'Ετος 2005. Εταιρεία ακινήτων στην Σόφια. Τα τηλέφωνα στο γραφείο χτυπούν συνέχεια. Οι μεσίτες για την πώληση ή ενοικίαση της ακίνητης περιουσίας δουλεύουν χωρίς ρεπό. Το ενδιαφέρον προς τα ακίνητα είναι τεράστιο. Βρετανοί, Ιρλανδοί αγοράζουν σπίτια στα χωριά ή βίλες. Οι επιχειρήσεις συνδεδεμένες με την κατασκευή σπιτιών είναι στο αποκορύφωμα της δραστηριότητας τους.

Έτος 2009. Η ίδια εταιρεία ακίνητων στη πρωτεύουσα. "Το τηλέφωνο δεν χτυπά πια", λένε στο γραφείο. "Κανένας δεν ενδιαφέρεται από την πώληση και ενοικίαση ακίνητων και οι εταιρείες κλείνουν τα γραφεία τους". Τα τεράστια συγκροτήματα κατοικιών είναι άδεια. Οι παραθεριστικές κατοικίες δύσκολα πωλούνται. Οι εργολάβοι προσφέρουν τις κατοικίες και διαμερίσματα κοντά στην τιμή κόστους. Τα σπίτια στα χωριά ερημώνουν, οι επιχειρήσεις στο κλάδο αυτό έχουν περιορίσει σημαντικά την δραστηριότητα τους.

"Η προσφορά σήμερα υπερβαίνει την ζήτηση ακίνητων", σχολιάζει σε συνέντευξη για τη Βουλγαρική Ραδιοφωνίας ο Στραχίλ Ιβανόφ, πρόεδρος της Εθνικής ένωσης για τις ακίνητες περιουσίες στην Βουλγαρία. "Τους τελευταίους 3-4 μήνες αυξήθηκαν οι πωλήσεις ακίνητων από την πλευρά των τραπεζών και δικαστικών επιμελητών, που έχουν υποθηκευτεί. Πρόκειται για ακίνητα - κατοικίες , ξενοδοχεία, μονάδες παραγωγής τα οποία έχουν προσημειωθεί, υποθηκευτεί και έχουν επιβληθεί αναγκαστικά μέτρα είσπραξης του χρέους. Οι περιουσίες αυτές όλο και περισσότερα αυξάνονται μια και οι ιδιοκτήτες δεν μπορούν να ξοφλήσουν τα τραπεζοδάνεια".

Για λογιότερο από ενάμισι χρόνο οι τιμές έπεσαν κατά μέσο όρο με 10%-30% αφού η μεγαλύτερη πτώση σημειώνεται στις κατοικίες σε μεγάλα συγκροτήματα, όπου υπάρχει και μεγάλος αριθμός ακατοίκητων διαμερίσματων. Στην Βουλγαρία οι τιμές συνεχίζουν να είναι οι χαμηλότερες στη Ευρώπη, διευκρινίζει ο Στραχίλ Ιβανόφ. Παρόλα αυτά δεν υπάρχει μεγάλη ροή ξένων, που να ενδιαφέρονται από τη αγορά ακίνητων, δεν υπάρχει και ειροή ξένου κεφαλαίου στον κλάδο, επισημαίνει ο ίδιος.

Σύμφωνα με στοιχεία μερικών μεσιτικών γραφείων, οι τιμές των αγροτικών κτημάτων έπεσαν με πάνω από 50% σε σύγκριση με πέρυσι αφού το μεσαίο όρο των συναλλαγών το καλοκαίρι φέτος είναι γύρο σε 12 χιλ €. Στο Τύπο εμφανίσθηκαν πληροφορίες ότι οι Βρετανοί ζητούν εκ νέου φθηνά σπίτια στα χωριά.

"Ας μη μπερδεύομε το επιθυμητό με το πραγματικό - οι ξένοι, που αγοράζουν τώρα στη Βουλγαρία είναι ελάχιστοι", λεει κατηγορηματικά ο Στραχίλ Ιβανόφ. "Εξαίρεση αποτελούν τα παράκτια θέρετρα της Μαύρης Θάλασσας, οπού από τις παραθεριστικές κατοικίες με καλές τιμές ενδιαφέρονται αγοραστές από την Ρωσία, Λετονία, Λιθουανία, Εσθονία, Πολωνία, Τσεχία και Σλοβακία. Συνήθως αγοράζουν διαμερίσματα με ένα ή δύο δωμάτια, απομακρυσμένα από την ακτή σε τιμές 25-40 χιλ €. Πρόκειται για την χαμηλότερη τιμή στις μαζικές κατοικίες".

Το 95% των αγοραστών των παραθεριστικών κατοικιών φέτος ήταν Ρώσοι πολίτες, από τη μεσαία τάξη, δείχνει έρευνα της επενδυτικής εταιρίας Green Life . Μόνο πριν τρία χρόνια αποτελούσαν το 15% . Διαθέτουν από 45 έως 60 χιλ € και αναζητούν τις καλύτερες τιμές, έχουν σοβαρές απαιτήσεις προς τις κατοικίες και ζητούν και άλλη προσφορά στις τιμές. Αυξάνεται και ο αριθμός των αγοραστών με 10%-30%, που επιθυμούν κατοικία κοντά στη θάλασσα.

Ποιες οι προοπτικές της αγοράς ακίνητων στην Βουλγαρία;
"Η αγορά ακινήτων το φθινόπωρο και τον χειμώνα θα παρουσιάσει αύξηση των προσφορών και χρειάζεται υπομονή από πλευρά όλων, που πωλούν και αγοράζουν", συνόψισε ο Στραχίλ Ιβανόφ. "Τα τελευταία 15 χρόνια μέχρι το 50% των συναλλαγών ακινήτων στη Βουλγαρία ήταν συνδεδεμένες. Με άλλα λόγια - αγοράζεις για να πωλήσεις, πουλάς για να αγοράσεις. Πάντα υπάρχει αγορά για τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη και θέλουν να πραγματοποιήσουν συναλλαγές σε ακίνητα γιατί έτσι ικανοποιούν τις επιθυμίες τους ενώ η ζωή δεν μπορεί να σταματήσει".

Μετάφραση: Πένκα Βέλεβα