Günün Programı
Yazı Boyutu
Bulgaristan Ulusal Radyosu © 2024 Tüm hakları saklıdır

Panagürişte,6 Eylül 1885 öncesi Birleşme bayrağını dalgalandıran ilk kasaba oldu

2 Eylül 1885 olaylarını hatırlatan Panagürişte'deki anma levhası
Photo: Gergana Mançeva

1878'de haritada yeniden yerini alan, ancak parçalanmış haldeki Bulgaristan'ın Birleşmesini hazırlayan kahramanların en önemli görevi „Bulgaristan sorunudur" .

1878 Berlin Kongresi'nde alınan ve Bulgaristan'ın farklı statü ve yönetimlere sahip birkaç bölgeye bölünmesine neden olan haksız kararlar, yerel halk arasında memnuniyetsizliğe ve direnişe neden oldu. Osmanlı İmparatorluğu topraklarında kalan ve 1879'dan sonra ülkenin özerk bölgesinin resmi adı olan Bulgaristan Prensliği ile birleşme çabası içinde olan Doğu Rumeli en aktif direniş sergiledi.

Mitingler, gösteriler düzenlendi, çeteler oluşturuldu. Bölge, tüm Bulgarlarıstan vatandaşlarının çabasını birleştirecek ve nihayetinde ülkenin yakın tarihinde,Birleşme, 1885 sonbaharında Sırp-Bulgar Savaşı sırasında parlak zaferlere ve sonuçta, Bulgaristan'ın Kurtuluşundan otuz yıl sonra kazanılan Bağımsızlığı gibi, önemli olaylara ön ayak olacak bir duruma gebe.

1885 yazı, Gizli Bulgar İhtilal Merkez Komitesi üyeleri

1885 Birleşme Günü için devrimci mücadelenin ilk girişiminin Panagürişte’de meydana gelmesi bir tesadüf değil. Tarihten da bilindiği gibi, kasaba sakinleri, 1876Nisan Ayaklanması’nın patlak vermesinden birkaç gün sonra özgürlüğünü ilk ilan eden ve Rayna Knyaginya’nınunutulmaz “Özgürlük yada Ölüm”” sözleriyle işlenmişdevrimin bayrağını ilk dalgalandıran oldu.

Nisan Ayaklanması bayrağını işleyen Rayna Knyaginya

Panagürişte sakinleri, 2 Eylül 1885 tarihinde olayların önüne geçerek Gizli Bulgar İhtilal Merkez Komitesi Başkanı Zahari Stoyanov'un 3 Eylül 1885 tarihli “Borba” gazetesinde "Yaşasın Panagürişteliler! Georgi Benkovski ve Panayot Volov çevresindeki Panagürişteliler yine birinci oldu ve “Birleşmeyaşasın! diye bağırdılar” haberini manşetten vermesine neden oldu.

Ancak, 6 Eylül 1885'te Plovdiv’de ilan edilen Bulgaristan’ın Birleşmesinde Panagürişte’nin katkısı neydi?

Bu soruyu Panagürişte Tarih Müzesi baş küratörü İrina Boteva’ya sorduk:

“Birleşme, ilk olarak 2 Eylül 1885 tarihinde Panagürişte’de gerçekleşti- cevabını verdi Boteva ve şöyle devam etti.

Panagürişte sakinleri, yine birinci, çünkü Kurtuluştan ve 1878 Berlin Antlaşması'nın imzalanmasından sonra şehrimizin tarihi dramatik hale geldi. Berlin Anlaşması’na göre, Bulgaristan, en büyüğü Bulgaristan Prensliği ve Doğu Rumeli olmak üzere, birkaç parçaya bölündü.İki bölge arasındaki sınır, Panagürişte ve Zlatitsa arasında geçer ve Panagürişte Doğu Rumeli'de, yani fiilen hala Osmanlı yönetimi altında kalır. Bu, halk için ne anlama gelir - Nisan Ayaklanması'nda, ve Kurtuluş mücadelelerindeki verilen tüm fedakarlıklar kesinlikle boşunadır.

Bu nedenle, kasaba sakinleri, Doğu Rumeli'deki çoğu yerleşim yerindeki insanlar gibi, Bulgaristan Prensliği'ndeki Bulgarların da desteğiyle Birleşik Devrim Komitesi oluşturdu.

Panagürişte Komitesi üyesi üç genç, 2 Eylül 1885 günü sokaklarda “Kahrolsun Rumeli! Birleşme yaşasın! ” bağırmaya başlayınca yerel makamlar tarafından tutuklandı. Bunu duyan birçok vatandaş, elinde silahı ile sokağa akın etti ve kısa bir zamanda “Sveta Bogoroditsa” Kilisesi önünde toplandı.

Bölge emniyet müdürü, çok hızlı bir şekilde hareket edilmesi gerektiğini ve yaklaşık 2 bin silahlı kişinin katıldığı bu kalabalığın önüne durulmayacağını anladı. Sonuçta tutuklu olan gençler serbest bırakıldı.

Böylece Panagürişte'deki "Kahrolsun Rumeli! Yaşasın Birleşme!” çağırıları, Bulgaristan'da Birleşmenin başlangıcıdır.”

Bugün, şehir meydanında, bu olayların gerçekleştiği yerde, Panagürişte'deki cesur eylemi hatırlatan bir anma levhası bulunuyor. Ayrıca burası, her yıl kutlamaların ve anma törenlerinin yapıldığı yerdir. Ve siyah mermer üzerindeki yazıtta şu sözler yer alıyor: "Burada 2 Eylül 1885'te Birleşme bayrağı dalgalandı”.

Panagürişte sakinleri, 137 yıl önceki eşi benzeri olmayan Birleşme bayrağını da korudukları bir gerçek. Tesadüfen ya da değil - üzerinde “Birlikten kuvvet doğar” yazısını görüyoruz ve bugün bile sık sık alıntılanan Bulgar parlamentarizminin bir sembolü haline gelen sloganın nerede doğduğunu hemen anlıyoruz:

„Panagürişte’den askerlerin Sırp-Bulgar Savaşı’na katıldıkları bayrağın orijinalı burada korunuyor - diye belirtti İrina Boteva, Bulgaristan Radyosuna verdiği özel demecinde. Ayrıca Tarih Müzemiz, 2 Eylül 1885'teki mitingine katılanların çoğunun silahlarını da sergileniyor. Bu tanıklıklara dayanarak, o zaman yaşanan olaylar hakkında konuşabiliyoruz” sözleriyle röportajını tamamladı Panagürişte Tarih Müzesi baş küratörü İrina Boteva.


Çeviri: Şevkiye Çakır

Fotoğraflar: museumpan.com, museumpan.com, 

Nisan Ayaklanması bayrağını işleyen Rayna Knyaginya




Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Kategorideki diğer yazılar

Bulgaristan’ın bir kamu düzeninden diğerine geçişin 80. yıldönümü

9 Eylül’de, Bulgaristan tarihinde, temelde kökten farklı bir kamu düzeninden diğerine geçişin 80. yıldönümü kutlanıyor - Bulgaristan Krallığı’nın sonu ve Bulgaristan Halk Cumhuriyeti’nin başlangıcı . 2. Dünya Savaşı’nın ortasında,..

Eklenme 09.09.2024 10:51

Birleşme'nin Yüceliği ve “Birleşmecilik sendromü” sonuçları

6 Eylül 1885 tarihinde Bulgar Prensliği ve Doğu Rumeli toprakları birleşerek, Bulgaristan tek bir devlet olarak Avrupa haritasındaki yerini alıyor.  Sofya “Sv. Kliment Ohridski” Üniversitesinden tarihçi Prof. İvan İlçev..

Eklenme 06.09.2024 04:40

Cuma öğleden sonra- "Gençler ve din"

Cuma öğleden sonra dini konulardaki sohbetimizde Vedat Ahmet ile birliktesiniz. Vedat Ahmet "Gençler ve din" konusunda bize yararlı ve ilginç bilgiler sunacak. Gençlerin ahlak dünyası ve dinin aşıladığı değerleri konuşacak. 

Eklenme 30.08.2024 14:10