Πατήρ Κλήμης: Να προσευχόμαστε στον Θεό όχι μόνον όταν ζητούμε κάτι, αλλά και όταν θέλουμε να Τον ευχαριστήσουμε και να Τον δοξάσουμε

Δεν είναι λίγοι οι συμπατριώτες μας που, βρίσκοντας αντιμέτωποι με διάφορες συμφορές, καταφεύγουν στο ναό, ζητώντας από τον ιερέα να τους διαβάσει προσευχή. Ωστόσο, δεν είναι σπάνιο γεγονός στο ναό να πηγαίνουν και άνθρωποι που τους συνέβη κάποιο ευχάριστο γεγονός ή ξεπέρασαν κάποιο πρόβλημα και θέλουν τώρα να ευχαριστήσουν τον Θεό.

Σύμφωνα με τη διδασκαλία της Ορθόδοξης Εκκλησίας η προσευχή είναι ένα από τα πνευματικά όπλα, αλλά και βασικό καθήκον του κάθε χριστιανού, ενώ στην Αγία Γραφή υπάρχει η προτροπή: «Αδιαλείπτως προσεύχεσθε». «Για να εκτελέσουμε αυτή την εντολή του αποστόλου Παύλου, δεν χρειάζεται να καθόμαστε όλη μέρα μέσα στο ναό, αλλά όπως μας συμβουλεύει ο γνωστός γέροντας και μεγάλος πνευματικός συγγραφέας του 20ου αιώνα, π. Σεραφείμ, όταν περπατάμε λόγω χάριν ή κάνουμε κάτι άλλο, που δεν απαιτεί ιδιαίτερη διανοητική συγκέντρωση, να λέμε κάποια σύντομη ευχή», λέει ο π. Κλήμης Χαριζάνοφ από τον ενοριακό ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Σόφια.

«Δεν είναι δυνατόν να δώσει κανείς έναν ακριβή ορισμό της προσευχής, γιατί η προσευχή είναι μια μυστική, εσωτερική εργασία, εκτελείται, όπως λέμε εμείς, «εν κρυπτώ», αν και έχει ορισμένες εξωτερικές εκδηλώσεις», συνεχίζει ο π. Κλήμης. «Ο πιο γνωστός ορισμός λέει ότι η προσευχή είναι συνομιλία της ανθρώπινης ψυχής με τον Θεό. Είναι το νήμα που συνδέει τον άνθρωπο με τον πνευματικό κόσμο. Ο άνθρωπος είναι πλασμένος κατ’ εικόνα Θεού και είναι επόμενο να ζητεί την επικοινωνία και την ένωση με τον Κτίστη, τον Σωτήρα και τον Πατέρα του. Επομένως, μπορούμε να προσευχόμαστε στο Θεό, όχι μόνον όταν ζητούμε κάτι, αλλά και όταν θέλουμε να Τον ευχαριστήσουμε, να Τον δοξάσουμε για την μεγαλειότητα και την σοφία Του. Φυσικά, σε περιστάσεις θλιβερές, πάλι μπορούμε να προστρέχουμε στον Θεό. Σε τέτοιες στιγμές μάλιστα η προσευχή ρέει λες και μόνη της από τα βάθη της καρδιάς μας και δεν χρειάζεται τότε να διαβάζομε τις ευχές, γραμμένες στο προσευχητάριο. Όταν κάποιος είναι στενοχωρημένος, προσεύχεται αυθόρμητα και λέει αυτοσχέδιες προσευχές».

Μέσα στο προσευχητάριο του ορθοδόξου χριστιανού υπάρχουν γραμμένες προσευχές για διάφορες περιστάσεις της ζωής μας. Έτσι μπορούμε να βρούμε την προσευχή που μας ταιριάζει για την συγκεκριμένη περίπτωση. «Μερικοί μας κατηγορούν ότι χρησιμοποιούμε έτοιμες προσευχές ως μέσο επικοινωνίας με τον Θεό», λέει ο π. Κλήμης. «Οι προσευχές αυτές συντάχθηκαν όμως, ως επί το πλείστον, από άγιους άνδρες και γυναίκες, και τα λόγια της προσευχής τους μας φαίνονται πολύ οικεία, μπαίνουν μέσα στην ψυχή του προσευχομένου ανθρώπου και γι’ αυτό η Εκκλησία μας θέσπισε αυτές τις προσευχές και μας συμβουλεύει να τις χρησιμοποιούμε ως υπόδειγμα προσευχής. Στην Ορθοδοξία υπάρχει ο όρος «νοερά προσευχή». Πρέπει, όταν προσευχόμαστε, κάθε λέξη να την κατανοούμε και η καρδιά μας να νοιώθει αυτά που λέει η προσευχή, τα βιώματα δηλαδή των αγίων που συνέγραψαν αυτές τις προσευχές. Ο καλός μας Θεός δέχεται όλες τις προσευχές, αρκεί ο νους μας να μην μετεωρίζεται εδώ και εκεί ή να είμαστε μελαγχολικοί», τονίζει ο π. Κλήμης.

