Η Βουλγαρία βρέθηκε σε κατάσταση άνευ προηγούμενου αφού έλαβε προειδοποίηση για κυρώσεις ταυτόχρονα και από τις Βρυξέλλες, και από την Ουάσιγκτον, λόγω της κατασκευής του αγωγού φυσικού αερίου "Νότιο ρεύμα" . Η Μόσχα χαρακτήρισε τις ενέργειες της κυβέρνησης "ενεργειακός εκβιασμός κατά της Ρωσίας". Τα δυτικά ΜΜΕ σχολίασαν ότι η πίεση που ασκήθηκε στη Βουλγαρία έδωσε αποτέλεσμα, ενώ τα ρωσικά ΜΜΕ κατηγόρησαν τις ΗΠΑ . Η εξέλιξη των γεγονότων στη Βουλγαρία ήταν τόσο ραγδαία που ούτε οι Βούλγαροι μπόρεσαν να προσανατολιστούν τι ακριβώς έγινε.

Η Σόφια

Ο Βούλγαρος πρωθυπουργός Πλάμεν Ορεσάρκσι διέταξε τη διακοπή των ενεργειών γύρω από τον αγωγό "Νότιο ρεύμα", έως ότου δεν επιτευχθεί συναίνεση με τις Βρυξέλλες για την κατασκευή του έργου. Η απόφαση του πρωθυπουργού Ορεσάρκσι ήρθε μετά τη συνάντησή του με τρεις Αμερικανούς γερουσιαστές, που επισκέφθηκαν τη Βουλγαρία.

Ο υπουργός Οικονομίας και Ενέργειας Ντραγκομίρ Στόινοφ δήλωσε όμως ότι το σχέδιο του αγωγού "Νότιο ρεύμα" είναι αμετάκλητο, που είναι σημαντικό και για την Ευρώπη και για τη Βουλγαρία και ότι προς το παρόν οι διαφορές είναι σχετικά με το πώς ακριβώς θα υλοποιηθεί το σχέδιο. Σύμφωνα με την δήλωση του κ. Ορεσάρκσι η Ουάσιγκτον έχει αντιρρήσεις μόνο σχετικά με τον ανάδοχο που εκλέχτηκε.

Οι Βρυξέλλες

"Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εγγυάται ότι όλη η ενεργειακή υποδομή και σχέδια στην ΕΕ, όπως είναι π.χ. του αγωγού "Νότιο ρεύμα" ανταποκρίνονται 100% στις ευρωπαϊκές προδιαγραφές για ανταγωνισμό στις κρατικές προμήθειες στον τομέα της ενέργειας κ.λ.π. Πρόσφατα ξεκινήσαμε ποινική διαδικασία κατά της Βουλγαρίας, γεγονός που δείχνει ότι δεν αστειευόμαστε". Η δήλωση είναι του προέδρου της Κομισιόν Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο και έγινε στη διάρκεια της συνάντησης των G7.

Για να επιβεβαιώσουν ότι δεν αστειεύονται οι Βρυξέλλες πάγωσαν τα ευρωπαϊκά κονδύλια για τη Βουλγαρία σε σειρά ευρωπαϊκών προγραμμάτων. Ο Ευρωπαίος Επίτροπος Προστασίας των Καταναλωτών Νέβεν Μίμιτσα που βρίσκεται για επίσκεψη στη Βουλγαρία, δήλωσε ότι ο αγωγός Νότιο Ρεύμα διαφοροποιεί μόνο τις κατευθύνσεις και όχι τις πηγές αερίου, που δεν αποτελεί προτεραιότητα για την ΕΕ.

Η Ουάσιγκτον

Ο Αμερικανός γερουσιαστής Τζον Μακκέιν δήλωσε ανοιχτά μετά τη συνάντηση του με τον Βούλγαρο πρωθυπουργό την Κυριακή ότι θέλουν να δουν μικρότερη ρωσική συμμετοχή στην κατασκευή του αγωγού "Νότιο ρεύμα". Η πρέσβειρα των ΗΠΑ στη Βουλγαρία κα Μάρσι Ρίις εξέφρασε τη βαθιά ανησυχία της χώρας της από την απόφαση της Βουλγαρίας να παραχωρήσει την κατασκευή του αγωγού στη ρωσική εταιρεία Stroytransgaz . Μέτοχος στην εταιρεία είναι ο Γκενάντι Τίμτσενκο, πρόσωπο προσκείμενο στον πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, που μπήκε στις "μαύρες" λίστες της Ουάσιγκτον λόγω της κρίσης στην Ουκρανία.

Η Ουάσιγκτον προειδοποίησε τη Βουλγαρία ότι θα επιβάλλει κυρώσεις σε όλες τις εταιρείες που συνεργάζονται με την προαναφερόμενη εταιρεία. Ενώ αυτό μπορεί να πλήξει τόσο το Βουλγαρικό Ενεργειακό Χόλντινγκ, όσο και κάθε τράπεζα που έχει αποφασίσει να παραχωρήσει δάνεια στους υπεργολάβους της κατασκευής του αγωγού.

Η Μόσχα

Η Μόσχα είναι κατηγορηματική ότι θα κατασκευάσει τον αγωγό, ανεξάρτητα από τις κυρώσεις των Βρυξελλών. Σε περίπτωση που οι ευρωπαϊκές τράπεζες αρνηθούν χρηματοδότηση, η Gazprom θα επενδύσει δικά τις χρήματα. Ενώ η αξία του αγωγού ξεπερνά τα 16 δις. ευρώ. Η Μόσχα κατηγορεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για διπλά μέτρα και σταθμά, επειδή προς το σχέδιο αυτό προβάλλονται απαιτήσεις που δεν προβάλλονταν προς τους αγωγούς που συνδέουν τη Βόρεια Αφρική με την Ισπανία και Ιταλία. Ρώσος βουλευτής χαρακτήρισε την απόφαση της Βουλγαρίας για το σταμάτημα του σχεδίου "ενεργειακό εκβιασμό κατά της Ρωσίας" και κατηγόρησε την Ευρώπη, ότι παριστάνει δραστηριότητα για την επίλυση του προβλήματος, ενώ προσπαθεί να αναγκάσει τη Μόσχα να προμηθεύει αέριο μόνο μέσω Ουκρανίας.

Οι πολιτικοί και εμπειρογνώμονες

Ορισμένοι από το κυβερνόν Βουλγαρικό Σοσιαλιστικό Κόμμα επίσης έμειναν έκπληκτοι από την κίνηση του πρωθυπουργού.

Ο ηγέτης του κόμματος της αντιπολίτευσης GERB, Μπόικο Μπορίσοφ δήλωσε ότι ο πρωθυπουργός ματαίωσε σχέδιο, από το οποίο και η Ευρώπη και η Ρωσία και η Βουλγαρία είχαν ανάγκη.

"Ο αγωγός "Νότιο ρεύμα" είναι έξι φορές πιο ακριβός από αγωγό στη Γερμανία", υπολόγισε ο πρώην υπουργός Ενέργειας, Τράιτσο Τράικοφ. "Στο σχέδιο προβλέπεται να κάνουμε έξοδα για 3,5 δις.ευρώ για να κερδίσουμε 200 θέσεις εργασίας", σχολίασε ο πρώην υπουργός.

Έτσι και δεν έγινε σαφές εάν υπογράφηκε συμφωνία με τον ανάδοχο που εκλέχθηκε, εάν υπάρχουν κυρώσεις σε περίπτωση πρόωρου τερματισμού και ποιος θα πληρώνει.

Μετάφραση: Σοφία Μπόντσεβα