Bulgaristan’da Türklere yönelik dönemin Komünist Partisi yönetimin başladığı ve “soya dönüş”olarak tabir ettiği isim değiştirme süreci Türklerin direnişi ve isyanına yol açtı. Zorunlu isim değiştirme uygulaması, 1984 yılının 23 Aralık’ı 24 Aralık’a bağlayan gecesi Kırcaali ve Haskovo bölgelerinde başlarken, Türklerin yürüyüşler, Bulgar güvenlik güçleri tarafından şiddetle bastırılmaya çalışılmıştı. 

Müslüman isimlerini zorla değiştirme ve Bulgarlaştırma siyasetine karşı en büyük yürüşlerden biri ise Benkovski ilçesinde 26 Aralık 1984’te yapıldı.

26 Aralık 1984'te zorla isim değiştirmeye karşı direnen Mogilyane halkı, biri 18 aylık Türkan, diğeri de 45 yaşındaki Ayşe Hasan olmak üzere iki şehit verdi. 

Türkan bebek, Bulgaristan Türkleri'nin birlik mücadelesinin sembolü. 40 yıl önce komünist rejimin askerleri tarafından atılan kurşunla hayata gözlerini yumduğunda annesinin kucağındaydı.

Türkan Bebek komünist iktidarın yürüttüğü baskılara karşı Türkler'in direnişinin simgesi haline geldi.

Türkan Bebek ve diğer şehitler her yıl 24- 26 Aralık tarihlerinde anılıyor. Türkan Bebek anıt çeşmesine gelen binlerce vatandaş, bu kara günlerin bir daha yaşanmaması için dualar ediyor.

Böyle bir anma töreninde acı hatıralarını bizimle paylaşan bağrı yanık annesi Fatma: “Karşıdan milisler ateş açtı. Türkan sırtımdaydı ve bir ara elim sımsıcak oldu. Baktım kan vardı elimde, onu ısıtan. Yaralandığımız zannettim, fakat ne yazık ki kurşun beni değil, evladımı hedef almıştı”.

Türkan bebeğin ağabeyi Turhan Öztürk, annesinin anlattıklarını hâlâ unutamıyor. Öztürk, o acı günler hakkında annesinden dinlediklerini şu şekilde ifade etmişti 2019 yılında mikrofonlarımıza:

“26 Aralık 1984 yılında bütün köylerden Benkovski merkezine yürüyüş kararı alıyorlar, ellerinde hiç bir yabancı madde yok, silah zaten yoktur. Haklarını aramak üzere yola koyuluyorlar, köylerden akın akın merkeze yürüyüşe geçiyorlar. Tamamen barışçıl bir şekilde, vicdanlarının da sesini dinleyerek. Annem de o yürüyenler arasındaymış. Sırtında da kardeşim Türkan varmış. Protestocuların üzerine komünist rejimi askerleri tarafından yaylım ateşi açmış ve kardeşim o sırada şehit olmuş.”

Türkan bebeğin şehit edildiği bölgede her yıl 26 Aralık tarihinde ülkenin farklı yerlerinden toplanan Türkler, bir daha böyle acıların yaşanmamasını diliyor ve dayanışmanın önemine vurgu yapıyorlar.

Türkan Bebeğin anısına vurulduğu Mogilyane köyünde yapılan anıt- çeşme anma törenlerine ev sahipliği yapıyor.

Türkan Bebeğin bu hazin hayat hikâyesi onu Bulgaristan Türklerinin direnişinin sembolü hâline gelmesine yol açtı.

Rodopların ozanı, değerli Türkçe öğretmen, kültür ve toplum adamı, radyomuzun yıllar boyu muhabiri olan Mestan ADALI’nın dizileri gönüllerde Türkan Bebeğin anısını yaşatıyor:

“TÜRKAN”

Aralık ayı, dert ayı

Kana boyadı yaylayı,

Zalimin o kör kurşunu,

Ağlattı ana,babayı.

Türkan, Türkan

Sana ebedi şan

Senden akan kan

Oldu bize ilham.

Hazin, hazn dere çağlar,

Yaralanan kalbi dağlar,

Yer gök doya doya ağlar

Milletim kara bağlar.

Türkan, Türkan

Sana ebedi şan

Senden akan kan

Yazdı sonsuz destan!