Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της Βουλγαρίας – η τελική πράξη της εθνικοαπελευθερωτικής επανάστασης

Το μανιφέστο για την κήρυξη της ανεξαρτησίας

"Πάντα ειρηνόφιλος, ο Λαός Μου σήμερα διψά για την πολιτιστική και οικονομική του πρόοδο. Τίποτα δεν πρέπει να εμποδίζει τη Βουλγαρία προς την κατεύθυνση αυτή. Τίποτα δεν πρέπει να εμποδίζει την επιτυχία της. Αυτή είναι η επιθυμία του Λαού μου, αυτή είναι η θέλησή του – ας γίνει αυτό που επιθυμεί. Συνεπαρμένος από την άγια αυτή υπόθεση και για να ανταποκριθώ στις ανάγκες του κράτους και στη λαϊκή θέληση, με την ευλογία του Πανάγαθου ανακηρύσσω την ενωμένη, στην 6η Σεπτεμβρίου του έτους 1885, Βουλγαρία σε ανεξάρτητο Βουλγαρικό Βασίλειο και μαζί με το λαό μου πιστεύω βαθιά, ότι αυτή Μου η πράξη θα έχει την έγκριση των Μεγάλων Δυνάμεων και τη συμπάθεια ολόκληρου του φωτισμένου κόσμου. Να ζήσει ελεύθερη και ανεξάρτητη η Βουλγαρία». Το κείμενο αυτό αποτελεί μέρος του Μανιφέστου με το οποίο ο βασιλιάς Φερδινάνδος Α’ ανακηρύσσει την Ανεξαρτησία της Βουλγαρίας, την 22α Σεπτεμβρίου του 1908 στην εκκλησία των Αγίων Σαράντα Μαρτύρων στην παλιά πρωτεύουσά της, την πόλη Τάρνοβο αποδεχόμενος τον τίτλο "βασιλιάς των Βούλγαρων".

Γιατί περίμεναν τριάντα χρόνια οι Βούλγαροι κρατικοί ηγέτες, μετά την υπογραφή της Συνθήκης του Βερολίνου, η οποία αναγνωρίζει τη Βουλγαρία σαν αυτοδιοικούμενο πριγκιπάτο υπό την κυριαρχία του τούρκου σουλτάνου, για να προχωρήσουν στην ανακήρυξη της Ανεξαρτησίας;
"Η ανακήρυξη της Ανεξαρτησίας είναι η τελική πράξη ολόκληρης της βουλγαρικής εθνικοαπελευθερωτικής επανάστασης του 19ου αιώνα ή, τουλάχιστον, στην εδαφική περιοχή στην οποία βρίσκονταν τότε το βουλγαρικό κράτος", λέει στη συνέντευξή του για τη Βουλγαρική Ραδιοφωνία ο καθηγητής Ιστορίας, κ Αντρέι Πάντεφ.

"Σε ό,τι αφορά την τριακονταετή περίοδο – αυτή είναι μια διαδικασία ρουτίνας για όλα τα βαλκανικά κράτη. Οι τότε Μεγάλες δυνάμεις, φοβούμενες ότι τα οι βαλκανικοί λαοί δεν θα μπορέσουν να αυτοκυβερνηθούν ώριμα, προέβλεπαν μια παρόμοια χρονική περίοδο για όλα. Στην αρχή τα κράτη ήταν ημιαυτόνομα και είχαν στάτους ανεξαρτησίας και μόνο όταν περνούσαν από κρίσεις, πολέμους διάφορες δύσκολες διπλωματικές καταστάσεις και διαπραγματεύσεις – τότε ελάμβαναν το στάτους του απόλυτα ανεξάρτητου κράτους. Η Βουλγαρία δεν αποτελεί εξαίρεση και το γεγονότα αυτό δεν είναι αρνητικό γι’ αυτήν. Το επέβαλαν οι Μεγάλες δυνάμεις για να έχουν το δικαίωμα – τυπικό και νομικό, με βάση το διεθνές δίκαιο, να επεμβαίνουν στις εσωτερικές υποθέσεις των κρατών αυτών".