«Ο άνθρωπος, και να λέει με το στόμα του πολλά λόγια προσευχής, αν με το νου του είναι κάπου μακριά, αυτές οι προσευχές δεν έχουν μεγάλη σημασία για τον Θεό. Καλύτερα να προσευχηθούμε με λίγα λόγια, αλλά να τα νοιώθουμε, παρά με το μυαλό να τρέχουμε στην αγορά ή στο γήπεδο, για παράδειγμα.»

Σύμφωνα με τα λόγια του π. Κλήμεντος, η προσευχή είναι το βασικό κριτήριο για την ιδιότητά μας των χριστιανών. Δεν είναι τυχαίο, ότι στα παλιά τα χρόνια, οι πιστοί, μετά τον συνηθισμένο χαιρετισμό, ρωτούσαν ο ένας τον άλλον: Πώς πάει η προσευχή; Τώρα βέβαια τα πράγματα είναι διαφορετικά.

«Γενικά ο άνθρωπος του σήμερα δεν προσεύχεται πολύ. Σχετικά με την προσευχή υπάρχουν και πολλές προκαταλήψεις. Συνήθως η προσευχή θεωρείται σαν μια έκφραση αδυναμίας, όταν δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι μόνοι μας, μάλιστα μερικοί τη θεωρούν σαν ένα είδος οκνηρίας. Στην Ορθοδοξία όμως η προσευχή είναι κάτι το δυναμικό και έχει μεγάλη πνευματική δύναμη. Το να προσεύχεται κανείς, σημαίνει να υψώνει το νου και την καρδιά στον Ουρανό, πιέζοντας ταυτόχρονα τα πάθη, τις αδυναμίες και τις διάφορες εντυπώσεις. Η προσευχή και η νηστεία είναι οι δυο πτέρυγες που μας ανεβάζουν στον Ουρανό. Οι Βούλγαροι σήμερα δεν προσεύχονται πολύ, γιατί, ως ένα μεγάλο βαθμό, τους λείπει η πνευματικότητα.»

«Όταν τους ρωτήσεις τι ζητούν στις προσευχές τους, οι συμπατριώτες μας συνήθως απαντούν: Υγεία», επισημαίνει ο π. Κλήμης Χαριζάνοφ. «Φυσικά η υγεία είναι κάτι πολύ σημαντικό, ίσως το πιο σημαντικό απ’ όλα τα γήινα πράγματα. Όμως, εκτός από τις προσευχές για την υγεία, υπάρχουν και άλλα είδη προσευχής. Το να προσεύχεσαι, δεν σημαίνει οπωσδήποτε να ζητάς κάποια υλικά αγαθά, υγεία ή άλλα πράγματα από τον Θεό, αλλά να ζητάς την επικοινωνία και την ένωση μαζί Του», λέει ο π. Κλήμης.

«Είναι πολύ σημαντικό να αρχίζουμε την ημέρα μας με προσευχή», συνεχίζει ο ιερέας. «Δεν είναι τυχαίο ότι στο προσευχητάριο περιέχονται εωθινές και βραδινές προσευχές. Όταν προσεύχεται κανείς το πρωί, γεμίζει με πνευματική δύναμη, ενέργεια. Ζητά την θεϊκή βοήθεια για τις ημερήσιες δουλειές του, να τις εκτελεί σύμφωνα με τις εντολές του Κυρίου μας, να είναι αφιερωμένες στον Θεό. Και το βράδυ, όταν πάει να προσευχηθεί, ζητά απ’ τον Θεό να του δώσει συγχώρεση για όσα έσφαλε ή αμάρτησε κατά τη διάρκεια της ημέρας, να του χαρίσει ο Κύριος ελαφρό και ήσυχο ύπνο, να μπορεί να ξεκουραστεί και το πρωί πάλι να σηκωθεί και να συνεχίσει τις δουλειές του. Εμείς οι χριστιανοί έχουμε διπλή υπηκοότητα: αφενός μεν είμαστε κάτοικοι της γήινης πατρίδας μας, αφετέρου δε – και προπαντός - της βασιλείας του Θεού. Πρέπει λοιπόν να εκτελούμε συνειδητά τα καθήκοντά μας προς τις δυο αυτές εξουσίες, ως χριστιανοί και ως μέλη αυτής της ανθρώπινης κοινωνίας».

Μετάφραση: Αλεξέι Σταμπολώβ

Διαδώστε

Πατήρ Κλήμης: Να προσευχόμαστε στον Θεό όχι μόνον όταν ζητούμε κάτι, αλλά και όταν θέλουμε να Τον ευχαριστήσουμε και να Τον δοξάσουμε

Περισσότερα στην κατηγορία

Επιστήμονες συζητούν την ιστορία και τις προοπτικές των Δυτικών Βουλγαρικών Περιχώρων

Εβδομάδα Ορθόδοξου Βιβλίου στην Βάρνα

Ημέρες Κροατικής Αρχαιολογικής Κληρονομιάς στη Σόφια

Στις 4 Δεκεμβρίου τιμάμε την Αγία Βαρβάρα