Τέσσερα μεγαλοπρεπή σπίτια της εποχής της Αναγέννησης στην πόλη Παναγκιούριστε αποκατέστησαν την αίγλη τους μετά από αναστήλωση με πόρους του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Περιφερειακή Ανάπτυξη" 2007-2013. Το σχέδιο, αποκαλούμενο "Παναγκιούριστε – πρωτεύουσα της ελευθερίας" μας μεταφέρει πίσω στην ηρωική εποχή της Εξέγερσης του Απρίλη, κορυφαία έκφραση των απελευθερωτικών αγώνων των Βουλγάρων στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Με ένα από τα σπίτια – το σπίτι του εύπορου κατοίκου και επαναστάτη Ιβάν Τούτεφ, στις 20 Απριλίου του 1876 συνδέεται ένα σημαντικό γεγονός της βουλγαρικής ιστορίας.

"Από εδώ τα μέλη της Επαναστατικής Επιτροπής του Παναγκιούριστε με την οδήγηση των Πάβελ Μπόμπεκοφ, Παναγιώτ Βόλοφ, Γκεόργκι Μπενκόβσκι, Ζαχάρι Στογιάνοφ, βγαίνουν απ’ αυτή την πόρτα, που έχει διασωθεί μέχρι και σήμερα, και ανακοινώνουν στους κατοίκους του Παναγκιούριστε ότι κηρύχθηκε η εξέγερση", λέει η έφορος του Ιστορικού Μουσείου της πόλης Ιρίνα Μπότεβα.

Ο εύπορος ιδιοκτήτης του σπιτιού επίσης συμμετείχε στην εξέγερση. Όχι πολύ μακριά από το σπίτι του Ιβάν Τούτεφ βρίσκεται η κατοικία του Ιβάν Λέκοφ – εύπορος έμπορος, στο σπίτι του οποίου διέμενε ο Απόστολος της Ελευθερίας Βασίλ Λέφσκι, ο οποίος ανέπτυξε δίκτυο επαναστατικών επιτροπών στα βουλγαρικά εδάφη. Το κτήριο είναι γνωστό για τις μοναδικές τοιχογραφίες του. Το σπίτι του εμπόρου Πέταρ Ντούντεκοφ χρησίμευε και ως καταφύγιο για δεκάδες γυναίκες, παιδιά και ηλικιωμένους κατά την κατάπνιξη της εξέγερσης.



Στην πυρπόληση της πόλης σαν από θαύμα διασώθηκε και το σπίτι της 20χρονης δασκάλας Ράινα Ποπγκεοργκίεβα, αποκαλούμενη από τους συμπολίτες της Πριγκίπισσα Ράινα. Εκείνη κέντησε την σημαία της εξέγερσης με το ορθωμένο λιοντάρι και το σύνθημα "Ελευθερία ή Θάνατος". Η δραματική μοίρα της νέας δασκάλας και των κατοίκων του Παναγκιούριστε, τα πολυάριθμα θύματα στην κατάπνιξη της εξέγερσης στα βουλγαρικά εδάφη προκαλούν δυνατή απήχηση.

Την εθνική μας υπόθεση υποστηρίζουν προσωπικότητες όπως ο Βίκτωρ Ουγκώ, ο Τολστόι, ο Ντοστογιέφσκι, ο Γκαριμπάλντι, ο Γουίλιαμ Γκλάντστοουν, ο δημοσιογράφος Γιανουάριους Μακγκάχαν… Με πόρος του σχεδίου οι κάτοικοι του Παναγκιούριστε χτίστηκαν Τείχος της Ευγνωμοσύνης (στη φωτογραφία), στο οποίο έγραψαν τα δικά τους και πολλά άλλα ονόματα ανθρώπων, που συνέβαλαν στην επίλυση του "βουλγαρικού ζητήματος" και τελικά – στην Απελευθέρωση της Βουλγαρίας.

Περισσότερα για τις δραστηριότητες του σχεδίου μαθαίνουμε από τον επικεφαλής του Βέλκο Σαπουντζίεφ: "Έγινε γενική επισκευή και αποκατάσταση του Ιστορικού Μουσείο στο Παναγκιούριστε. Εκεί χτίστηκε Κέντρο Ενημέρωσης Επισκεπτών με αίθουσα οπτικοακουστικού υλικού. Το υπόγειο και ο δεύτερος όροφος στέγασαν εκθέσεις".

Στο πλαίσιο του σχεδίου προβλέπεται να αποκατασταθούν και να εκσυγχρονιστούν οι υποδομές των τουριστικών αξιοθέατων της πόλης. Κατασκευάστηκε νέο οδόστρωμα με την τήρηση των προδιαγραφών για πρόσβαση ατόμων με κινητικά προβλήματα. Τοποθετηθήκαν ενημερωτικές πινακίδες στις τέσσερις εισόδους της πόλης, που προσανατολίζουν τους επισκέπτες στο Κέντρο Τουριστικής Ενημέρωσης και στα κύρια αξιοθέατα. Σύμφωνα με τον δήμαρχο του Παναγκιούριστε Νικόλα Μπελίσκι, οι βελτιώσεις θα συνεχιστούν για να γίνει η πόλη ακόμη πιο ελκυστική για τους τουρίστες.

"Τα τελευταία δύο χρόνια εδώ υλοποιούνται σχέδια συνολικού κόστους άνω των 100 εκατομμυρίων λέβα /άνω των 50 εκατομμυρίων ευρώ/, εκ των οποίων πάνω από 80 εκατομμύρια λέβα /πάνω από 40 εκατομμύρια ευρώ/ εξασφαλίζονται από τα Επιχειρησιακά Προγράμματα "Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη", "Περιφερειακή Ανάπτυξη", "Διοικητική Μεταρρύθμιση" κ. ά. Έχουμε μέσω σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα έργα ύψους άνω των 30 εκατομμυρίων λέβα /άνω των 15 εκατομμυρίων ευρώ/. Η ιδέα που μας ενώνει είναι το Παναγκιούριστε να διατηρήσει το πνεύμα και τις παραδόσεις του".

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα