Pomorie bölgesinde 2 500 dekar bağ, yani yaklaşık yüzde 80’ni,  10 gün önce Burgas bölgesinde meydana gelen büyük fırtına ve ardından vuran dolu yağışından olumsuz etkilendi veya tamamen yok oldu. 

Ve yerleşim yerlerinin altyapısında meydana gelen hasarların yanısıra dolu yağışları meyve bahçelerine büyük zararlar verdi.

Tarım Bakanlığı verilerine göre, 1 milyon tondan fazla üzüm hasadı yok edildi. 

 Fırtına ve dolu yağışlarından en ağır şekilde etkilenen bağcılardan biri Mladen Varbanov, BNR’nin Burgas muhabirine konuşurkeb “Durum çok ağır” dedi ve devam etti: 

"Maalesef, kırmızı üzüm bağ bahçeleri tamamen yok oldu. Bazı geç beyaz üzüm bağları da olumsuz etkilendi. Zararlar çok büyük. En kötüsü de, hızı saatte 150 km olan fırtınalı rüzgar, bağ direklerini de kökten söktü ve onarımı, çok maliyetli olacak. 

Bundan sonra devletten yardım bekliyoruz, çünkü ülkemizdeki sigorta poliçesindeki bazı usulsüzlükler nedeniyle çiftçilerde tarım sigortası yok. Yani yüzde 100 tamamen yok edilen hasat için tazminat ödeniyor.” 

“Bir dekar bağ bahçenin yaratılmasının maliyeti 4 000 leva. Genç bir bağının hasat vermesi 4. yılında başlıyor” diye belirtti BNR’ye konuşan Ulusal Bağcılar ve Şarap Üreticileri Odası Başkanı Yordan Çorbaciyski ve devletten, hasar tespit çalışmaları ve üreticiler için tazminat prosedürlerinin devreye sokulması gibi, ilk defa gördüğü hızlı tepkiyi memnuniyetle karşılıyor. 

Ancak ayakta kalmaya çalışırken bağcılık ve şarap ürünleri sektörünün karşılaştığı sorunlar artıyor: 

"Şu anda, bağ direklerinin, tellerin ve damlama sulama sistemini eski haline getirmek için dekar başına yaklaşık 2000 levaya ihtiyacımız var. Bu miktar çok büyük olduğu için bu işten vazgeçeceklerini söyleyen çiftçiler var. 

Yordan Çorbaciyski devamla şöyle konuştu: "Sigortacıların şartları, bağcıların beklentilerini karşılamıyor. Tarım sigortası, dolu ve don gibi afetleri karşılamıyor, yani tazminat ödemmiyor. Bu nedenle insanlar tarım sigortası yapmıyorlar. 

Örneğin, tarım sigortasında dolu maddesi dahil edilirse, dolu gibi afet durumunun sıklığı nedeniyle poliçenin fiyatı üç kat daha pahalı hale gelecek. Bizi vuran fırtına 50 yılda bir meydana gelen ve “mücbir sebep (force majeure)” olarak tanımlayabilirim. Ben 20 yıldır çiftçilik yapıyorum ve böyle bir şey görmedim.”  

Yordan Çorbaciyski, zorunlu tarım sigorta konusunun hükümetin gündemine dahil edilmesi konusunda kararlı konuştu. 

Tarım Bakan Yardımcısı Todor Cikov da ayni fikirde olduğunu belirtirken sektördeki yeni stratejik dönem için de benzer bir önlemin düşünüldüğünün güvencesini verdi ve şu anda da devletin tarım sigortacılığını desteklediğini ve teşvik ettiğini vurguladı. 

"Şu anda da çiftçilerin yararlanabileceği iki ürün var. Bunlardan biri, Bağcılık Sektöründe Ulusal Yardım Programının bir parçası olan "Hasat Sigortası" önlemi kapsamındadır. Bu tür gelişmiş tarım destek Bulgaristan'daki diğer tarım ürünleri için de geçerlidir. 

Söz konusu destek çerçevesinde devlet, sigorta primlerinin yüzde 60'ını karşılıyor. Geçen yıl bu tür tarım sigortasına ilginin “sıfır” olarak değerlendirebilirim, çünkü tarım üreticilerden yüzde 10'dan azı bu yardımdan yararlandı.” 

Ve burada büyük soru akla geliyor - ülkemizde bir sigorta kültürü var mı, yoksa çiftçilerin tarım sigortası yaptırmamasının nedeni, sigortacılar tarafından doğru ve zamanında ödemenin yapılmamasımı?

Todor Cikov'a göre, devlet, vatandaşlar için ana mali garantör rolünden çıkmalı ve sigorta şirketleri koşullarını ve yükümlülüklerini netleştirirken sundukları hizmetin kalitesini artırmalı.

Bulgaristan Sigortacılar Birliği Yönetim Kurulu üyesi Veselin Angelov, “Sigortacılık branşı, yetkili makamlarla toplantı ve tartışmalara açıktır.” Ve devamla şunları ekledi:

“Bu görüş, Bulgaristan'daki sigorta sektörü için çok sert. Son yıllarda sektörün bir değişim geçirdiğini düşünüyorum. Bugün piyasadaki kültür eksikliğinden artık söz edilemez. Ürünler yelpazesi mevcut. Bulgaristan vatandaşlarının zihniyetinde hala “olmayacak bir şey için neden para ödeyelim” düşüncesi var.  

Sigorta, gönüllü bir eylem olmalı, ancak insanlar riskleri bilmiyorsa ve sonuçları birçok insanı etkiliyorsa, tarım sigortasını zorunlu kılmak için iyi bir geçici önlem olabilir. Faydasını böyle göreceğiz.”

Ve doğanın kaprisleri, suçlamalar ve mazeretler arasında bir yerde, Bulgaristan,2022 yılında çok bereketli bir üzüm hasatını kaybetti.

Tarım Bakan Yardımcısı Todor Cikov, “Son 20 yılın en iyi hasatı idi” dedi. 

• Bulgaristan'da şarap üretimi binlerce yıllık bir geleneğe sahip

Derleyen: Vesela Krısteva

Çeviri: Şevkiye Çakır

Fotoğraflar: Pomorie Belediyesi, Daniela Kostadinova, BGNES