"Υπάρχουν άτομα που έχουν ένα ιδιαίτερο βιολογικό πεδίο που απωθεί τα πάντα που, έστω και αόριστα θυμίζουν εργασία, φοινικικούς χαρακτήρες (δηλαδή χρήματα) και παντός είδους υλική ευημερία. Αντίθετα, σαν μια μαύρη τρύπα προσελκύει το καλό πόσιμο, το μέτριο γεύμα, τις αβάσιμες και άσκοπες ιστορίες φαντασίας. Πράγματα που δεν αποφέρουν χρήματα, αλλά δεν προκαλούν και έλκος".

Αυτά διαβάζουμε στο βιβλίο της Ροσίτσα Τάσεβα "Όσο για τον Σκωτσέζο" που κυκλοφόρησε από την εκδοτική εταιρία Colibri. Το χιουμοριστικό μυθιστόρημα έλαβε πρόσφατα το βραβείο λογοτεχνίας "Χελικόν" για καινούργιο βουλγαρικό μυθιστόρημα. Ο Σκοτσέζος στην ουσία είναι Βούλγαρος καλλιτέχνης, που εδώ και 20 χρόνια δεν ζωγραφίζει και γι' αυτόν ισχύουν τα λόγια που αναφέραμε πριν από λίγο. Κληρονόμησε το ψευδώνυμό του από τον παππού και τον πατέρα του μαζί με την περιουσία, την οποία νοικιάζει και συντηρείται. Κατά τα άλλα, του αρέσει να παντρεύεται /αρκετές φορές μέχρι τώρα/, να επισκέπτεται τις αγαπημένες του ταβέρνες και, αραιά και πού, - όταν νιώθει ενέργεια για αυτό - να ψάχνει για δουλειά που δεν την πιάνει όμως. Οι εργασιομανείς δύσκολα θα τον καταλάβουν αλλά αυτό είναι δικό τους πρόβλημα.

Όσο για τους άλλους χαρακτήρες του βιβλίου, είναι επίσης ενδιαφέροντες, αλλά με διαφορετικό τρόπο: με τις συνήθειες και τους φόβους τους, υπερδραστήριοι, μορφωμένοι ή με στοιχειώδη μόνο εκπαίδευση. Μεταξύ τους είναι ο δημοσιογράφος Μπένι και η Σόνια, υπάλληλος φαρμακείου που ζωγραφίζει πάνω σε μεταξωτά μαντίλια, η πρώην σύζυγος του Σκωτσέζου, Πόλιν και η κόρη του Τίνκα, ο ταβερνιάρης Σωτήρ και ο πανέξυπνος ταξιτζής Τόνι. Στο μεταξύ ο Τόνι έχει πρότυπο στην πραγματική ζωή - έναν άνθρωπο που αγοράζει βιβλία με το κιλό και χρησιμοποιεί κάθε ελεύθερο λεπτό για διάβασμα.

"Μερικές φορές αναρωτιέμαι πού πηγαίνουν οι γνώσεις. Και νομίζω ότι ζούμε σε μια τρύπα του χρόνου", γράφει η Ροσίτσα Τάσεβα για το χάσμα των γενεών που εμφανίστηκε μεταξύ της γενιάς του βιβλίου και της γενιάς του Διαδικτύου. "Μου κάνει εντύπωση ότι παρατηρείται μια τέτοια διαφορά και ότι στους νέους δεν τους αρέσουν πολύ το διάβασμα και η γνώση, καμιά φορά όμως αναρωτιέμαι μήπως υπάρχει ένα τέτοιο χάσμα μεταξύ της γενιάς των γονέων μου και της δικής μου, μεταξύ της προπολεμικής και της μεταπολεμικής γενιάς", λέει η συγγραφέας σε συνέντευξη για τη Βουλγαρική Ραδιοφωνία. "Ίσως εκείνοι έλεγαν: οι νέοι δεν ξέρουν τίποτα. Δεν πρέπει όμως να κρίνουμε βεβιασμένα, παρά το γεγονός ότι στο βιβλίο γελάω με τα πράγματα αυτά. Θυμάμαι ότι κάπου διάβασα ότι το 13ο αιώνα οι άνθρωποι έλεγαν: Τώρα δεν υπάρχει χειμώνας, ενώ όταν ήμασταν παιδιά τι βαρείς χειμώνες υπήρχαν, δηλαδή η ανθρωπότητα παραμένει η ίδια".

Εκτός από τον Σκοτσέζο και τον περίγυρό του, το βιβλίο μας παρουσιάζει και το πολιτικό τοπίο της Βουλγαρίας κατά τα τελευταία μερικά χρόνια, στο οποίο εύκολα αναγνωρίζουμε γνωστά πρόσωπα. Υπάρχουν και ενδιαφέρουσες σκέψεις και για τα κόμπλεξ του έθνους μας. Αποδείχθηκε όμως ότι από παρόμοια συμπλέγματα πάσχουν και μεγάλα έθνη. Έτσι, όπως γράφει η Ροσίτσα Τάσεβα: "Τι θα μας εμπόδιζε να φωνάξουμε: Είμαστε πολλοί, είμαστε δυνατοί".

Η λεπτή αίσθηση χιούμορ και η πλούσια γλώσσα εντυπωσιάζουν στο βιβλίο της Ροσίτσα Τάσεβα. Αυτό δεν είναι τυχαίο γεγονός, επειδή η εμπειρία της στο χώρο της λογοτεχνίας είναι αξιοσημείωτη. Η συγγραφέας μέχρι τώρα έχει γράψει και δύο άλλα χιουμοριστικά βιβλία "Οικιακή αποκάλυψη" και "Για τους διπλωμάτες και τους ανθρώπους".

Η Τάσεβα έχει μεταφράσει από τα γαλλικά 50 βιβλία περίπου και είναι κάτοχος του βραβείου της Ένωσης Μεταφραστών Βουλγαρίας.

Μετάφραση: Αλεξέι Σταμπολώβ, Ντενίτσα Σοκόλοβα