Η βουλγαρική κυβέρνηση ενέκρινε την πρώτη εθνική στρατηγική για την αντιμετώπιση του ξεπλύματος χρημάτων. Το έγγραφο έχει ως στόχο την βελτίωση της αλληλενέργειας όλων των θεσμών που ασχολούνται με την καταπολέμηση της εγκληματικότητας.

Ο διασυνοριακός χαρακτήρας του ξεπλύματος χρημάτων επιβάλλει την ανάγκη διεθνούς συνεργασίας και ανταλλαγής πληροφοριών και στην αντιμετώπιση του. Η Βουλγαρία θα προτείνει την δημιουργία περιφερειακού δικτύου σημείων επαφής σχετικά με τα προβλήματα του ξεπλύματος χρημάτων και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.

Σύμφωνα με μελέτη του Κέντρο Έρευνας της Δημοκρατίας τα ετήσια έσοδα από λαθρεμπόριο και εγκληματικές δραστηριότητες στη Βουλγαρία ανέρχονται σε περίπου 2 με 2,5 δις. ευρώ. Πρόκειται για διακίνηση και διανομή ναρκωτικών, λαθρεμπόριο τσιγάρων, διαφθορά, φορολογικές απάτες, πορνεία κ.α.

Η δυναμικά αναπτυσσόμενη αγορά ακινήτων στη χώρα τα τελευταία χρόνια μετέτρεψε την Βουλγαρία σε ελκυστικό κέντρο για "καλά κέρδη" από την Ευρώπη και τον κόσμο, ο στόχος μεγάλου μέρους των οποίων είναι το ξέπλυμα χρημάτων. Οι πραγματικές διαστάσεις των βρώμικων χρημάτων όμως στην ουσία μένουν άγνωστες.

Παρακαλέσαμε για σχόλιο τον κ. Τιχομίρ Μπεζλόφ από το Κέντρο Έρευνας της Δημοκρατίας.

Είναι απαραίτητη για τη Βουλγαρία η στρατηγική για την αντιμετώπιση του ξεπλύματος χρημάτων;
"Μάλιστα, είναι απαραίτητη, επειδή υπάρχουν πολλές συζητήσεις για το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, πολλές αρμοδιότητες και διάφοροι θεσμοί, αλλά συγκεκριμένος συντονισμός και εκτίμηση της κατάστασης στην οποία βρίσκεται η χώρα δεν υπάρχουν", λέει ο κ. Μπεζλόφ. "Το βασικό ζήτημα ουσιαστικά είναι ποιοι θα είναι οι πόροι με τους οποίους θα εξασφαλιστεί αυτή η στρατηγική. Επειδή εάν δεν υπάρχουν ειδικευμένοι άνθρωποι που να ασχολούνται με το ξέπλυμα χρημάτων και να φέρουν την ευθύνη, καθώς και η χρηματική εξασφάλιση της στρατηγικής, τα αποτελέσματα δεν θα είναι ικανοποιητικά".

Πού και πώς συνήθως στη Βουλγαρία ξεπλύνονται χρήματα;
"Συνήθως τα σχήματα είναι απλά. Μην περιμένετε να υπάρχουν κάποιοι πολύ ειδικευμένοι εγκληματίες", λέει ο κ. Μπεζλόφ. "Η πιο συνηθισμένη μορφή ξεπλύματος χρημάτων είναι η αγορά ακινήτων. Είναι ο τομέας στον οποίο τα τελευταία 5-6 χρόνια υπήρχε μεγάλη χρηματοδότηση. Άλλο πολύ μαζικό σχήμα είναι η εισαγωγή αυτοκινήτων δεύτερης χρήσης".

Ορισμένοι εμπειρογνώμονες ισχυρίζονται ότι ο πιο καθαρός τρόπος ξεπλύματος χρημάτων είναι τα χρηματιστήρια - π.χ. μέσω των εταιρειών με επενδυτικό σκοπό.
"Το πρόβλημα των βουλγαρικών χρηματιστηρίων είναι ότι είναι ρηχά", λέει ο κ. Μπεζλόφ. "Δηλαδή οι όγκοι είναι μικροί και όλα είναι ορατά - οι μεγάλοι όγκοι αμέσως διακρίνονται", λέει ο κ. Μπεζλόφ.

Το οργανωμένο έγκλημα μαζικά νομιμοποιείται στην οικονομία, ενώ στο ξέπλυμα χρημάτων στη Βουλγαρία ήδη υπάρχει διεθνή συμμετοχή.
"Πολλοί από τους επιχειρηματίες της παραοικονομίας, ορισμένοι από τους οποίους και εξαιρετικά μεγάλοι, περιλαμβάνονται στον ορισμό του βουλγαρικού οργανωμένου εγκλήματος", συνεχίζει ο κ. Μπεζλόφ. "Μπορούμε να πούμε αρκετά για την πρωταρχική εμφάνισή τους σε διάφορα λαθρεμπορικά σχήματα, περνώντας από παράνομες αγορές και φτάνοντας στην υφισταμένη κατάσταση φοροδιαφυγής. Όσον αφορά τις διεθνείς σχέσεις αυτών των επιχειρηματιών, τα παραδείγματα είναι αρκετά. Ιδιαίτερα ύστερα από την δραστηριοποίηση τους στις δυτικοευρωπαϊκές χώρες. Το εν τρίτο των κερδισμένων στην Δυτική Ευρώπη χρημάτων επιστρέφουν στη Βουλγαρία. Οι μορφές επένδυσης τους είναι διαφορετικές - θέρετρα και πολυτελείς εμπορικές αλυσίδες. Από την άποψη αυτή το ξέπλυμα των βρώμικων χρημάτων γίνεται με επένδυση σε βουλγάρικα ενεργητικά", είπε καταλήγοντας ο κ. Μπεζλόφ.

Μετάφραση: Σοφία Μπόντσεβα