dil, gelenek ve göreneklerin gelişmesinde büyük imkanlar veriyor" diyen İvan Abajer, "Paisiy Hilendarski" örgütünün Bulgarlığı desteklemek için birçok etkinlik düzenlediğini söylüyor ve bir örnek veriyor:
"Bu yıl Paisiy Hilendarski'nin doğumunun 300. yıldönümünü kutlamak için hazırlanıyoruz. Bu kutlamayla Kırım'da yaşayan 130'dan fazla millet arasında Bulgarlığı tanıtacağımızı düşünüyorum.Kırım'da Bulgar teması üzerine yapılan her şey ecdadlarımızı unutmamak için yapılıyor.”
Fotoğraflar: özel arşiv
Türkçesi: Müjgan Baharova
25 Ocak 1935 tarihinde Çar III. Boris’in imzaladığı kararname ile Bulgaristan’daki radyo yayıncılığının devlet mülkiyetine geçmesi ile BNR’nin o dönemdeki adı olan Sofya Radyosu resmen kurulmuş oldu . Aynı yılın Haziran ayında Kamu Radyosunun..
25 Ocak ’ta Bulgaristan Ulusal Radyosu BNR’nin kurulması üzerinden 90 yıl tamamlanıyor. Bu vesile ile BNR Genel Müdürü Milen Mitev, “Zengin tarihimize rağmen daha çok geleceğe bakalım” çağrısında bulundu . BNR Horizont Programında konuşan..
“Bulgaristan’da bugün” programında önce haberleri sunacağız, ardından Sofya yakınındaki Pernik şehrinde düzenlenen “Surva” Festivalini tanıtacağız. “Surva” Maskeli Oyunlar Şenliği Avrupa’nın en renkli ve görkemli kış festivalidir. “Günün şarkısı”..
Yayınımızda önce günün öne çıkan gelişmelerini haber bülteninde sunacağız. Ardından Bratislava’daki Bulgar anaokulunu ziyaret edeceğiz ve okul..
“Bulgaristan’da bugün” programında önce haberlere yer vereceğiz, ardından “Bulgar şirketlerin Almanya’daki fuarlara ilgisi arttı” diyeceğiz...