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας βοηθήθηκε από μερικούς εξωτερικούς πολιτικούς παράγοντες: "Ευνοηθήκαμε από ορισμένες απρόβλεπτες, αλλά χρήσιμες για μας καταστάσεις. Ξέσπασε η τελευταία βαλκανική κρίση, η οποία συνδέονταν με την προσάρτηση της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης από την Αυστροουγγαρία. Παράλληλα, ξεσπά η απεργία των σιδηροδρομικών των Ανατολικών Σιδηροδρόμων. Επικρατούσε μια γενική αδυναμία στην τότε τουρκική διοίκηση. Αυτό κατέστησε δυνατή την διεξαγωγή μιας διπλωματικής επιχείρησης η οποία ήταν έτοιμη από καιρό. Η Βουλγαρία, μέχρι τότε, ε’ιχε αρκετές αυτόνομες εκδηλώσεις αλλά αν και τυπικά, ο αρχηγός του κράτους δεν ήταν ο βούλγαρος πρίγκιπας αλλά ο σουλτάνος", αναφέρει ο κ. Πάντεφ.

Οι βουλγαρικές αντιβασιλείες, με μια σειρά από διπλωματικές αποστολές και πράξεις, προετοιμάζουν την παραβίαση μιας διεθνούς συμφωνίας – της Συνθήκης του Βερολίνου. Στόχος τους είναι να αποδείξουν ότι η Βουλγαρία, μετά την απόκτηση του στάτους του ανεξάρτητου κράτους, δεν πρόκειται να ενοχλήσει την ειρήνη στα Βαλκάνια.

"Η διπλωματία της Ευρώπης, σε μεγάλο βαθμό, ήταν προετοιμασμένη για μια παρόμοια πράξη. Η Βουλγαρία έκανε αυτό το οποίο είχαν κάνει τα υπόλοιπα βαλκανικά κράτη, αλλά σε πολύ πιο επικίνδυνες συνθήκες. Κι αυτό λόγω του ότι η Τουρκία κατανοούσε ότι δεν θα μπορούσε να σηματοδοτεί την παρουσία της στην Ευρώπη σε μία περιοχή η οποία είναι νομικά υποτελής της", εξηγεί ο ιστορικός.

Σε τελική ανάλυση, την άνοιξη του 1909, οι Μεγάλες δυνάμεις αναγνωρίζουν το ανεξάρτητο βουλγαρικό βασίλειο και με τον τρόπο αυτό τίθεται η αρχή ενός νέου σταδίου ανάπτυξης του κράτους.

"Η Βουλγαρία αρχίζει, σιγά-σιγά, να χαράζει το δρόμο της προς την τελική απελευθέρωση και την ένωση των υπολοίπων βουλγαρικών γαιών. Στην πορεία αυτή, ειδικά στις αρχές, αλλά και στην περίοδο του Βαλκανικού πόλεμου του 1912, η χώρα δείχνει μια, αξιοζήλευτη για ένα νέο κράτος, ακολουθία, σοφία και αυτοσυγκράτηση", δήλωσε ο καθ. Αντρέι Πάντεφ.

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης

Διαδώστε

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της Βουλγαρίας – η τελική πράξη της εθνικοαπελευθερωτικής επανάστασης

Περισσότερα στην κατηγορία

Πλατφόρμα του Επιστημονικού Κέντρου Κύριλλου και Μεθοδίου ανεβάζει το επίπεδο της εκπαίδευσης στα σχολεία

Έκθεση στην Εθνική Βιβλιοθήκη με παλιά βιβλία από την Μονή της Ρίλα

Μια από τις παλιότερες εικόνες στη Βουλγαρία είναι με τις μορφές του Αγίου Γεωργίου και του Αγίου Δημητρίου