Βασίλ Λέφσκι – ένας από τους μεγάλους ευρωπαίους επαναστάτες

Την 18η Φεβρουαρίου η Βουλγαρία τιμά τα 140 χρόνια από τον θάνατο του Βασίλ Λέφσκι, του πιο αγαπημένου ήρωα του βουλγαρικού λαού. Ο Λέφσκι δεν ήταν απλώς ένας δραστήριος επαναστάτης, ένας ήρωας που αφιέρωσε τη ζωή του στον αγώνα για την απελευθέρωση της πατρίδας από την οθωμανική σκλαβιά που διήρκεσε πέντε αιώνες, αλλά και ένας από τους ιδεολόγους για τη δημιουργία του μελλοντικού ανεξάρτητου κράτους της Βουλγαρίας.

Υπό το πρίσμα αυτό εξετάζει τον βούλγαρο ήρωα το βιβλίο «Βασίλ Λέφσκι – Απόστολος της ελευθερίας της Βουλγαρίας». Μεταφρασμένο στη γαλλική, αγγλική, γερμανική, ιταλική, ισπανική, νορβηγική και ουγγρική γλώσσα, το βιβλίο αυτό αποτελεί μέρος του σχεδίου «Ανοικοδόμηση του οίκου Ονμπασίεφ, στο πλαίσιο του Εθνικού Μουσείου «Βασίλ Λέφσκι» στην πόλη Κάρλοβο».

Το βιβλίο αποσκοπεί να μας γνωρίσει με τη ζωή και το έργο του μεγάλου αγωνιστή, σαν μια λαμπρή σελίδα της ιστορίας της Ευρώπης. Το σχέδιο πραγματοποιείται με τη βοήθεια του Χρηματοδοτικού Μηχανισμού του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου. Συγγραφείς του είναι τρεις από τους καλύτερους μελετητές της ζωή και της επαναστατικής δράσης του Λέφσκι.

«Στόχος μας είναι να κάνουμε γνωστές τις ιδέες του Βασίλ Λέφσκι σε ολόκληρο τον κόσμο», λέει στη συνέντευξή της στην Εθνική Ραδιοφωνία η κα Ντόρα Τσαούσεβα, διευθύντρια του Εθνικού μουσείου «Βασίλ Λέφσκι» στην πόλη Κάρλοβο. «Το παρόν βιβλίο τον παρουσιάζει με τη μορφή του επαναστάτη και δημοκράτη, του αγωνιστή για την ατομική, εθνική και πανανθρώπινη ελευθερία. Καθένας από τους τρεις συγγραφείς επικεντρώνει τη μελέτη του σε ένα διαφορετικό σημείο της ζωής του Απόστολου της ελευθερίας, ενώ μέσω του πλούσιου φωτογραφικού υλικού έχουμε τη δυνατότητα να γνωρίσουμε το έργο του. Στο βιβλίο παρουσιάζεται το σπίτι του στην πόλη Κάρλοβο, για να έχουν οι αναγνώστες τη δυνατότητα να γνωρίσουν την περηφάνια του Αίμου, το μέρος όπου σχηματίστηκε η κοσμοθεωρία του αγωνιστή που με τις ιδέες και τις πράξεις του αποτελεί ένα ανεκτίμητο κεφάλαιο για κάθε έθνος».

Στο πρώτο μέρος του βιβλίου, ο καθηγητής Ιστορίας, κ Ντόινο Ντόινοφ, πρόεδρος της Πανβουλγαρικής επιτροπής «Βασίλ Λέφσκι», αποκαλύπτει πώς ένα απλό παιδί, γεννημένο στην πόλη Κάρλοβο το 1873, γίνεται κληρικός και πώς στη συνέχεια αποφασίζει να πατάξει τα ράσα και να αφιερώσει τη ζωή του σε ένα σκοπό που θεωρούσε ακόμα πιο άγιο – στον αγώνα για την ελευθερία της Βουλγαρίας. Σαν αντάρτης σε δυο ανταρτικά σώματα και σημαιοφόρος στην αντάρτικη ομάδα του Παναγιώτ Χίτοφ, ο Βασίλ Λέφσκι γνωρίζει από μέσα το κίνημα για την απελευθέρωση της Βουλγαρίας. Οι συναντήσεις του με ορισμένους από τους πιο αφοσιωμένους αντιπρόσωπους των βούλγαρων μεταναστών, όπως ο Γκεόργκι Ρακόφσκι, Ιβάν Κασάμποφ, Λιούμπεν Καραβέλοφ και Χρήστο Μπότεφ, διευρύνουν τους ορίζοντές του με τις ιδέες των ευρωπαϊκών επαναστατικών κινημάτων.

