Arpa ve buğday hasadının başlamasına yaklaşık bir ay kala, tahıl üreticilerinin durumu, protestolar öncesi durumdan pek farklı değil. Tahıl üreticilerinin başlıca memnuniyetsizliği, onları haksız rekabet koşullarına sokan Ukrayna’dan gümrüksüz mal ithalatı oldu. Pazar neredeyse tamamen sessizleşti, fiyatlar sert bir şekilde düştü. Böylece üreticiler ürünlerini satamadı, depoları dolu kaldı ve ellerinde kullanabilecekleri mali kaynaklar yok. Ana gübrelerin, makine parçalarının, yakıtların fiyatlarının artmasıyla, üretim maliyetleri son derece yükseldi ve durum daha da kötüleşti. Bunu gören hükümet sektörü korumak adına Ukrayna’dan 20 çeşit malın ithalatına kısa bir süre için yasak getirdi. Avrupa Komisyonu kararının ardından, şu anda malların transit geçiş yapması ve ülkemizde kalmaması şartıyla ithalata yeniden başlandı.

Haziran ayının başında AK, Ukrayna’dan gelen malların sadece transit olarak Bulgaristan, Romanya, Polonya, Slovakya ve Macaristan üzerinden geçmesi gerektiğini belirten yeni bir düzenleme çıkardı. Dobruca Tahıl Üreticileri Birliği Başkanı Radostina Jekova, “Kısıtlama sadece dört ürünü içeriyor: ayçiçeği, buğday, kanola ve mısır. Ancak süt tozu, bal, rafine edilmemiş yağ ve diğerleri gibi daha birçok ürün için bunun yapılması yönünde çağrılar vardı” dedi. Jekova’ya göre, daha önce bir ayda Bulgaristan’a ithal edilen rafine edilmemiş yağ miktarı 10-12 000 ton iken, şimdi bir haftada bu kadar. Dobruca Tahıl Üreticileri Birliği Başkanı endişesini şöyle dile getirdi:

“Biz ürünlerimizi maliyetinin altında satacağız. Bu çok net böyle olacak. Hiç kimse farklı hayaller kurmasın. Maliyetin altına satmaktan bahsettiğimizde arsa fiyatlarını düşürmekten bahsediyoruz, kiraları düşürmekten bahsediyoruz. Hayatta kalmanın yolu bu” dedi Radostina Jekova.

Borsa fiyatları üretim maliyetinin altında olmasına rağmen çiftçiler toplu halde satış yapmak zorunda kalıyor. Onlara göre bunun üç ana nedeni var. Yaklaşan hasat ve onu boş depolarla karşılama ihtiyacı, cari giderler ile kredi hizmeti için para ihtiyacı ve ayrıca ürünün pahalı bir şekilde depolanması.

Balçik ve Kavarna topraklarında, 6 bin dönüm arazide üretim yapan Mariya Dikova, alım fiyatı düşük olmasına rağmen satış yaptığını söyledi ve devamında şunları paylaştı:

“Satılmayan ayçiçeklerim vardı ve bu fiyattan zararına sattım, çünkü çiftlik teknolojisine göre belirlenn, geçen yılki ayçiçeklerinin maliyet fiyatı 970 leva ile 1 100 leva aralığında. Ortalama 1 000 leva civarında olduğunu söyleyebiliriz. Tedarikçilerle anlaşmış olsan bile, yeni hasat için yer ihtiyacı sorunu devam ediyor. Durum çok ciddi” dedi Mariya Dikova.

Giderek artan maliyet fiyatı karşısında, önümüzdeki üretimden buğday için teklif edilen fiyat şu anda ton başına 400 leva. Mariya Dikova’nın hesaplarına göre hem benzer bir fiyat alabilmek hem de tahıl üreticilerinin satıştan sonra zarar görmemeleri için dekar başına 850-900 kg hasat yapmaları gerekiyor, ki bu imkansız.

Nikolay Aleksiyev, Genral Toşevo belediyesinde bulunan 30 000 dekarlık arazisine buğday, kanola, ayçiçeği ve mısır ekmiş. Aleksiyev, daha geçen yıl piyasa çökmeden önce malını satmayı başarmış olmasına rağmen, bugünün koşullarında karşılaştıkları belirsizliğin, artan maliyetlerle birlikte çiftçiler için büyük bir endişe kaynağı olduğunu paylaştı.

Dobruca’daki tahıl üreticileri, herkes için ve özellikle de yeterli depolama alanına sahip olmayan, piyasada muhtemelen daha iyi fiyatları beklemeye gücü olmayan küçük çiftlikler için son derece zor bir yıl öngörüyor. Şu anda tahıl üreticilerinin umut edebilecekleri tek şey, yaklaşan hasat sırasında mümkün olan en fazla verimi elde etmek için doğanın kendilerine cömert davranması.

Kaynak: BNR Varna Radyosu

Türkçesi: Bedriye Haliz