Η οικονομική κρίση επηρεάζει και την ανώτατη εκπαίδευση

δημοσίευση: 10/7/09 6:12 PM

Την 1^η Οκτωβρίου άρχισε η νέα ακαδημαϊκή χρονιά. Τι πήρε η παγκόσμια οικονομική κρίση από το Πανεπιστήμιο της Σόφιας «Αγιος Κλήμης της Οχρίδας» και τι του πρόσφερε; Ο πρύτανης του Πανεπιστημίου, κ. Ιβάν Ίλτσεφ παραχώρησε συνέντευξη στα θέματα αυτά στην εφημερίδα "Στάνταρτ".

Είναι βέβαια παράδοξο, αλλά η κρίση είχε σαν αποτέλεσμα την αύξηση του αριθμού των υποψήφιων φοιτητών, είπε ο πρύτανης. Πολλοί γονείς, που σε άλλη περίπτωση θα έστελναν τα παιδιά τους να σπουδάσουν στο εξωτερικό, άλλαξαν γνώμη. Αυτό, όμως, δεν είναι κάτι το οποίο θα πρέπει να μας εφησυχάζει. Φυσικά, η κρίση χτύπησε και το Πανεπιστήμιο, μια και το ποσό που θα έπρεπε να πάρει από το κράτος μειώθηκε σημαντικά. Σαν ιστορικός θα έλεγα ότι η παιδία στη Βουλγαρία βρίσκεται σε κρίσιμη κατάσταση από το 1878. Η βουλγαρική κοινωνία είναι σχετικά φτωχή, η περιοχή στην οποία βρισκόμαστε δεν είναι οικονομικά ανεπτυγμένη και εξαρτάται, σε μεγάλο βαθμό, από την ανάπτυξη της ευρωπαϊκής και παγκόσμιας οικονομίας.

Θέλω να πω ότι η κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε σήμερα δεν είναι πρωτόγνωρη για μας. Στον τομέα της ανώτατης εκπαίδευσης έχουμε καταφέρει να κρατηθούμε σε ένα επίπεδο αρκετά καλύτερο από το μέσο όρο των υπόλοιπων χωρών, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αυτό θα πρέπει να μας ικανοποιεί. Οι λόγοι για την κατάσταση αυτή είναι πολλοί και διάφοροι. Δεν θα αναφέρω σε πρώτη θέση την μη επαρκή χρηματοδότηση από το κράτος. Ένας από τους ουσιαστικούς λόγους είναι ότι στη Βουλγαρία βρισκόμαστε ακόμα στο στάδιο της αλλαγής των γενεών των καθηγητών. Οι περισσότεροι καθηγητές δημιουργήθηκαν στην περίοδο του παλιού καθεστώτος, πριν το 1989, όταν τα ταξίδια για μετεκπαίδευση στο εξωτερικό ήταν σημαντικά περιορισμένα, ενώ περιορισμένες ήταν και οι δυνατότητες μας να ενημερωνόμαστε για τις ευρωπαϊκές και παγκόσμιες σύγχρονες επιστημονικές ανακαλύψεις και επιτεύγματα. Σήμερα υπάρχει μια νέα γενιά καθηγητών. Πρόκειται για αυτούς οι οποίοι σπούδασαν σε νέες συνθήκες και στους οποίους ελπίζουμε για να μπορέσει να μετατραπεί η εκπαίδευση στη Βουλγαρία σε ευρωπαϊκή. Όχι στα λόγια αλλά στην ουσία.

Ο δεύτερος λόγος είναι η αδιαφορία της πολιτείας σε ό,τι αφορά στην ανώτατη εκπαίδευση. Στα 20 χρόνια που πέρασαν, από την αρχή της μεταπολίτευσης, το κράτος επέτρεψε την ίδρυση ενός τεράστιου αριθμού ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Στη βάση τοπικών πολιτικών και άλλων συμφερόντων, δημιουργήθηκαν «πανεπιστήμια» τα οποία δεν μπορούν να είναι ουσιαστικά αυτόνομα. Το αποτέλεσμα είναι το Πανεπιστήμιο της Σόφιας να μετατραπεί στον κυριότερο αιμοδότη τους μια και πολλοί από τους καθηγητές μας διδάσκουν σ’ αυτά. Αυτή τη στιγμή έχουμε 135 καθηγητές οι οποίοι εργάζονται σε 3 ή 4 ή ακόμα και 5 Πανεπιστήμια. Κανείς δεν μπορεί να με πείσει ότι οι καθηγητές αυτοί παίρνουν δίκαια το μισθό τους. Ο μισθός δεν δίνεται απλά και μόνο για τις διαλέξεις, αλλά για να εξασφαλιστεί η δυνατότητα επιστημονικής προετοιμασίας, επιστημονικής εργασίας και ενημέρωσης. Αυτό είναι αδύνατο να γίνει από άτομα που εργάζονται σε τόσα πολλά πανεπιστήμια, τα περισσότερα από τα οποία βρίσκονται σκορπισμένα στα τέσσερα άκρα της Βουλγαρίας. Είναι πρακτικά αδύνατο. Ακόμα και από την άποψη του χρόνου μετακίνησης.

Φτάνουμε σε ακραίες, πολλές φορές τραγελαφικές καταστάσεις. Πρόσφατα ανακοινώθηκε ότι στην πόλη Πέρνικ, σε απόσταση 20 χιλιομέτρων από τη Σόφια, θα λειτουργήσει ένας νέο πανεπιστήμιο. Η διοίκησή του ανακοίνωσε ότι 1200 καθηγητές έχουν εκδηλώσει την επιθυμία τους να διδάξουν. Το παράδοξο είναι ότι ο συνολικός αριθμός καθηγητών στη Βουλγαρία είναι 1500.

Το Πανεπιστήμιο της Σόφιας είναι το μοναδικό της Βουλγαρίας το οποίο συγκαταλέγεται μεταξύ των 500 καλύτερων στην Ευρώπη. Αυτό δεν θα πρέπει να μας χαροποιεί ιδιαίτερα, μια και βρισκόμαστε μόλις στην 438^η θέση. Μια μικρή παρηγοριά είναι ότι όλα τα πριν από εμάς Πανεπιστήμια έχουν την τριπλή χρηματοδότηση από τη δική μας.

Πρέπει να γίνουν πολλά για την ανώτατη εκπαίδευση. Πολλά τόσο σε σχέση με τη χρηματοδότηση, την εισαγωγή νέων φοιτητών, το προσωπικό, τα εκπαιδευτικά μέσα. Οι μεταρρυθμίσεις είναι αναγκαίες και ο χρόνος μετρά αλύπητα.

Μετάφραση: Στάυρος Βανιώτης

По публикацията работи: Εφημερίδα "Σταντάρτ"

Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Διαδώστε

Η οικονομική κρίση επηρεάζει και την ανώτατη εκπαίδευση

Περισσότερα στην κατηγορία

Δημοσκόπηση δείχνει ότι 40% των ερωτηθέντων θα δώριζαν τα όργανά τους

Μπορούμε να βοηθάμε την καμπάνια «Καπάκια για το μέλλον» όλο τον χρόνο

Ο τελικός του διαγωνισμού FameLab Βουλγαρίας 2025 – μέρος του Φεστιβάλ Επιστημών της Σόφιας