«Στο σχέδιο του καταστατικού που ετοίμασε ο Λέφσκι για την Εσωτερική επαναστατική οργάνωση, αναφέρεται, κατηγορηματικά, ότι στόχος είναι η αλλαγή του «κρατικού, τυραννικού και δεσποτικού συστήματος με σύστημα δημοκρατικό», λέει ο καθηγητής κ Ιβάν Στογιάνοφ, αναφερόμενος στην πολιτική θεωρία του αγωνιστή. «Ο Βασίλ Λέφκσι αναφέρει την ιδέα για τη δημοκρατική διακυβέρνηση, για την μετατροπή του υπηκόου σε πολίτη, στην δεκαετία του ’70 του 19ου αιώνα, την εποχή που υπάρχουν μόνο δύο παρόμοια πολιτεύματα στον κόσμο - η Ελβετία και οι ΗΠΑ. Ο Λέφσκι μελετά τις ιδέες μεγάλων ευρωπαίων φιλόσοφων και επαναστατών, όπως ο Τζουζέπε Ματσίνι (Giuseppe Mazzini) και του Λάγιος Κόσουτ (Lajos Kossuth) και τις προσαρμόζει στη βουλγαρική πραγματικότητα. Βλέποντας το μέλλον, ο Λέφσκι βλέπει τη Βουλγαρία σαν ένα «δημοκρατικό κράτος», ένα κράτος στο οποίο «βούλγαροι, τούρκοι, εβραίοι κ.ά., θα είναι ίσοι σε όλα». Ένα κράτος στο οποίο οι νόμοι θα δημιουργούνται συλλογικά. Από θεωρητική και πρακτική άποψη, ο Λέφσκι κάνει πολλά για τους βούλγαρους, για να βγει στην επιφάνεια το βουλγαρικό ζήτημα στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή».

Για τη μεγάλη του προσφορά στο επαναστατικό κίνημα, μαρτυρά η ονομασία που του δόθηκε μετά την απελευθέρωση – Απόστολος της ελευθερίας της Βουλγαρίας. Το δίκτυο των επαναστατικών οργανώσεων που δημιούργησε, αν και δέχτηκε πολλά χτυπήματα από την οθωμανική εξουσία μετά το θάνατό του, έχει σημαντική προσφορά στην οργάνωση της εξέγερσης του Απριλίου του 1876. Η εξέγερση, η οποία καταπνίχτηκε με απάνθρωπη βιαιότητα, ξεσήκωσε την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη η οποία υπεράσπισε την βουλγαρική υπόθεση. Με τον τρόπο αυτό φτάσαμε στον Ρωσοτουρκικό πόλεμο του 1877–1878, ο οποίος έφερε την ελευθερία στη Βουλγαρία.

Σύμφωνα με τον καθηγητή κ Ντόινοφ, αν και βρισκόμαστε στις αρχές του 21ου αιώνα, θα πρέπει να διδαχτούμε από τις ιδέες του Βασίλ Λέφσκι, του επαναστάτη που πάντα μιλούσε στον απλό άνθρωπο, τον άνθρωπο που δημιουργεί την ιστορία. Διερωτώμενοι για το πού βρισκόμαστε σήμερα μέσα στην μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια, καλό θα είναι να αναθυμηθούμε τα λόγια του Απόστολου της ελευθερίας: «Το να είμαστε ίσοι με τους υπόλοιπους ευρωπαϊκούς λαούς, εξαρτάται από τις δικές μας, τις συλλογικές μας προσπάθειες».

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης

Διαδώστε

Βασίλ Λέφσκι – ένας από τους μεγάλους ευρωπαίους επαναστάτες

Περισσότερα στην κατηγορία

Πορεία για τον Άγιο Ιωάννη της Ρίλα από την Σόφια ως το Μοναστήρι της Ρίλα

Η Ιερά Σύνοδος βγήκε με θέση για την τελετή εγκαινίων των Ολυμπιακών Αγώνων

Τιμάμε το έργο των Αγίων Επταρίθμων