Günün Programı
Yazı Boyutu
Bulgaristan Ulusal Radyosu © 2024 Tüm hakları saklıdır

Katya Zografova dikkatini kayda değer kadın karakterlerine çeviriyor

Edebiyat eleştirmeni kitaplarında 50’yi aşkın insan kaderi barındırıyor

Yeni kitabında Katya Zografova Çar İvan Şişman’ın kızkardeşi Kera Tamara’dan şaire Petya Dubarova’ya kadar tam 7 asır boyunca yaşamış kayda değer kadınların kaderlerini paylaşıyor. 

Bulgaristan’ın ve Bulgaristan’ı seven 50’nin üstünde yerli ve yabancı kadın simaları” eserinde Katya Zografova şöyle diyor: Kadın kahramanlarımı birleştiren birkaç esas özellik güç, güzellik, dayanıklılık ve kadınlık gibi erdemleridir.” 

Edebiyat eleştirmeninin incelemelerinde karşılaştığı ilginç artefaktlardan biri Rayna Knyaginya’nın küçük kardeşi Anastas’ın ona yönelik mektubudur. Anastas, Bulgarların himayecisi Lady Emily Ann Strangford’un ülkemizde 1876 yılında patlak veren Nisan Ayaklanması’nın bastırılmasından sonra büyük çileler çeken vatanımızda altı hastane açtığını anlatıyor. Ayrıca evlatlık edindiği altı genç kızı İngiltereye götürüp Bulgar öğretmenleri olarak eğitimlerini sağlıyor.  


Katya Zografova şunları anlatıyor:

Nisan Ayaklanması’nın başkenti Panagürişte’ye gittiğinde Lady Strangford Nona Futekova’nın evine uğrayarak kızı Rayna’yı soruyor. 

Kardeşi Anastas bununla ilgili şunları belirtiyor: ‘Ablacığım, İngiliz bir kadın bize uğradı, seni soruyordu, çok iyi sohbetimiz oldu, hatta anneme 1 İngiliz lirası hediye etti.” 

Rayna Knyaginya‘nın annesine yönelik bu jestiyle Emily Ann Strangford, Ayaklanma bayrağına sırma nakışı ile, bayrağı bayraktar olarak taşımasıylaRayna Knyaginya’nın esaret altındaki vatanı uğruna fedakarlıklarına değer verdiğini gösteriyor. 

Katya Zografova Bulgar kadınları ile öne çıkan Avrupa ve dünya kadın figürleri arasındaki bağların araştırmakla Bulgaristan kadınlarının tarihçesine yepyeni bir bakış kazandırıyor.” 

Osmanlı İmparatorluğunda hakim ‘zayıf cinsiyet’in erdemleri bakımından erkeğin çok arkasında bulunduğu, buna bağlı olarak yüreklilik gerektiren davalara katılmaktan mahrum olduğu anlayışına karşı koyarak, Katya Zografova kadının hazırcevaplığı, zekası ve kurnazlığını gözler önüne seriyor.  

Katya Zografova

Hikayesine şöyle devam ediyor Katya Zografova:

Milli kurtuluş mücadelesinde ‘kadının gizli silahları’ diye kadınımızın kolektif portresini’ işlerken ‘Uzun Saç’ ismiyle bilinen Todora Mirazçieva Bakırcieva’yı tanıtmayı kararlaştırdım. Seyrek rastlanan güzelliğiyle dikkatleri çeken bu uzun boylu Bulgar kadını Bulgar devrim komitesine gizlice kuryerlik yaparak, Tuna nehri üzerinden Gürgevo’dan Ruse’ye en gizli ve tehlikeli postayı taşımıştır.

Bulgaristan’ın Ulusal Kurtuluşunu izleyen yıllarda kadınların eşit hakları uğruna mücadele veren genç bir Bulgar kadını Viyana’da sergilediği ekspresyonist tablolarıyla Yunan yazarı Nikos Kazantzakis’i bu kadar çok büyüledi ki, ondan evlilik teklifi aldı.

Bistra Vinarova

Bistra Vinarova, o zaman Bulgaristan’ın tek avant-garde ressamıdır. Nikos Kazantzakis’ten başka Rainer Maria Rilke de ona karşı büyük hayranlık duyuyor. Kendisi, ‘Stroitelite na savremenna Bulgaria’ (‘Günümüz Bulgaristan’ın Kurucuları’) kitabının müellifi, tanınmış ve sevilen diplomat Simeon Radev’in eşidir. Bu kadının önemli rolü olmasına rağmen, hakkında sınırlı bilgimiz var.' 

Katya Zografova’ya göre yürekli kadınlar günümüzde de var. 

Kitabımda iradeli, güçlü, ilginç ve tezatlı kişiliği olan bir Ukraynalı kadını da tasvir ediyorum. Аnna Karima, zamanında ‘ ravnopravki’ (eşit haklar için savaşan) kadınlardan biridir. Babası Bulgar, anası Ukraynalı olan Anna Berdyansk’ta dünyaya gelmiştir. Feminizm uğruna mücadelesinde Anna Karima hatta biraz aşırı oluyor.

Anna Karima

Öyle ki, dehşet dolu Rusya - Ukrayna savaşının yürütüldüğü topraklardaki Besarabya Bulgarları arasında da kitabımın devamı için kayda değer kadın karakterleri arayıp bulabilirim’ diyor Katya Zografova.

Başkentimizde yürekli, erdemli Bulgar kadınının hiçbir anıtının bulunmadığını belirten Katya Zografova, bu kahraman kadınlarımıza şimdiye kadar neden ilgi gösterilmediği sorusunu yöneltiyor. 

Yazı: Diana Tsankova

Çeviri: Neli Dimitrova

Foto: libraryvt.com, ozone.bg, arşiv



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Kategorideki diğer yazılar

Berlin’deki Bulgaristan vatandaşlarını Ekim ayında heyecan verici kültürel etkinlikler bekliyor

Yurtdışındaki Bulgar Kültür Enstitüleri'nin başlıca işlevi, Bulgar kültürünün başarılarını tüm çeşitliliğiyle ev sahibi ülkenin izleyicilerine sunmaktır. “Programımız zengin ve renkli olmalı ki herkes kendisi için ilginç bir şeyler bulabilsin” -..

Eklenme 29.09.2024 06:55

Razlog Okuma evi 115. kuruluş yıldönümünü “Geçmişe yolculuk” ile kutluyor

Bulgar okuma evi, halkın maneviyatını ve geleneklerini yüzyıllardır koruyan eşsiz bir kurumdur. Razlog kasabasındaki “Razlog -15 Eylül 1909” okuma evi 115. kuruluş yıldönümünü kutluyor. Bu vesileyle 30 Eylül'de Rila,Pirin ve Rodop dağları..

Eklenme 29.09.2024 06:35

"Masal posta kutusu" yurtdışındaki Bulgarları ziyaret etmeye devam ediyor

Yurtdışındaki yurttaşlarımız için yazılan eski ve yeni metinlerden oluşan repertuvarı ile Avrupa’daki 17 başarılı gösterinin ardından “Masal posta kutusu” edebiyat formatı Avrupa tunesine daha 11 yer ile devam ediyor. Etkinlikte Aleksandır..

Eklenme 27.09.2024 13:29