Στη διεθνή διάσκεψη στη Βόννη στα θέματα του Αφγανιστάν ο Βούλγαρος υπουργός Εξωτερικών, Νικολάι Μλαντένοφ, δήλωσε ότι η Βουλγαρία θα προχωρήσει στον περιορισμό της στρατιωτικής της παρουσίας στο Αφγανιστάν το 2013 με την πρόθεση από το 2014 να αφήσει εκεί μόνο ειδικοί που ασχολούνται με εκπαίδευση. Η δήλωση δεν αποτέλεσε έκπληξη και δε σημαίνει ότι η Βουλγαρία απέσυρε την υποστήριξή της για τη διεθνή βοήθεια στη χώρα.

Ο περιορισμός της ξένης παρουσίας στο Αφγανιστάν τέθηκε επί τάπητος ήδη το περασμένο έτος όταν σε μια συνδιάσκεψη στην Καμπούλ εγκρίθηκαν μέτρα, που από το 2014 να επιτρέψουν στις αφγανικές δυνάμεις να αναλάβουν εξολοκλήρου τη φροντίδα για την ασφάλεια της χώρας. Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων που συμμετείχαν στη συνάντηση διαβεβαίωσαν ότι το Αφγανιστάν δε θα εγκαταλειφθεί και η βοήθεια από στρατιωτική θα μετεξελιχθεί σε προγράμματα ανασυγκρότησης και ανάπτυξης σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο.

Στη διάσκεψη ο βούλγαρος υπουργός Εξωτερικών δήλωσε ότι η Βουλγαρία κρατά τη δέσμευσή της στη ISAF, διευρύνει τη συμμετοχή της στην εκπαίδευση του αφγανικού στρατού και θα εξακολουθήσει να συμμετάσχει στην ευρωπαϊκή αστυνομική αποστολή EUPOL.

Οι δηλώσεις του επικεφαλής της βουλγαρικής διπλωματίας στη Βόννη, ένα χρόνο αργότερα, στην ουσία συγκεκριμενοποίησαν την ανακοινωθείσα στην Καμπούλ πρόθεση και ανταποκρίθηκαν στην εγκριθείσα μια εβδομάδα νωρίτερα στρατηγική της κυβέρνησης στη Σόφια για σταδιακή απόσυρση του βουλγαρικού στρατιωτικού σώματος.

Σύμφωνα με τη στρατηγική ως το 2014 η Βουλγαρία θα μειώσει τη στρατιωτική της μονάδα από 620 στα 150 άτομα περίπου. Το 2012 θα αποσυρθεί μόνο η ιατρική ομάδα στη Χεράτ και στις αρχές του 2013 θα επιστρέψει ο λόχος διοίκησης που δραστηριοποιείται στην Καμπούλ. Οι υποχρεώσεις για την ασφάλεια του αεροδρομίου στην Κανταχάρ, οι οποίες αποτεούν και την πιο επικίνδυνη βουλγαρική συμμετοχή, θα διαρκέσουν ως το τέλος του 2014. Από τότε και στο εξής η βουλγαρική στρατιωτική παρουσία θα περιοριστεί στην εκπαίδευση και την προετοιμασία των αφγανικών εθνικών δυνάμεων ασφαλείας μέσω ομάδων επαφών και κατάρτισης.

Πρέπει να παραδεχθούμε ότι ο περιορισμός της στρατιωτικής παρουσίας στο Αφγανιστάν υπαγορεύεται όχι μόνο από πολιτικούς λόγους, αλλά και από την οικονομική κρίση. Μια σαφής απόδειξη του τελευταίο αποτελεί το γεγονός ότι η μείωση του βουλγαρικού στρατιωτικού σώματος στη δύναμη ISAF συμπίπτει χρονικά με τα σχέδια του υπουργείου Άμυνας στη Σόφια να μειώσει τον αριθμό των εθνικών ένοπλων δυνάμεων. Ως το τέλος του 2014 ο στρατός πρέπει να μειωθεί κατά 7 χιλιάδες άτομα, εκ των οποίων 5.700 στρατιωτικοί και 1.300 του πολιτικού προσωπικού.

Προκύπτει η ερώτηση τι θα είναι η βουλγαρική συμμετοχή στην μεταπολεμική ανοικοδόμηση του Αφγανιστάν.

Πιθανόν η συμμετοχή στην ευρωπαϊκή αστυνομική αποστολή EUPOL όχι μόνο θα διατηρηθεί, αλλά και θα διευρυνθεί. Στη Βόννη ο υπουργός Εξωτερικών, Νικολάι Μλαντένοφ, τάχτηκε υπέρ της παράτασης της θητείας της. Λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη για βοήθεια στην εγκαθίδρυση των αφγανικών θεσμών, η Βουλγαρία έχει την πρόθεση να την βοηθήσει τουλάχιστον συνεχίζοντας το εκπαιδευτικό πρόγραμμα για Αφγανούς διπλωμάτες.

Θα συνεχιστεί επίσης η κατάρτιση αξιωματικών και αστυνομικών υπαλλήλων σε βουλγαρικές στρατιωτικές και αστυνομικές ακαδημίες και σχολές. Είναι δυνατή και η έμμεση υποστήριξη – μέσω συμμετοχής σε περιφερειακές πρωτοβουλίες της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Αν η μέχρι τώρα παρουσία της Βουλγαρίας στο Αφγανιστάν ήταν η σοβαρότερη δέσμευσή της σε διεθνή στρατιωτική αποστολή, εξίσου σοβαρή μπορεί να αποδειχθεί και η δέσμευσή της στην μεταπολεμική ανοικοδόμηση της χώρας. 

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα