Βούλγαροι και Σέρβοι κληρικοί συλλειτούργησαν μαζί στην Μονή Πογκάνοβο

Στο σερβικό μοναστήρι του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, κοντά στο χωριό Πογκάνοβο, για πρώτη φορά, ύστερα από 90 χρόνια, λειτούργησαν Βούλγαροι κληρικοί. Η δημοσιογράφος Άννα Γκεοργκίεβα από την εφημερίδα «Standart» περιγράφει το γεγονός.

Η Θεία Λειτουργία τελέστηκε από τον ηγούμενο της μονής, τον γέροντα Μαρδάριο, μαζί με τους Βούλγαρους κληρικούς αρχιμανδρίτη Ευγένιο και ιερομόναχο Νικάνορα από την Ιερά Μονή Αγίων Κοσμά και Δαμιανού. Οι ακροατές της Ραδιοφωνίας μας ίσως να θυμούνται αυτούς τους δυο τολμηρούς λειτουργούς του Υψίστου, για τους οποίους μιλήσαμε πάλι πριν από καιρό, ότι εν μέσω οικονομικής κρίσης κτίζουν σχεδόν εκ νέου ένα μοναστήρι. Μαθαίνοντας για τις κατασκευή, ο γέροντας Μαρδάριος επισκέφθηκε ο ίδιος το μοναστήρι τους για να δει πώς πάνε τα έργα αναστήλωσης, μιας και το δικό του μοναστήρι στο Πογκάνοβο ανακαινίζεται. Τώρα είναι η σειρά του να υποδεχθεί τους Βούλγαρους αδελφούς του που φιλοξενήθηκαν εκεί.

Η κοινή λειτουργία ήταν η πρώτη αφότου, βάσει της Συνθήκης του Νεϊγύ η περιοχή, όπου βρίσκεται το μοναστήρι του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου – Πογκάνοβο, παραχωρήθηκε στη Σερβία. Από τότε στο μοναστήρι εγκαταβιώσε σερβική αδελφότητα. Το κοινόβιο μέχρι το 2002 ήταν γυναικείο, ενώ τώρα είναι ανδρικό. Το καθολικό της μονής παρέμεινε αναλλοίωτο απ’ τα χρόνια που το μοναστήρι ήταν Βουλγαρικό, στη βιβλιοθήκη ακόμα σώζονται βιβλία, γραμμένα στη Βουλγαρική γλώσσα. Αυτό όμως είναι ένα λεπτό θέμα και οι μοναχοί αποφεύγουν να το συζητήσουν. Συνήθως διευθετούν τις διαφορές, χαριτολογώντας ότι τον 14ο αιώνα, όταν ιδρύθηκε το μοναστήρι, ήμασταν συγγενείς, καθώς ο δεσπότης Βελμπάζντ, Κωνσταντίνος Ντεγιάν, ο οποίος κυβερνούσε την περιοχή, συγγένευε με τον τότε βασιλιά Σερβίας.

Στα τέλη του 19ου αιώνα ο γνωστός Βούλγαρος συγγραφέας και περιηγητής, Αλέκο Κονσταντίνοφ, επισκέφθηκε το μοναστήρι. Θαύμασε την ομορφιά του τοπίου• εμπνευσμένος από την πανέμορφη φύση γύρω από την ιερά μονή συνέγραψε το γνωστό διήγημα: «Τι, Ελβετία;»

Ο χειμώνας όμως είναι το ίδιο δριμύς στο Πογκάνοβο όπως και στο χωριό Γκίγκιντσι, δήμου Μπρέζνικ (Δ. Βουλγαρία), όπου βρίσκεται η Ι.Μ. Αγίων Κοσμά και Δαμιανού ή όπως είναι περισσότερο γνωστή, Τσερνογκόρσκι. Η κακοκαιρία και η θύελλα του Μάρτη δεν εμποδίζουν όμως τους Βούλγαρους μοναχούς να ταξιδέψουν μέχρι εκεί.

Ο ηγούμενος της μονής, αρχιμανδρίτης Ευγένιος, και ο ιερομόναχος Νικάνορας εδώ και καιρό έχουν επαφές με μοναχούς από την άλλη πλευρά των συνόρων. Έχουν την ιδέα να συνδέσουν το δικό τους μοναστήρι σε ένα κοινό προορισμό θρησκευτικού τουρισμού μεταξύ Σερβίας και Βουλγαρίας. Ο παπα- Νικάνορας λέει ότι τέτοια κοινή θεία λειτουργία τελείται για πρώτη φορά από το 1920. Λόγω του κρύου – το καθολικό της μονής δεν θερμαίνεται – οι ακολουθίες τώρα τελούνται σ’ ένα κελί που μετατράπηκε σε παρεκκλήσι. Βλέπουμε ότι τον χειμώνα στη Σερβία κάνει πολύ κρύο όπως και στην Βουλγαρία.

