Η 19^η Φεβρουαρίου είναι μια από τις πιο τραγικές ημερομηνίες στη βουλγαρική ιστορία. Φέτος την ημέρα αυτή συμπληρώνονται 141 χρόνια από τον θάνατο του πιο αγαπημένου μας εθνικού ήρωα – Βασίλ Λέφσκι. Στις 19 Φεβρουαρίου όλη η Βουλγαρία υποκλίνεται στη μνήμη και το κατόρθωμά του.

Ο Βασίλ Λέφσκι γεννήθηκε στις 18 Ιουλίου του 1837. Μεγάλο ηρωισμό και σοφία χωράνε τα 36 χρόνια της ζωής του – δεν είναι τυχαίο που τον αποκαλούμε τον Απόστολο της βουλγαρικής ελευθερίας. Παρά το γεγονός που επρόκειτο να γίνει ιερέας και χειροτονήθηκε ιεροδιάκονος, αφοσιώθηκε εξολοκλήρου στη βουλγαρική εθνική επανάσταση για την απελευθέρωση της Βουλγαρίας από την οθωμανική κυριαρχία.

Πριν από τον Λέφσκι, στους επαναστατικούς κύκλους θεωρείται ότι πετυχημένη εξέγερση κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μπορεί να προκληθεί με τη διείσδυση από εξωτερικό ένοπλων αποσπασμάτων επαναστατών. Ο ίδιος ο Λέφσκι συμμετέχει στην Α’ και τη Β’ Βουλγαρική Λεγεώνα /στρατιωτικοί σχηματισμοί που προετοιμάστηκαν στο εξωτερικό/, καθώς και στο απόσπασμα του Παναγιώτ Χίτοφ. Η αποτυχία τους όμως τον κάνει να διαλέξει άλλο δρόμο.

Θεωρώντας που το απελευθερωτικό κίνημα πρέπει να μεταφερθεί στα βουλγαρικά εδάφη, ο Απόστολος της ελευθερίας πραγματοποιεί μεγάλες περιοδείες στη χώρα, στις οποίες ιδρύει ευρύ δίκτυο επαναστατικών επιτροπών. Η εσωτερική επαναστατική οργάνωση του Λέφσκι βρίσκεται στη βάση της βουλγαρικής εθνικής επανάστασης – της Εξέγερσης του Απρίλη του 1876 και της Απελευθέρωση της Βουλγαρίας του 1878. Πέρα από τις εθνικές διαστάσεις της, αυτή η οργάνωση αποτελεί επίτευγμα και για το ευρωπαϊκό επαναστατικό και δημοκρατικό κίνημα του 19^ου αιώνα.

Για κάθε Βούλγαρο, ανεξάρτητα από την κοινωνική θέση ή τις πολιτικές αντιλήψεις του, ο Απόστολος της ελευθερίας με την αφοσίωση και την ηθική καθαρότητά του είναι εξαιρετικά πολύτιμος. "Έχω αφοσιωθεί στην πατρίδα, να την υπηρετώ μέχρι θανάτου και να δουλεύω με τη βούληση του λαού", γράφει ο ίδιος. Ο Λέφσκι αγωνίζεται για "ιερά και καθαρή δημοκρατία", για ελευθερία – ατομική, εθνική, καθολική. Ο Απόστολος αγωνίζεται για ισονομία των λαών, για πολιτικά δικαιώματα των εθνών και των μειονοτήτων, για δημοκρατικό πολίτευμα.

"Ο Βασίλ Λέβσκι δεν είναι εθνικός θησαυρός που να κρύψουμε σε ένα κιβώτιο και να βγάζουμε κάπου κάπου. Είναι φωτιά που καίει και λάμπει μέχρι και σήμερα. Όλοι οι Βούλγαροι με τις προσπάθειές τους πρέπει να κρατάνε ζωντανή τη φλόγα αυτή", λέει για τον εθνικό μας ήρωα ο μεγάλος Βούλγαρος συγγραφέας Αντών Ντόντσεφ. Ο συγγραφέας είναι ανάμεσα στους οπαδούς για την έγερση μνημείου του αγωνιστή στο Ντιμίτροβγκραντ της Σερβίας (παλιότερα Τσάριμπροντ) – μια πόλη κυρίως με βουλγαρικό πληθυσμό. Στις 18 Φεβρουαρίου ο Βούλγαρος πρωθυπουργός Πλάμεν Ορεσάρσκι και ο Σέρβος ομόλογός του Ίβιτσα Ντάτσιτς εγκαινίασαν μνημείο του Αποστόλου και τίμησαν τη μνήμη του. Η πρωτοβουλία για την έγερση του ανδριάντα είναι του δημάρχου της πόλης Νεμπόισα Ιβάνοφ.

Φωτογραφία: Μιροσλάβ Γκέτοφ

"Η ιδέα για το μνημείο του Λέβσκι στο Τσάριμπροντ υπάρχει από χρόνια. Χαίρομαι πολύ που πραγματοποιήθηκε. Είναι έργο του καθηγητή Βαλεντίν Στάρτσεφ και δωρίστηκε από τη βουλγαρική κατασκευαστική εταιρεία Trace Group Hold που δραστηριοποιείται και στην Σερβία. Το μνημείο θα στολίσει την πλατεία του δημαρχείου και δίνει ηθική υποστήριξη στη βουλγαρική μειονότητα στη Σερβία, συμβάλλει στην ανάπτυξη και των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών", λέει ο Νεμπόισα Ιβάνοφ.

Το 2007 σε εθνική τηλεοπτική δημοσκόπηση της Βουλγαρικής Εθνικής Τηλεόρασης ο Βασίλ Λέφσκι εξελέγη πρώτος στον κατάλογο των μεγαλύτερων Βουλγάρων όλων των εποχών. Πορτραίτα του υπάρχουν σε κάθε βουλγαρικό σχολείο στη χώρα μας και σε όλο τον κόσμο. Και τα μνημεία του στο εξωτερικό ήδη είναι 22 – σε χώρες της Ευρώπης, της Βόρειας και Λατινικής Αμερικής, και της Ασίας.

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα