Kriz döneminde yaşıyoruz- sağlık, askeri, sosyal- ekonomik, politik krizler etrafı sardı.  Aşılar, seçimler, mali yönetim günümüzdeki krizlere çözüm oluyorsa,  çok sinsi ve yıkıcı bir kriz yayılıyor ve kendi çözümünü arıyor. Eğitim sektöründeki kriz gittikçe derinleşiyor. Bu sektörlerde reformlar yavaş, sonuçlar ise nesiller sonrası belli oluyor. 

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu UNICEF son raporunda dünyanın farklı noktalarından 92 ülkeden 15 ile 24 yaş arasındaki gençlerin dijital becerilerini konu alan„Generation Unlimited“ küresel araştırmasında eğitimde kriz alarmı sunuldu.  

Veriler şaşırtmasa da, oldukça endişelendirici rakamları ortaya koydu. Bu yaş grubundan gençlerin yarısı orta eğitim için gerekli temel becerilere sahip değil, küresel alanda dörtte birinde ise çalışma kapasitesinde eksikleri var. Bulgaristan’da bu oran %48, İspanya’da %30, Danimarka’da ise % 22 oalrak açıklandı.

UNICEF Bulgaristan “Eğitim Dairesi” Müdürü Mariya Yankova BNR “Horizont” programına konuşurken, şu bilgileri verdi:

"PISA ve TIMSS gibi uluslararası bilgi seviyesi anketlerine kıyasa, bu rapora eğitim dışında kalan çocuklar da dahil edildi. Bu bağlamda yüzdeler şimdiye kadar alışık olduğumuzdan çok daha ürkütücü”. 

Eurostat’ın 2021 verilerine göre, ülkemizde gençlerin %14’ü istihdam, eğitim veya ihtisas sistemi dışında kalmış durumda.

Eğitim Bakanlığı araştırması ise, okul yaşında 120 000 çocuğun okuldan ayrılma ve eğitim sistemi dışında kalma riskiyle yüz yüze olduklarını uyardı.  Toplum aceleci yorumlar yapmaya alışık olduğu için, gençlerin okur- yazarlık seviyesine umutla bakıyor: 

„Gençler kitap okumayı sevmiyor. İnternet ile her zaman her yerde her konuda bilgiye erişimleri var” dedi BNR Blagoevgrad anketine katılan bir adam.

Bulgaristan’da gençler internete o kadar hakim ise, uzaktan eğitim yönteminde öğrencilerin başarısı neden bu kadar düşük? 

Mariya Yankova öğrencilere çok kısa sürede dijital eğitim ortamı yaratıldığını, ancak bütün çocukları kaliteli bir şekilde kapsayamadığını söyledi. Covid-19 pandemisinde okulların kapanması eğitim sistemini olumsuz etkiledi.

"Uzaktan eğitim yöntemi daha fazla okuma, öğrenme, tek başına hazırlık becerileri gerektirmekte. Ne yazık ki ülkede çocukların böyle yetenekleri gelişmiş değil. Eğitim Bakanlığı analizinde dijital ortamda, uzaktan eğitimdeöğrencilerin sadece %30- %40’ı başarı kaydetti. Ayrıca elektronik araçları olanlar ve olmayanlar arasında, hassas gruplar ve diğerleri arasında eşitsizlik makasının aralığı arttı”.

Okul çağında çocukların yarısı temel dijital becerilere sahip değil. Bilgisayarda copy- paste, yazıyı dosyaya yükleme, mail gönderme, dosya ekleme gibi temel bilgileri olmayan öğrencileri sayısı çok yüksek.

Okul çağındaki gençler belli beceriler kazanmakta zorlanırken, daha büyük olanları ise istihdam ve iş bulmakta zorluklar çekiyor. Pandemiden en çok etkilenen işsiz gençler oldu. İstihdam edilenlerin bir çoğu ise geçici iş sözleşmeleriyle çalışmak zorunda kaldı.

Bunun çözümü ne olabilir?

„Eğitimdeki neticeler hiç bir zaman hızlı sonuç veremez, ciddi devamlılık gerektiren bir süreçtir. Teorik bilgilerden pratik becerileri teşvik edecek bir eğitim sistemine geçmek çok önemlidir.  

Bir toplumun gelişmesinde uygulamalı bilgilerin önemi büyük. Ne yazık ki Bulgaristan’da ders müfredatını güncelleme ve çağdaş bir sisteme dönüştürmeye karşı bir tepki gözleniyor.  

Bulgarca, matematik, tarih gibi bazı derslerin spor, müzik, resim ve sanat derslerine kıyasla daha öncelikli programa alındığı da dikkati çekiyor. Birçok devlet öğrencilerin, zorunlu bilgiden ziyade, okullarda daha mutlu, daha memnun olmaları için stratejiler geliştiriyor”. 

Eğitim Bakanlığı 90 milyon leva finansmanla yeni ders yılında “Sanat ve sporda beraber” başlıklı bir ulusal program kabul etti. Program eğitimde yürünmesi gereken uzun yola iyi bir başlangıç teşkil edecek. 

Derleyen: Vesela Krasteva 

Çeviri: Sevda Dükkancı  

Foto: BGNES, UNICEF, BNR - Vidin, arşiv