Σε απόσταση περίπου 70 χλμ. νοτιοδυτικά της Σόφιας, στα περίχωρα της πολίχνης Ζέμεν, βρίσκεται ένα όμορφο μοναστήρι. Πίσω από τις βαριές του πόρτες απλώνεται μεγάλη πράσινη αυλή, περιβαλλόμενη από υψηλά δέντρα. Στο κέντρο της αυλής ορθώνεται κομψή μικρή εκκλησία. Η ηλικία της είναι αξιοσέβαστη – είναι κτισμένη πριν μια χιλιετία περίπου, κατά τον 11ο αι.

Στο συγκρότημα υπάρχει ξεχωριστό καμπαναριό, καθώς και μακρόστενο διώροφο κτίριο – αντίγραφο του παλιού κτιρίου, όπου κάποτε βρίσκονταν τα κελιά των μοναχών. Το Σαββατοκύριακο υπάρχουν πολλοί τουρίστες, ενώ εμείς την τύχη να έρθουμε εδώ τη Δευτέρα πριν το μεσημέρι και να απολαύσουμε την ηρεμία και το κελάηδημα των πουλιών.

"Εδώ βρίσκεται μια από τις παλιότερες εκκλησίες στη Βουλγαρία που σώζονται στις μέρες μας και δεν έχουν ερειπωθεί από το χρόνο ή από πυρκαγιά". Μ’ αυτά τα λόγια αρχίζει την ξενάγησή μας στο μοναστηριακό συγκρότημα η ξεναγός Καμέλια Στογιάντσεβα. Η εκκλησία που είναι εθνικό πολιτιστικό μνημείο φέρει το όνομα του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου. Η πρώτη της τοιχογράφηση έγινε κατά τον 11ο αι., ενώ η δεύτερη – κατά τον 14ο αι., από την οποία σώζονται υπέροχες σκηνές που είναι μοναδικές στο είδος τους στην τέχνη μας.

Τοιχογραφία του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου στο καθολικό

"Μια από τις πιο εντυπωσιακές τοιχογραφίες απεικονίζει την Αγία Αννα και είναι η μοναδική σωζόμενη τοιχογραφία του 11ου αι.", αναφέρει η Καμέλια Στογιάντσεβα. 
"Ενδιαφέρουσα είναι η σκηνή που παρουσιάζει τη σφυρηλάτηση των καρφιών για τη σταύρωση του Χριστού. Αυτή η υπόθεση απεικονίζεται στη Βουλγαρία μοναδικά στη εκκλησία αυτή. Ανάμεσα στους σιδεράδες σ’ αυτή τη σκηνή υπάρχει μια γυναίκα. Γιατί; Ο θρύλος λέει πως όταν πήγαν σε έναν από τους σιδεράδες να του παραγγείλουν τα καρφιά για τη σταύρωση του Χριστού, εκείνος αρνήθηκε με το πρόσχημα ότι τον πονάει το χέρι και αργότερα το χέρι πραγματικά τον πόνεσε. Γι’ αυτό τον αντικατέστησε η γυναίκα του. Άλλη αξιοσημείωτη τοιχογραφία, δημιουργημένη με μη παραδοσιακή τρόπο, είναι η σκηνή της Θείας Μετάληψης των Αποστόλων (στην κάτω φωτογραφία). Όπως είναι γνωστό, ο Χριστός με το ένα χέρι προσφέρει στους αποστόλους τον άρτο και με το άλλο – τον οίνο. Και εδώ ο ανώνυμος για μας ζωγράφος του Ζέμεν έχει απεικονίσει δύο φορές τον Ιησού και έχει χωρίσει τους αποστόλους σε δύο ομάδες. Ο ένας Χριστός προσφέρει σε έξι απ’ αυτούς άρτο, ενώ ο άλλος – τον οίνο στους υπόλοιπους έξι. Πρόκειται για τοιχογραφίες που μπορεί κανείς να δει μονάχα εδώ".

© Φωτογραφία: Βενέτα Παβλόβα