Τα άμφια των κληρικών από τις δυο πλευρές των συνόρων είναι τα ίδια• ίδιες είναι και οι λειτουργίες. Αυτό που οι πολιτικοί μάταια προσπαθούσαν να κάνουν στο παρελθόν – να σπείρουν έχθρα μεταξύ των δυο γειτονικών σλαβικών και ομόθρησκων λαών, η Ορθοδοξία το διαλύει αμέσως, γιατί ενώπιον του Θεού και του αγίου θυσιαστηρίου όλοι είμαστε αδέλφια, όλα είναι τα ίδια, λέει μετά το πέρας της λειτουργίας ο γέροντας Μαρδάριος. Όταν ήρθε πριν από 8 χρόνια στο μοναστήρι ζούσαν μοναχές αλλά αυτές μετακομίστηκαν μετά. Σιγά-σιγά το κοινόβιο επανδρώθηκε• τώρα εκεί μένουν πέντε μοναχοί και πέντε δόκιμοι. Στην είσοδο της μονής τοποθετήθηκε ταμπέλα προς τους προσκυνητές να μην βρίζουν τα θεία, αλλιώς θα απομακρύνονται απ’ το ιερό αυτό χώρο. Τα κτήρια ανακαινίστηκαν κι αυτή τη στιγμή το μοναστήρι έχει καλοριφέρ και ρεύμα. Σύντομα αναμένεται να συνδεθεί με το Διαδίκτυο για μπορούν οι πατέρες να ανταλλάσσουν ηλεκτρονικές επιστολές με άλλους κληρικούς.

Σήμερα οι μοναχοί ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία (εκτρέφουν 50 κατσίκες που γέννησαν ήδη 20 γίδια). Το κοπάδι το φροντίζει ένας βοσκός από το κοντινό χωριό. Σιγά-σιγά το θέμα της συνομιλίας αλλάζει και οι πατέρες αρχίζουν να μιλάνε για βιοπορισμό. Φαίνεται ότι θέλουν να ανταλλάξουν πείρα, καθώς και το μοναστήρι Τσερνογκόρσκι έχει δικό του αγρόκτημα. Μάλιστα ο παπα-Νικάνορας είναι από τους πρώτους που έφτιαξαν με ευρωπαϊκά χρήματα εκτροφείο βουβάλων, που τώρα είναι από τα μεγαλύτερα στη χώρα μας. Στο μοναστήρι έχουν επίσης κατσίκια και περίπου 12 μελίσσια. Οι Σέρβοι κληρικοί όμως βρίσκονται ένα βήμα μπροστά. Στο δικό τους μοναστήρι στο Πογκάνοβο έχουν εργαστήριο κεριών και πωλούν κεριά σε άλλα μοναστήρια και ναούς. Απέκτησαν μάλιστα καινούργιο μηχάνημα που ακόμα δεν εγκαταστάθηκε. Όλα τα έσοδα από το εμπόριο επενδύονται πάλι στην κατασκευή της καινούργιας πτέρυγας. Στα σερβικά αυτή ονομάζεται «κονάκι».

Ο Σέρβος ηγούμενος μας δείχνει χαρούμενος τις κατασκευές και μας ρωτά πώς πάνε τα έργα στον τόπο μας. Εννοεί την Ιερά Μονή Αγίων Κοσμά και Δαμιανού- Τσερνογκόρσκι, οι μοναχοί της οποίας είναι που ξεκίνησαν ένα τεράστιο αναστηλωτικό έργο. Πλάι στην παλιά και μισογκρεμισμένη πτέρυγα, που κτίστηκε πριν από 200 χρόνια, μέσα σε τρία χρόνια υψώθηκε καινούργιο τριώροφο οικοδόμημα, καινούργια εκκλησία και κωδωνοστάσιο. Λόγω της κρίσης όμως τα έργα διακόπηκαν προσωρινά. Η καινούργια πτέρυγα πρέπει να ολοκληρωθεί, να τοποθετηθούν κουφώματα και έπιπλα. Τα απαραίτητα χρήματα σαν ποσό δεν είναι πολλά, ωστόσο είναι πολύ δύσκολο να βρεθούν τώρα. Οι προσκυνητές όμως θα έχουν πλέον που να φιλοξενηθούν. Εκεί πηγαίνουν πιστοί απ’ όλη την Βουλγαρία, γιατί υπάρχει αγιασμένη βρύση, γνωστή με τις θεραπευτικές ιδιότητες του νερού. Οι συνθήκες διανυκτέρευσης δεν θα είναι πια μιζέριες, χαίρονται οι πατέρες. Οι προσκυνητές θα μείνουν στο μοναστήρι δωρεάν, δεν θα πληρώνουν ούτε ένα λεβ. Όποιος θέλει να μείνει για περισσότερο χρονικό διάστημα, όμως θα πρέπει να βοηθήσει στα διακονήματα (τις υπηρεσίες) του μοναστηριού και να εκκλησιάζεται.

Και οι Βούλγαροι και Σέρβοι μοναχοί έχουν όμως το ίδιο καημό: ενώ υπάρχουν πολλά μοναστήρια που, με τη χάρη του Θεού, διατηρήθηκαν μέχρι τις μέρες μας, οι μοναχοί είναι πολύ λίγοι. Λίγοι είναι και οι προσκυνητές που έρχονται. Πράγματι, οι κακουχίες του πολέμου έκαναν αρκετούς Σέρβους να γυρίσουν προς την πίστη αλλά ο αριθμός τους δεν είναι ακόμα πάρα πολύ μεγάλος.

Μετάφραση: Αλεξέι Σταμπολώβ

Διαδώστε

Βούλγαροι και Σέρβοι κληρικοί συλλειτούργησαν μαζί στην Μονή Πογκάνοβο

Περισσότερα στην κατηγορία

Βελίκο Τάρνοβο - μια πόλη αρχαία και νέα

Το Ντόμπριτς φιλοξενεί διεθνή διάσκεψη, αφιερωμένη στον Βλαδίσλαο Γ΄ της Βάρνας

Ο Πέταρ Μπερόν για τα πρώτα βήματα της βουλγαρικής μετάβασης και της δημοκρατίας σήμερα